Gợi ý làm đề THPT Quốc gia 2017 chuẩn nhất - Sóng và Đất Nước
Cunghocvui gửi đến bạn đề thi thử THPT Quốc gia năm 2017 về bài đọc hiểu, so sánh bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh - Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm và cùng gợi ý đáp án ở phía dưới. Chúc các bạn học tập tốt <3
A. ĐỀ BÀI
Phần I. Đọc hiểu (3 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Ở thời điểm này, chắc chắn cái tên Ảnh Viên đa được nhắc đến nhiều nhất trong làng bơi Việt Nam. Những vận động viên khác cùng dự Giải vô địch thế giới rồi sau đó là Cúp thế giới với Anh Viên như Hoàng Quý Phước, Lâm Quang Nhật, Trần Duy Khôi, Lê Nguyên Paul (vận động viên Việt Kiều đang sinh sổng tại Mỹ) đều không cổ đột phả về chỉ sỗ chuyên môn, thắp hơn thành tích tốt nhất trước giải về lâu dài, những vận động viên nậy có lẽ chi phù hợp với những sân chơi khu vực hoặc tiệm cận đoạt huy chương ở châu lục.
Anh Viên đã liên tiếp tạo nên những cột mốc cho bơi Việt Nam tại Cúp bơi thế giới nhưng cũng đã đến lúc bơi ỉộỉ Việt Nam cần có thêm những Anh Viên khác. 4 đến ổ năm nữa, nếu giữ dà phát triển hiện nay, Ảnh Viên sẽ còn mang ỉại nhiều niềm vui cho làng bơi cũng như thể thao Việt Nam. Nhưng ỉo tìm người kể thừa cô, để dầu tư bài bản chuyên nghiệp với quy trình hệt cách đào tạo Ánh Viên ngay từ ỉúc này cũng đã quá muộn.
(Minh Quang, cần có thêm nhiều Ảnh Viên, In trong báo Hà Nội mới, số ra ngày 14/08/2015)
Câu 1: Anh (chị) hãy chi ra nội dung chính của đoạn trích trên.
Câu 2: Đoạn văn trên thuộc kiểu phong cách ngôn ngữ nào? Tại sao anh (chị) nhận ra điều đó?
Câu 3: Phân tích cấu trúc ngữ pháp của câu vãn sau: Ảnh Viên dã liên tiểp tạo nên những cột mốc cho bơi Việt Nam tại Củp bơi thế giới nhưng cũng đã đến lủc bơi ỉộị Việt Nam cần có thêm những Ảnh Viên khác. Anh (Chị) hiểu thế nào về từ “Ánh Viên” xuất hiện lần thứ hai trong câu văn?
Câu 4: Nỗ lực và đam mê đã giúp Ánh Viên đạt được những thành tích đáng khâm phục. Trong 5-7 dòng, anh (chị) hãy trình bảy suy nghĩ của mình về ý nghĩa của nỗ lực và đani mê đối với tuồi trẻ.
Phần II. Làm văn (7 điểm)
Câu 1(2 điểm):
Lãnh đạo huyền thoại của Apple, Steve Jobs tùng phát biểu: Đôi khi bạn sẽ mắc sai lầm khi sáng tạo. Diều quan trọng ỉà phải nhanh chỏng thừa nhận nổ và tiếp tục phấn đẩu.
Tù câu nói trên, bằng đoạn văn khoảng 200 tù trình bày về vai trò của sự sáng tạo trong cuộc sống hiện
đại.
Câu 2 (5 điểm): Cảm nhận của anh (chị) về tình yêu được thể hiện qua hai đoạn thơ sau:
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ
(Sóng - Xuân Quỳnh)
Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó và san sẻ
Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở
Làm nên Đất Nước muôn đời
(Đất Nước - Nguyễn Khoa Điềm)
B. GỢI Ý LÀM BÀI
Phần I. Đọc hiểu
Câu 1: Nội dung chính của đoạn trích tiên là khẳng định tài năng và vị trí của Ánh Viên đối với thể thao Việt Nam, đồng thời khẳng đỉnh việc cần phải đào tạo thêm những vận động viên trẻ xuất sắc đề nối tiếp Ánh Viên.
Câu 2: Đoạn văn trên thuộc kiểu phong cách ngôn ngữ báo chí.
Các dẩu hiệu trong đoạn trích giúp nhận bỉết kiểu phong cách ngôn ngữ báo chí như sau:
- Đoạn trích trên có tính thông tin sự kiện: những thông tin đưa ra trong đoạn trích là những thông tin nhanh chóng, kịp thời, khách quan, trung thành với sự thật: "Những vận động viên khác cùng dự Giải vô địch thể giới... thấp hơn thành tích tốt nhất trước giải. ”
- Đoạn trích hên có tính ngắn gọn và tính hấp dẫn: nhân vật được nói đến là vận động viên Ánh Viên - vận động viên có thành tích nổi bật nhất và đang được cộng đồng dành nhiều sự quan tâm nhất. Cùng với đó, ừong hai đoạn văn ngắn, tác giả bàỉ báo đã cung cấp rất nhiều thông tin không chỉ về Ánh Viên mà còn về các vận động viên bơi lội khác và chi ra điều cần làm cho nền thể thao Việt Nam.
- vể ngôn ngữ, đoạn trích trên sử dụng vốn từ toàn dân, đúng chính âm, chính tả. Đồng thời, để tăng sức hấp dẫn cho bàỉ báo, tác già còn sừ dụng biện pháp tu tử chơi chữ: làng thề thao, Ảnh Viên khác.
Câu 3: Phân tích cáu trúc ngữ pháp trong câu: Ánh Viên đã liên tiếp tạo nên nhũng cột mổc cho bơi Việt Nam tại Cúp bơi thể giới nhung cũng đã đến ỉúc bơi lội Việt Nam cần có thêm những Ánh Viên khác.
Chủ ngữ 1: Ánh Viên
Vị ngữ 1: đã liên tiếp tạo nên những cột mểc cho bơi Việt Nam tại Cúp bơi thế giới
Trạng ngữ 1: tại Cúp bơi thế giới
Trạng ngữ 2: cũng đã đến lúc
Chủ ngữ 2: bơi lội Việt Nam
Vị ngữ 2: cần có thêm nhũng Ánh Viên khác.
Từ "Ánh Viên" xuất hiện lần thứ hai trong câu văn trên mang hàm ý chỉ những vận động viên trẻ khác có tài năng và quyết tâm cao độ như Ánh Viên.
Câu 4: Học sinh trình bày theo suy nghĩ của minh, có thể tham khảo các ý sau đây:
- Ánh Viên là một tấm gương sáng vể nhiệt huyết tuổi trẻ và ý chí, nghị lực vươn lên trong cuộc sống. Đang ở trong độ tuồi đẹp nhất cùa cuộc đời như Ánh Viên, mỗi người cần biết trân trọng thời gian, sức lực và dành thời gian, sức lực vào việc theo đuổi đam mê, khẳng định giá trị bản thân và tạo nên những gỉá trị cho cuộc sổng.
- Khi có nỗ lực và đam mê, con người sẽ vượt qua được chính bản thân mình và dành được nhiều thành tựu quý giá, không chĩ đối với cuộc đờỉ mình mà còn đối với cuộc đời chung.
Phần II. Làm văn
Câu 1(2 điểm):
Yêu cầu về hình thức:
- Viết đúng 01 đoạn văn, khoảng 200 từ.
- Trình bày mạch lạc, rõ ràng, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu,...
Yêu cầu về nội dung:
- Giải thích
- Giời thích từ ngữ: Sáng tạo là hoạt động của con người khi tìm thấy và làm nên những giả trị vật chất và giá trị tinh thần mới mẻ mà trước đó chưa có.
- Giải thích ý kiến: Đôi khi bạn sẽ mắc sai lầm khi sáng tạo muốn nhắc mỗi chúng ta ý thức về việc rủi ro là điều hoàn toàn cỏ thể xảy ra khi chúng ta sáng tạo bởi không phải cứ sáng tạo là được công nhận và đem lại những két quả đúng như những gì chúng ta mong muốn.
- Tóm lại: Câu nói của Steve Jobs muốn khẳng định sáng tạo là điều vô cùng quan trọng nhưng khổng phải là điều dễ dàng trong đời sống mỗi con người, cần phải vượt qua những khó khăn cũng níiư thất bại trong quá trình sáng tạo để tiếp tục cố gắng hoàn thiện công việc của mình.
- Phân tích, bình luận ý kiến
- Sáng tạo trong cuộc sống thể hiện dưới những hình thức như thế nào?
+) Sáng tạo là tìm ra những thứ mới mẻ mà trước đó con người chưa tìm ra. Cuộc sống là chuỗi những bí ẩn đòi hỏi con người phải tìm kiếm một cách có ý thức và bỏ nhiều công sức mới thấy được. Khi tìm thấy một điều gỉ mà trước đó người khác chưa tùng nghĩ đến hoặc chưa từng biết đến được coi là bưửc đầu tiên của việc sáng tạo.
+) Sáng tạo còn là làm nên những điều mới mẻ mà trước đó con người chua làm được. Đó có thể là việc tạo nên một ý tưởng đột phá trong công việc hoặc từ ý tưởng đó phát triển thành những sản phẩm thực tế, hiện hữu. Một sự sáng tạo thành công là khi sảng tạo đã được đưa vào trong thực tế, ý tưởng được sử dụng trong công việc. Khi sáng tạo đạt đển mức độ cao nhất, nó được hiện thực hóa thành nhũng phát minh khoa học, những bằng sáng chế có giá trị của những nhà phát minh. Đó ỉà kết quả được công nhận, được tôn vinh và đem lại nhiều lợi ích cho xã hội.
- Trong cuộc sống, sáng tạo đem lại cho con ngườỉ những lợi ích gì để khiến công việc trở nên hiệu quả hơn?
+) Xã hội có những con người biết sáng tạo sẽ tìm ra những giá trị mới, khai phá thêm những chân trời tri thức mới. Công việc sẽ được giải quyết một cách hiệu quả hơn nếu con người biết sử dụng sự sáng tạo của mình một cách thích đáng vớĩ hoàn cảnh.
+) Con người mang trong mình bản chất sáng tạo sẽ vận động suy nghĩ một cách tích cực, không dựa vào những điều sẵn có mà bò quên những năng lực tiềm ẩn hoàn toàn có thể phát huy cùa bản thân. Mỗi người là một cá thể riêng biệt không giống ai, tất cà đều có thể tạo nên những ý tưởng đột phá, những sáng tạo có ích trong xã hội.
- Cuộc sống sẽ trở thành thế nào, xã hội sẽ trở nên tụt hậu ra sao nếu không có sự sáng tạo của con người?
+) Cuộc sống không có sự sáng tạo là một cuộc sống nghèo nàn bởi cuộc sống đó chi biết phụ thuộc vào những điều có sẵn. Người không có sự sáng tạo là người chi biết làm theo những gì đã được định hình từ trước mà không biết phát huy những cá tính sáng tạo của mình, không phát huy được những giá trị tự thân. Xã hội vì thế cũng trở nên trì trệ, không phát triển vì không có giá trị mới được hình thành.
- Bài học nhận thức và hành động
- Sáng tạo là phẩm chất tốt và được khuyển khích nhưng phải biết sáng tạo đúng lúc, đúng chỗ, đúng mức độ, không thái quá để dẫn đến hậu quả ngược lại. Có những trường hợp phá cách không đúng chỗ sẽ dẫn đến những hậu quả khôn lường.
- Bên cạnh sự sáng tạo, mỗi con người cần phát triền các phẩm chất khác trong học tập hay công việc như sự kiên trì trong công việc, sự quyết đoán trong việc giữ vững lập trường của bản thân để làm cho phẩm chất sáng tạo được phát huy một cách cao độ nhất.
Câu 2 (5 điểm);
1. Mở Bài
- Có thể nói, văn học thời đại chống Mỹ là một bộ phận đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp bào vệ Tổ quốc. Với trách nhiệm xã hội đó, mặc nhiên tính thần yêu nước là nội dung bao trùm của toàn bộ nền vãn học. Phẩm chất yêu nước ấy có từ vãn học của cha ông qua các thời đại, mỗi khi dân tộc đứng trước họa xâm lăng, nhưng đến văn học giai đoạn chống Mĩ được thể hiện tập trung nhất, sâu sắc nhất, biến thành sức mạnh vật chất cụ thể nhất trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
- Tình yêu đất nước, tình yêu đôi lứa cũng là một đề tài xuyển suốt trong dòng chày văn học kháng chiến chống Mỹ. Hãy cùng cảm nhận tình yêu được thể hiện rất sâu sắc qua hai thi phẩm Sóng của Xuân Quỳnh và Đất Nước của Nguyên Khoa Điềm đề thấy được tình yêu thời kì này muôn màu muôn vè.
2. Thân Bài
- Giới thiệu chung:
+ Xuân Quỳnh là một trong các nhà thơ tiêu biểu nhất của thế hệ các nhà thơ thời chống Mỹ. Thợ Xuân Quỳnh là tiếng lòng người phụ nữ khi yêu, nhiều trắc ẩn - vừa hồn nhiên, tươi tắn lại vừa đằm thắm, chân thành. Sóng là thi phẩm xuất sắc cùa Xuân Quỳnh. Xuân Quỳnh viết bài thơ “Sóng” vào những năm 1967, khi cuộc kháng chiến của nhân dân miền Nam ở vào giai đoạn ác liệt, khi thanh niên trai gái ảo ào ra trận “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, khi sần ga, bến nước, gốc đa, sân trường diễn ra nhũng cuộc chìa ly màu đò. Và trong cuộc kháng chiến ấy Xuân Quỳnh đã hiểu ra rằng thiên nhiên vũ trụ, biển và sóng là hiện thân sinh động của sự sống mãnh liệt, vĩnh hằng. Phải chăng vì thế, qua ngòi bút nhiều nhà thơ, biển và sóng đã trở thành những biểu tượng quen thuộc diễn tả sự dâng đầy, nỗi khát khao, niềm sục sôi mẽ đắm cùa sức sống, cùa tình yêu. Sóng của Xuân Quỳnh cũng nằm trong trưởng hợp ẩy. Thế nhưng qua trái tim yêu cùa người phụ nữ nảy được mang trong một bài thơ lấp lánh với một vẽ đẹp riêng và ngót 30 năm nay, từ lúc ra đời, từng làm thôn thức trái tim bao người trẻ tuổi, trẻ lòng. Âu đó cũng chửng tỏ cái quy luật muôn đời cùa giá trị nghệ thuật: cùng vận dụng một chất ỉỉệu nhưng nếu nghệ sĩ nào gửi trọn vào đấy càng nhiều máu thịt của tâm hồn, của cuộc đời mình thì tác phẩm càng có sức sổng lâu bền.
+ Nguyễn Khoa Điềm là nhà thợ thuộc thế hệ những nhà thơ trưỏng thành trong cuộc kháng chiến chổng Mĩ cứu nước của dân tộc ta. Thơ ông đã phản ánh khá sinh động hỉnh ảnh hào hùng cùa nhân dân ta, đất nước ta trong cuộc đấu tranh một mất một còn với kẻ thù để giải phóng miền Nam thống nhất đẩt nước. Hay nói một cách khác, thơ Nguyễn Khoa Điềm thể hiện một tình yêu nước, yêu chân lí cách mạng tha thiết, bộc lộ niềm tự hào dân tộc cao độ, niềm tin chắc chắn vào tương ỉai tất thắng của cách mạng. Đặc biệt là Nguyễn Khoa Điềm lụôn có ỷ thức nhắc nhờ thế hệ hôm nay và những thế hệ mai sau phải biết gìn giữ và phát huy truyền thống yêu nước của dân tộc. Năm 1971, trường ca "Mặt đường khát vọng" được hoàn thành. Năm ấy, chảng trai Nguyễn Khoa Điềm hai mươi bảy tuổi. Hai mươi bảy tuổi, cái tuồi đủ để có những cảm nhận chín chắn, sâu sắc và cỏ ý thức đối với tình yêu đất nước. Haỉ mươi bảy tuổi, ngọn lửa khát vọng vẫn sáng mãi, cháy mãi với ước muốn hiến dâng tuổi xuân cho đất nước. Mặt đường khát vọng đã ra đời như thế. Đoạn trích Đất Nước trích từ phần đầu trường ca "Mặt đường khát vọng".
- Cảm nhận về hai đoạn thơ:
a) Đoạn thơ trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh:
- Nội dung: Đoạn thơ thể hiện cái tôi đầy khao
khát.
+ Khát vọng được hòa thành trăm con sóng nhỏ, khát vọng được tan thành trăm con sóng nhò là khát vọng được cho đi và dâng hiến bởi có một nghịch lí trong tình yêu là "Hạnh phúc thật sự chỉ đến khi bạn dám mạnh dạn cho đi chứ không phải nắm gĩữ thật chặt" (Christopher Hoare). Tình yêu lứa đôi đẹp đẽ, nồng nàn như trăm ngàn con sóng nhỏ giữa đại dưong mênh mông, mong muốn được hoà nhịp vào bỉển lớn của tình yêu cộng đồng.
+ Khát vọng muốn hòa nhập tình yêu của mình để ngàn năm còn vỗ. Đây lả khát vọng muốn được vĩnh cửu hóa, bất tử hóa tỉnh yêu. Người con gái mong muốn hòa mình vào bể đời rộng lớn , bứt mình ra khỏi những lo toan tính toán, để ngập chìm trong bể lớn tình yêu. Phải có mọt tình yêu như thế nào thì mới có được một mong muôn cao cả đến chừng ấy. Khát vọng tình yêu cũng là khát vọng sống mãnh liệt đù đầy. Cuộc đời còn tình yêu thì cuộc đời còn tươi đẹp và đáng sống và sống trong tình yêu là một điều hạnh phúc. Xuân Quỳnh mong ước được sổng mãi trong tình yêu, bất tử với tình yêu.
+ Trong quan niệm tình yêu của Xuân Quỳnh ta thấy được một tư tưởng nhân văn: yêu và sự hiển dâng (chữ "hiến dâng" không hiểu theo nghĩa thông tục). Tình yêu của cá nhân không tách rời cộng đồng. Sự hóa thân, quên mình trong tình yêu vào thiên nhiên vĩnh cửu để tồn tại mãi mãi, muốn thành trăm con sóng nhỏ để được sống mãi, yêu mãi. Đó chính là khát vọng được hiển dâng, được hi sinh vì tình yêu mả chỉ có những người yêu thực sự mới làm được như vậy. Ta hãy chú ý đến từ chỉ thời gian là “ngàn năm” và “biển lớn tình yêu”. Chuyện tình yêu và hạnh phúc ờ đời thường lả chuyện trăm năm “trăm năm giàu nỗi hẹn hò”, “trăm năm bến nước tình tình - trăm năm là nghĩa là tình mình ta”, với Xuân Quỳnh chuyện tình yêu phải là chuyện cùa “ngàn năm”, biển phải là “biển lớn tình yêu” vĩnh hằng và bất tủ. Động từ “tan ra” trong khổ thơ là đỉnh điểm cùa cảm xúc, của nỗi nhớ, cùa lòng chung thủy và đức hi sinh một cách trọn vẹn.
- Nghệ thuật:
+ Sự liên tưởng hợp lí, tự nhiên giữa đặc điểm của sóng và đặc điểm, của người con gái đang yêu. Sự liên tưởng này tạo nên haỉ hình tượng song song, nhưng hai mà một.
+ Câu thơ năm chữ với những câu ngắn, đều nhau, tạo nên một ý niệm về hình thể của các con sóng, như con sóng dâng trào nhưng có khi chậm rãi nhẹ nhàng như lức sóng êm biển lặng.
+ Nhịp điệu của các câu thơ thật đa dạng, mô phỏng cái đa dạng của nhịp sóng: 2/3 (Dữ dội và dịu êm - Ôn ào và lặng lẽ). 1/2/2 (sông không hiểu nỗi mình — sóng tìm ra tận bể), 3/1/1 (Em nghĩ về anh, em), 3/2 (Em nghĩ về biển lớn - từ nơi nào sóng lên),v.v...
+ Các cặp câu đổi xứng xuất hiện liên tiếp, câu sau thừa tiếp câu trước, tựa như những đợt sóng xô bờ, sóng tiếp sóng dào dạt
+Âm điệu của bài thơ với nhiều sắc điệu đa dạng, phong phú, tạo nên vẻ tự nhiên cho bài thơ.
+ Ngoài ra còn phải kể đến tính chất nữ tính trong cách diễn đạt cùa Xuân Quỳnh, trong cách nhìn sóng của chị: thật dịu dàng đằm thắm nhưng cũng thật dữ dội.
Có thể bạn quan tâm: Sóng - Xuân Quỳnh
b) Đoạn thơ trong bài thơ Đối Nước cửa Nguyễn Khoa Điềm:
- Nội dung: là lời nhắn của bài thơ về trách nhiệm của thế hệ trên với non sông đất nước.
+ Bốn câu thơ nhẹ nhàng, chân thành và tha thiết. Cách dùng đài từ “em” gợi cảm, gần gũi, thân mật đủ để làm “mềm hóa” những điều mang tính chất rộng lớn bao quát đó là những suy niệm về Đất Nước. “Em ơi” trong câu thơ này không mênh mang dìu dặt đưa người về cõi xa bên dòng sông Đuống, pha lẫn chút vị hư ảo trong câu thơ toàn vần bằng như “Em ơi buồn làm chi” (Bên kìa sông Đuổng - Hoàng cầm). “Em ơi” ở đây là lời nói và tâm niệm cùa chàng trai với cô gái, người “đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm”, là lời tâm tình của người yêu với người yêu. Chọn câu chuyện tình yêu nam nữ để nói lên tình yêu đất nước, phải chăng là Nguyễn Khoa Điềm đã “mạo hiểm”? Không, chính tình yêu đất nước hòa lẫn trong câu chuyên tình yêu nam nữ mới tạo nên nét độc đáo hơn cho tác phẩm của nhà thơ.
+ Những câu thơ giàu chất duy lý nhưng không lên gân mà trờ thành lời nhắn nhủ tha thỉểt. Ở đây có những từ tượng trưng rất đáng chú ý: máu xương, gắn bó, san sẻ, hoá thân, dáng hình, muôn đòi. Sau rất nhiều suy nghĩ cụ thể về đẩt nước, đến đây nhà thơ khẳng định Đất nước là máu xương của mình. Máu xương là sự sống. Rất ít trường hợp người ta ví một điều gi đó với máu xương, bời nó có ý nghĩa biểu trưng cho sự thiêng liêng. Đất nước là máu xương có nghĩa là đất nước tồn tại như một sự sống và đề có sự sống ấy hẳn phải có rất nhiều hi sinh. Quả đúng như vậy, biết bao con người, bao thế hệ đã ngã xuống cho sự sổng còn của đất nước. Vì thế, mỗi một con người phải biết gắn bó và san sẻ. Gắn bó là yêu thương, quan hệ mật thiết với nhau. Từ sự gắn bố ấy mới có thể san sè. San sẻ trách nhiệm, san sẻ niềm vui, niềm hạnh phúc cho nhau. Đất nước vĩ đại nhưng đất nước là một thực thể sống. Thực thể ấy không phải là sự tập hợp của những cá nhân rời rạc mà là một cộng đồng. Hoá thân cũng có nghĩa là dâng hiến. Thời bình, người ta dâng hiến sức lực, mồ hôi cho Tổ quốc. Thời chiến, người ta dâng hiến cả sự sống cùa mình. Sự dâng hiển ấy, theo suy ngẫm của nhà thơ, là cuộc hoá thân. Bóng dáng mỗi người đã làm nên bóng dáng quê hương xứ sở, đất nước. Không có sự hoá thân kia tàm sao đất nước trường tồn, làm sao có được đất nước muôn đời!
+ Đoạn thơ là một đoạn thơ hay trong bài "Đất Nước". Nhà thơ đã thể hiện những suy nghĩ mới mẻ của mình về đất nước bằng một giọng trữ tình, ngọt ngào. Câu chuyên về đất nước đối với mỗi người luôn là câu chuyện của trái tim, vừa thiêng liêng, cao cả, cũng vừa gắn bó, thân thiết. Từ suy nghĩ và tình cảm ấy, khí đối diện với kê thù cùa dân tộc, hẳn người ta phải biết làm gì cho Tổ quốc, gỉang sơn.
- Nghệ thuật:
+ Bằng giọng văn trữ tình kết hợp với chính luận; bằng cách sử dụng câu cầu khiến, điệp ngữ “phải biết - phài biết” nhắc lại hai lần cùng các động từ mạnh “gắn bó, san sẻ, hóa thân” ...nhà thơ như nhắn nhủ mình, nhưng cũng là nhắn nhủ với mọi người (nhất là thế hệ trẻ) về trách nhiệm thiêng liêng của mình với đất nước. Cái hay là lời nhắn nhủ mang tỉnh chính luận nhưng lại không giáo huấn mà vẫn rất trữ tình, tha thiết như lời tự dặn mình - dặn người của nhà thơ.
+ Sự vận dụng những yếu tố dân gian kết hợp với cách diễn đạt và tư duy hiện đại, tạo ra màu sắc thẩm mĩ vừa quen thuộc lại vừa mới mẻ. Chất liệu văn hóa, vãn học dân gian được sử dụng tối đa đã tạo nên không khí, giọng điệu, không gian nghệ thuật riêng: vừa cổ sự bình dị, gần gũi, hiện thực, lại vừa bay bổng, mơ mộng của ca dao, truyền thuyết nhưng lại mới mẻ qua cách cảm nhận và cách diễn đạt bằng hình thức thơ tự do. Có thể nói chất dân gian đã thấm sâu vào tư tưởng và cảm xúc cùa tác giả, tạo nên đặc điểm nghệ thuật độc đáo cùa đoạn thơ này.
+ So sánh:
++ Giống nhau:
+++ Tư tưởng của hai đoạn thơ đều là tư tưởng về tình yêu và sự hi sinh hết mình, hiến dâng cho tình yêu.
+++ Khát vọng của hai đoạn thơ đều lớn lao và cao thượng.
++ Khác nhau:
+++Sóng là vẻ đẹp của tình yêu lứa đôi, trong khi đó Đất Nước là vẻ đẹp tình cảm cá nhân của con người đối với Tổ quốc.
+++Sóng được diễn tả bằng thể thơ ngũ ngôn với âm điệu phong phố và đậm chất nữ tính của Xuân Quỳnh, Đất Nước được diễn tả bàng thể thơ tự do với không gian nghệ thuật đậm chất dân gian đã thấm sâu vào tư tưởng và cảm xúc của tác giá.
Có thể bạn quan tâm: Đất Nước - Nguyễn Khoa Điểm
3. Kết bài
Qua sự thể hiện tình yêu của Xuân Quỳnh và Nguyễn Khoa Điểm trong hai bài thơ Sóng và Đất Nước, ta có thể thấy được sự muôn màu muôn vẻ của tình yêu. Nhưng dù là tình yêu được thể hiện như thế nào thì cuối cùng nó vẫn được bao hàm trong tình yêu đất nước, tình yêu cộng đồng to lớn.
Xem thêm >>> Phân tích tư tưởng đoạn trích "Đất nước" (Nguyễn Khoa Điểm)
Trên đây là đề thi và những gợi ý làm bài văn chuẩn cấu trúc đề thi THPT Quốc gia 2017, hy vọng sau bài viết này các bạn có thể hiểu hơn về cách làm đề thi nói chung và bài thơ Sóng - Xuân Quỳnh nói riêng. Hãy để lại những commnet ý kiến thắc mắc ở phía bên dưới nhé!