HỆ THỐNG CÔNG THỨC VẬT LÝ VÀ PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP HIỆU QUẢ

I. Tổng quan về công thức vật lý

Vật lý là môn học quan trọng được đưa vào giảng dạy từ cấp bậc THCS. Vật lý còn được đưa vào làm một môn thi đại học đối với học sinh các khối A, A1. Không phải tự nhiên mà Vật lý được đánh giá là một môn học hay nhưng lại cực kỳ “khó nhằn” trong cả việc học lẫn thi cử. Kiến thức Vật lý rộng và trải dài cùng với hệ thống công thức vật lý phức tạp. Đặc biệt tổng hợp công thức vật lý 11 đã làm khó rất nhiều bạn học sinh, khi Bộ GD&ĐT quyết định việc thi kiến thức của cả 3 năm học. Vì vậy, để giúp đỡ cho quá trình ôn tập kiến thức của các bạn học sinh thuận tiện và dễ dàng hơn. Chúng tôi - Đội ngũ Cùng Học Vui đã dành thời gian tổng hợp lại hệ thống Các công thức vật lý 10, 11, 12.

Tổng quan về công thức vật lý

II. Tổng hợp công thức vật lý 10 11 12

    1. Tổng hợp công thức vật lý 10

Vật lý 10 được xem là nền tảng của chương trình Vật lý trung học phổ thông và có rất nhiều sự liên quan mật thiết đến chương trình vật lý 12 được sử dụng cho kỳ thi THPT Quốc Gia. Với cơ chế thi thay đổi ngày càng thường xuyên của Bộ GD&ĐT, các bạn học sinh cần phải nắm chắc không chỉ kiến thức của lớp 12 mà còn phải ôn tập, trau dồi các kiến thức đã được học ở năm lớp 10 và 11 để có thể hoàn thành bài thi một cách tốt nhất.

 

Nội dung của các công thức vật lý 10

• Chương I: Động học chất điểm

- Chuyển động thẳng biến đổi đều

- Sự rơi tự do

- Chuyển động tròn đều

• Chương II: Động lực học chất điểm

- Tổng hợp và phân tích lực. Điều kiện cân bằng của chất điểm

- Ba định luật Niu-tơn

- Lực hấp dẫn. Định luật vạn vật hấp dẫn

- Lực đàn hồi của Lò xo. Định luật Húc

- Lực ma sát

- Lực hướng tâm

- Bài toán chuyển động ném ngang

• Chương III: Cân bằng và chuyển động của vật rắn

- Cân bằng của vật rắn chịu 2 lực và 3 lực không song song

- Cân bằng của một vật có trục quay cố định. Moment lực

• Chương IV: Các định luật bảo toàn

- Động lượng - Định luật bảo toàn động lượng

- Công - Công suất

- Động năng - Thế năng - Cơ năng

• Chương V: Chất khí
• Chương VI: Cơ sở của nhiệt động lực học

- Nội năng - Sự biến thiên nội năng

- Các nguyên lý của nhiệt động lực học

*Nguyên tắc để học tốt bất kỳ môn học nào: Luôn luôn đi từ những thứ cơ bản nhất. Việc hoàn thành bài tập sách giáo khoa và sách bài tập chính là bước đầu tiên để học sinh nắm vững và vận dụng kiến thức đã học ở trên. Nội dung thi và phần lý thuyết xuất hiện trong đề thi cũng chủ yếu tập trung ở SGK. Vì vậy, hãy thực sự đầu tư thời gian để làm những thứ đơn giản trước khi chinh phục những bài tập cao hơn.

Nếu gặp bất kì khó khăn nào trong quy trình làm bài tập sách giáo khoa, các bạn học sinh có thể tham khảo lời giải tại: Giải bài tập Vật lý 10

    2. Tổng hợp công thức vật lý 11

Vật lý 11 được hầu hết các bạn học sinh nhận xét là một trong những học phần khó nhằn nhất trong chương trình Vật lý phổ thông. Công thức vật lý 11 dài và phức tạp với nhiều biến thể khác nhau dẫn đến khó khăn trong việc ghi nhớ.

Cụ thể trong Chương 1: Điện tích - Điện trường, học sinh cần phải ghi nhớ các khái niệm như Định luật Cu-Lông, thuyết electron, định luật bảo toàn điện tích, công của lực điện trường, hiệu điện thế, điện dung, điện tụ,...

Tiếp đến là Chương 2: Dòng điện không đổi, kiến thức quan trọng tập trung vào phần điện năng, công suất điện, định luật Jun-Len xơ, định luật Ôm với toàn mạch, cách mắc các nguồn điện…

Cuối cùng là Chương 3: Dòng điện trong các môi trường, học sinh cần phải chú trọng vào các công thức dòng điện trong kim loại, dòng điện trong chất điện phân, hiện tượng “Dương cực tan”, định luật Fa-ra-day về điện phân, dòng điện trong chất khí…

Tổng hợp công thức vật lý 11

Tổng hợp công thức vật lý 11 cần ghi nhớ:

• Chương I: Điện tích - Điện trường
• Chương II: Dòng điện không đổi
• Chương III: Dòng điện trong các môi trường
• Chương IV: Từ trường
• Chương V: Cảm ứng điện từ
• Chương VI: Khúc xạ ánh sáng
• Chương VII: Mắt. Các công cụ quang

*Nguyên tắc để học tốt bất kỳ môn học nào: Luôn luôn đi từ những thứ cơ bản nhất. Việc hoàn thành bài tập sách giáo khoa và sách bài tập chính là bước đầu tiên để học sinh nắm vững và vận dụng kiến thức đã học ở trên. Nội dung thi và phần lý thuyết xuất hiện trong đề thi cũng chủ yếu tập trung ở SGK. Vì vậy, hãy thực sự đầu tư thời gian để làm những thứ đơn giản trước khi chinh phục những bài tập cao hơn.

Nếu gặp bất kì khó khăn nào trong quy trình làm bài tập sách giáo khoa, các bạn học sinh có thể tham khảo lời giải tại: Giải bài tập vật lý 11

3. Tổng hợp công thức vật lý 12

Theo chủ trương của Bộ GD&ĐT: đề thi tuyển sinh ĐH, CĐ phải đạt được các yêu cầu kiểm tra những kiến thức cơ bản, khả năng vận dụng và kỹ năng thực hành của thí sinh trong phạm vi chương trình trung học chủ yếu là chương trình lớp 12. Với cấu trúc đề thi trắc nghiệm, nội dung ôn thi sẽ ngày càng được mở rộng ra từ lý thuyết cho đến bài tập vận dụng. Vì vậy, các bạn học sinh cần phải cực kỳ chú trọng và ôn tập một cách kỹ lưỡng, có hệ thống các nội dung Vật lý 12.

Tổng hợp các công thức vật lý 12

Dưới đây là tổng hợp công thức vật lý 12 cần ghi nhớ:

• Dao động điều hòa
• Con lắc lò xo
• Con lắc đơn
• Tổng hợp dao động
• Dao động tắt dần - Dao động cưỡng bức - Cộng hưởng
• Sóng cơ học
• Sóng dừng
• Sóng âm
• Giao thoa sóng
• Dòng điện xoay chiều
• Dao động và sóng điện từ
• Sóng ánh sáng
• Lượng tử ánh sáng
• Vật lý hạt nhân
• Hạt nhân

*Nguyên tắc để học tốt bất kỳ môn học nào: Luôn luôn đi từ những thứ cơ bản nhất. Việc hoàn thành bài tập sách giáo khoa và sách bài tập chính là bước đầu tiên để học sinh nắm vững và vận dụng kiến thức đã học ở trên. Nội dung thi và phần lý thuyết xuất hiện trong đề thi cũng chủ yếu tập trung ở SGK. Vì vậy, hãy thực sự đầu tư thời gian để làm những thứ đơn giản trước khi chinh phục những bài tập cao hơn.

Nếu gặp bất kì khó khăn nào trong quy trình làm bài tập sách giáo khoa, các bạn học sinh có thể tham khảo lời giải tại: Giải bài tập vật lý 12

IV. Phương pháp học hiệu quả với các công thức vật lý

Như chúng ta đã biết, Vật lý là một môn học thuộc lĩnh vực khoa học. Kiến thức vật lý trong hệ cấp bậc THPT không hẳn là quá nhiều nhưng nếu tổng hợp công thức vật lý 10, 11, 12 lại thì là một con số không hề nhỏ. Và tất nhiên, nếu cứ học thuộc một cách cứng nhắc, thiếu sáng tạo, thì chắc chắn bạn sẽ có lúc lẫn lộn giữa các công thức và gây ra những sai sót không đáng có trong bài thi.

Nhắc lại, công thức vật lý tuy nhiều, nhưng đều có sự liên quan đến nhau và dựa trên một nền tảng cơ sở. Vì vậy, nếu bạn thực sự hiểu rõ được công thức cơ bản rồi thì việc suy luận ra những công thức khác là điều hoàn toàn có thể. Điều này còn giúp cho bạn nâng cao được kiến thức về phần lý thuyết - một phần cũng rất quan trọng và chiếm rất nhiều điểm trong đề thi.

Thêm vào đó, một nghiên cứu khoa học đã chứng minh, một trong những cách học hiệu quả và tăng khả năng ghi nhớ đó chính là sử dụng các sơ đồ tư duy, hoặc đơn giản hơn là ghi lại tất cả công thức theo cách riêng của bản thân. Việc này tuy có thể mất thời gian, nhưng chắc chắn sẽ có hiệu quả hơn so với việc bạn lên internet và download một tệp các công thức nào đó và học thuộc chúng một cách máy móc.

Phương pháp học hiệu quả với các công thức vật lý

 

V. Phương pháp đạt điểm cao môn Vật lý

Với xu hướng thi trắc nghiệm như hiện nay, kiến thức sẽ rất rộng, khai thác những chi tiết rất nhỏ từ nội dung bài học trong SGK. Vì vậy, để đạt được kết quả cao, thí sinh nên học hiểu, không được bỏ qua bất kỳ phần lý thuyết quan trọng nào trong quá trình học. Và đặc biệt là luyện tập trước các chiến thuật phán đoán, loại trừ, giải nhanh để giảm bớt áp lực và quản lý thời gian hợp lý trong lúc thi

Phương pháp đạt kết quả cao môn Vật lý

Những điều thí sinh cần chú ý trong quá trình làm bài thi

• Chú ý về đơn vị, thứ nguyên và tính hợp lý của kết quả

• Để ý đến các sơ đồ mạch điện và các câu hỏi về đồ thị

• Chú ý đến các hiện tượng vật lý và ứng dụng trong thực tế

• Kiểm tra chắc chắn về kết quả của các câu dễ trước khi bước vào làm các câu khó (câu ăn điểm)

• Phân bổ thời gian hợp lý. Không nên dành quá nhiều thời gian cho một câu, nếu cảm thấy không làm được hoặc đang vướng mắc thì lập tức bỏ qua làm các câu khác, khi đã hoàn thành được tương đối thì mới quay lại làm.

VI. Kết

Vật lý là một môn học khó, nhưng nếu bạn thực sự để tâm và có niềm đam mê với nó thì việc học tốt môn vật lý hay các công thức vật lý sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Chúng tôi - đội ngũ Cùng học vui hy vọng rằng tổng hợp công thức vật lý 10,  tổng hợp công thức vật lý 11 và tổng hợp các công thức vật lý 12 sẽ cho bạn cái nhìn khái quát nhất về những công thức mà chúng ta đã, đang và sẽ học, những nội dung mà bạn cần ôn tập kỹ để có kết quả tốt trong kỳ thi THPT Quốc gia.