Thiên nhiên và con người trong thời khắc chuyển hạ sang thu

A. HƯỚNG DẪN

Những cơn dông cuối cùng của mùa hạ cũng thưa dần rồi tắt hẳn. Nắng không còn đổ lửa chói chang gay gắt như trước. Những chùm hoa phượng còn sót lại của mùa hè đã rụng lả tả trên sân trường như những cánh thư hồng theo gió bay đến người thương. Bản giao hưởng dài ba tháng của các ca sĩ Ve sầu đã ngân lên chương cuối trước khi kết thúc.
Mùa thu đã đến với những bước chân nhè nhẹ, khẽ khàng như sương khói. Mơ hồ mà rõ rệt. Trong sáng mà mơ màng. Đằm thắm, dịu dàng mà bâng khuâng, man mác như thương nhớ ai, mong chờ ai. Bầu trời bỗng cao vút lên, xanh như ngọc, trong suốt đến lạ kì:
Long lanh đáy nước in trời
Thành xây khói biếc, non phơi bóng vàng.
(Truyện Kiều)
Những sợi mây như những dải lụa trắng bồng bềnh, lơ lửng trên cao đang nô giỡn cùng gió. Mà gió thì hắt hiu, nhẹ như hơi may, chỉ đủ làm lay động những cành trúc mềm mại hoặc mở khẽ những cánh hoa còn e ấp dấu kín nhụy vàng thắm bên trong. Trong hơi gió đã nghe thấy cái rét “chớm lạnh” - cái rét dễ chịu của mùa thu đang về, thấm vào lòng người một nỗi niềm thương nhớ bâng khuâng... Mùa hè đã giữ lại màu xanh của lá đế khoác lên bầu trời thu một chiếc “áo mơ phai dột lá vàng”. Những cây bàng mùa thu lá đỏ sậm bắt đầu rụng lả tả xuống sân trường báo mùa khai giảng đã đến. Sương sớm đọng trên ngọn cỏ, cánh hoa như những viên ngọc long lanh, sương chiều giàng giăng mờ ảo trên những rặng liễu ven hồ như một tấm voan trắng choàng lên mái tóc xanh của thiên nhiên. Những cây sấu già bắt đầu rụng lộp độp quả chín xuống đường và những cô gái làng Vòng mặc áo tứ thân, chít khăn mỏ quạ gánh cốm đi qua mang theo hương vị thơm tho của đồng quê - hương vị mùa thu của đất nước.
Mùa thu là mùa tựu trường, mùa khai giảng, cổng trường mở rộng. Học sinh nô nức đến trường. Cặp sách mới, vở mới, quần áo mới, khăn quàng đỏ thắm tươi. Tiếng trống khai giảng âm vang giục giã. Cờ đỏ sao vàng bay trong gió nắng mùa thu tươi đẹp, phấp phới trong triệu tấm lòng con trẻ tin yêu. Và những người thầy, từ bao năm rồi, khi mùa thu đến, lại mở lòng, dang rộng cánh tay đón những thế hệ học sinh mới vào trường...
Mùa thu cũng là mùa “chạm ngõ” của bao gia đình Việt Nam, bao đôi lứa yêu nhau nên vợ nên chồng. Thiên nhiên như cũng hiểu lòng người đã ban cho một mùa chuối tiêu trứng cuộn vàng thơm cùng với lòng trứng đỏ mọng và những gói cốm xanh rờn bọc trong lá sen Hồ Tây thơm ngát buộc bằng lạt đỏ chữ thập để gửi đến ngõ nhà người yêu, bày trên bàn tiệc cưới...
Mùa thu, với người Việt Nam, còn là mùa cách mạng. Mùa thu đây, hỡi cờ đỏ vàng sao! (Tô Hữu). Đó là mùa thu Cách mạng tháng Tám long trời lở đất để làm một cuộc đối đời cho dân tộc, mùa thu Quốc khánh vàng nắng Ba Đình Bác đọc Tuyên ngôn Độc lập để khai sinh ra một nước Việt Nam mới:
Trời bỗng xanh hơn, nắng chói lòa
Ta nhìn lên Bác, Bác nhìn ta Bốn phương chắc cũng nhìn ta dó Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa!
(Tô Hữu - Theo chân Bác)
Và cũng chính vào mùa thu, 24 năm sau, Người Cha già dân tộc, vị lãnh tụ thiên tài của nhân dân ta đã ra đi trong một nỗi niềm thương nhớ khôn nguôi và một lòng biết ơn sâu nặng của nhàn dân ta đối với Bác.
Mùa thu — mùa cua thiên nhiên, của đất trời, của lòng người, của dân tộc, của cách mạng, của Bác Hồ. Bao nhiêu cái hay, cái đẹp, ý nghĩa sâu xa đã dồn lại trong mùa thu. Làm sao có thể quên được mùa thu khi nó đã thấm sâu vào lòng nhân dân ta và đọng lại trong mỗi trái tim người Việt?

B. ĐỌC THÊM

ĐÂY MÙA THU TỚI
Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang 
Tóc buồn buông xuống lệ ngàn hàng 
Đây mùa thu tới, mùa thu tới 
Với áo mơ phai dệt lá vàng.
Hơn một loài hoa đã rụng cành 
Trong vườn sắc đỏ rũa màu xanh 
Những luồng run rẩy rung rinh lá 
Đôi nhánh khô gầy xương mong manh.
Thỉnh thoảng nàng trăng tự ngẩn ngơ 
Non xa khơi sự nhạt sương mờ 
Đã nghe, rét mướt, luồn trong gió 
Đã vắng người sang những chuyến đò.
Mây vẩn từng không, chim bay đi 
Khí trời li uất hận chia li ít nhiều thiếu nữ buồn không nói 
Tựa cửa nhìn xa, nghĩ ngợi gì.
(Xuân Diệu)

SANG THU                      
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ 
Hình như thu đã về.
Sông được lúc dềnh dàng 
Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng đã vơi dần cơn mưa 
Sấm cũng bớt bất ngờ 
Trên hàng cây đứng tuổi.
(Hữu Thỉnh)

Xem thêm >>> Bình giảng khổ thơ thứ 2 trong "Đây mùa thu tới"

Trên đây là bài văn hướng dẫn làm về cảm nghĩ trước thiên nhiên và con người trong thời tiết chuyển hạ sang thu, mong rằng bài viết sẽ giúp ích được nhiều cho quá trình học tập của bạn. Chúc các bạn học tập tốt <3