Nắm chắc lý thuyết về Ankin và tính chất đặc biệt cần nhớ

Nắm chắc lý thuyết về Ankin và tính chất đặc biệt cần nhớ

Ankin là một chất hóa học hữu cơ cũng khá cơ bản, được sử dụng rất nhiều trong các đề thi và đề kiểm tra môn hóa học lớp 11. Bạn vẫn chưa nắm rõ được chất hóa học này, vậy thì cũng chúng tôi khám phá bài viết dưới đây nhé. Nó chắc chắn sẽ rất hữu dụng với bạn đó!

I. Định nghĩa về Ankin

    1. Ankin là gì?

Ankin là một loại hiđrocacbon mà trong phân tử có chứa một liên kết ba, mạch hở.

Công thức tổng quát của dãy đồng đẳng ankin: \(C_nH_{2n – 2} (n≥ 2)\) 

Bài học liên quan:

•  Bài 32. Ankin
•  Bài 33. Luyện tập: Ankin

    2. Tên thay thế

II. Tính chất hóa học của Ankin

• Phản ứng cộng

a) Với \(H_2\)

\(RC≡CR' + H_2 → RCH=CR'H\)

\(CH≡C-CH_2-CH_3+ H_2 → CH_2=CH-CH_2-CH_3\)

b) Với Halogen

\(RC≡CR' + Br_2 → RCBr=CR'Br\)

Một số phản ứng khác thường gặp như tác dụng với \(H_2O\), HX(axit halogen)....

c) Với Thuốc tím (\(KMnO_4\))

- Nếu không có chất xúc tác là axit: \(3C_2H_2 + 8KMnO_4 \rightarrow 3KOOC-COOK + 2KOH + 8MnO_2 + 2H_2O\)

- Nếu có chất xúc tác là axit \(H_2SO_4: 5C_2H_2 + 8KMnO_4 + 12H_2SO_4 \rightarrow 5(COOH)_2 + 4K_2SO_4 + 8MnSO_4 + 12H_2O\)

• Phản ứng đime hoá và trime hoá

\(2C_2H_2 → vinyl \ axetilen (Đk: CuCl, 150^0 C)\)

\(3C_2H_2 → C_6H_6\) (ĐK: than hoạt tính, \(600 ^0 C\))

• Phản ứng cháy

\(C_nH_{2n-2} + \dfrac{(3n-1)}{2}O_2 \rightarrow nCO_2 + (n-1)H_2O\)

• Phản ứng thế với ion kim loại

\(CH≡CH + 2AgNO_3 +2NH_3 → CAg≡CAg + 2NH_4NO_3\)

III. Bài tập về Ankin

1) Số lượng đồng phân của ankin \(C_5H_8\)  là:

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

2) Chất mà không có đồng phân hình học trong số các chất dưới đây là ?

A. \(CH_3 –CH=CH–Cl \)

B. \(CH_3 –CCl=CH–Cl\)

C. \(CH_3 –CCl=CCl_2 \)

D. \(CH_3 –CCl=CCl–C≡CH\)

3) Thực hiện oxi hóa chất nào dưới đây mà không thu được isopentan ?

A. \(CH_3 –CH(CH_3)–C≡CH \)

B. \(CH_3 –CH=C(CH_3)–CH_3\)

C. \(CH_2=CH–CH=CH–CH_3 \)

D. \(CH_2=CH–C(CH_3)=CH_2\)

4) Đốt cháy hỗn hợp gồm etan và etin thu được khí \(CO_2\) trong điều kiện tỷ lệ hơi nước là 1 : 1 (đo ở cùng điều kiện \( t^0, p\)). Tìm Tỉ lệ \(n_{etan}: n_{etin}\)?

A. 2 : 3

B. 3 : 2

C. 1 : 1

D. 3 : 7

5) Thực hiện phản ứng đốt cháy propen và propin thu được khí \(CO_2 \ và \ H_2O\) theo tỉ lệ khối lượng là 11 : 4.Tỉ lệ % số mol của propen và propin là:

A. 66,7% và 33,3%

B. 25% và 75%

C. 33,3% và 66,7% 

D. 50% và 50% 

Đáp án: B - B - C - C - A

IV. Các phương pháp điều chế

• Điều chế trong công nghiệp:

Ta điều chế ankin từ khí mêtan (CH4)

\(2 CH_4 → C_2H_2 + 3 H_2\)

• Điều chế trong phòng thí nghiệm

Từ đất đèn \( (CaC_2)\)

\(CaC_2 + 2 H_2O → C_2H_2 + Ca(OH)_2\)

Với những kiến thức tổng hợp trên hy vọng rằng nó đã giúp bạn giải đáp phần nào về ankin và những tính chất hóa học của nó. Chúc các bạn học những giờ học vui vẻ và bổ ích!