Chương Thuế máu trong Bản án chế độ thực dân pháp đã xây dựng nên hình tượng tên thực dân quỷ quyệt ghê tởm

“Bản án chế độ thực dân Pháp” in lần đầu năm 1925, đến nay đã hơn 80 năm trôi qua, nhưng nó vẫn làm ta xúc động về bao tội ác vô cùng dã man của bọn thực dân Pháp, về nỗi thống khổ của những người nô lệ da màu, những Nê-gơ-rô, những An-nam mít.

Đặc biệt chương ‘Thuế máu" đã xây dựng hình tượng khái quát về tên thực dân quỷ quyệt, ghê tởm đầy ấn tượng.

Trong những thế kỉ trước, với tàu chiến và đại bác, thực dân Pháp đã xâm lược nhiều nước châu Phi, châu Á. Chúng đã mượn lá cờ “tự do, bình đẳng, bác ái” đi xâm lược nô dịch các dân tộc, bóc lột, áp bức dã man những người nô lệ “bản xứ”. Nhưng chúng vẫn rêu rao là “khai hóa", là “bảo hộ”... Nguyễn Ái Quốc qua chương ‘Thuế máu” đã vạch trần, đã tố cáo, đã lên án tội ác tày trời của những Cống sứ, những tên Toàn quyền bụng phệ!

Bọn thực dân Pháp rất xảo quyệt, tàn bạo và quắt quay. Dưới con mắt chúng, dân bản xứ chỉ là những tên da đen “bẩn thỉu”, những tên “An-nam-mít” “bẩn thỉu”, được chúng đối xử bằng dùi cui, bằng roi vọt. Chúng khinh miệt cho họ là “chỉ biết kéo xe tay” và “ăn đòn” của các quan cai trị! Thế nhưng, khi chiến tranh bùng nổ, để bắt được nhiểu lính đi làm bia đỡ đạn, chúng lập tức thay đổi thái độ, dùng những lời lẽ ngọt ngào, dụ dỗ, bịp bợm. Những người nô lệ “bẩn thỉu” va khốn nạn ấy “lập tức” được bọn quan lại thực dân “biến thành” những “con yêu”của “nước mẹ”, những “bạn hiền” của các ông Tây, bà đầm, những "chiến sĩ bảo vệ công lí và tự do”. Thật mỉa mai là “những chiến sĩ” vĩ đại ấy chưa bao giờ được hưởng một tí công lí và tự do. Đau thương cho họ là phải trả giá bằng nưóc mắt và xương máu. Phải xa lìa vợ con, phải “rời bỏ” mảnh ruộng, đàn cừu. Phải làm mồi cho thủy lôi. Phải “bỏ xác" trên vùng Ban-căng hoang vu. Xương máu của những kẻ làm bia đỡ đạn.. thật vô lí vô nghĩa, hoặc “tưới những vòng nguyệt quế của cấp chỉ huy”, hoặc “chạm nên những chiếc gậy của các ngài thống chế”. Những lính thợ phải “làm kiệt sức”, “bị nhiễm những luồng khí độc đỏ ối”, phải “khạc ra từng miếng phổi”. Nguyễn Ái Quốc đã nêu lên những sự thật, những con số nói lên chiến tích đánh ‘Thuế máu” cùa thực dân Pháp: bảy mươi vạn ngưòi bản xứ được đi nộp “thuế máu”, trong đó có tám vạn người phải bỏ xác trên các bãi chiến trường châu Âu “không bao giờ còn trông thấy mặt trời trên quê hương đất nước mình”.