Soạn văn mẫu lớp 11: Chiếu cầu hiền của Ngô Thì Nhậm

Với văn bản Chiếu cầu hiền của Ngô Thì Nhậm, Cunghocvui.com xin gửi đến các bạn bài Soạn Chiếu cầu hiền đầy đủ và ngắn gọn nhất. Cùng tham khảo qua bài viết dưới đây nhé!

Câu 1 (Trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

   Bố cục của văn bản: gồm 3 phần

Phần 1: Từ đầu....ý trời sinh ra người hiền vậy

Nội dung: Nêu sứ mệnh của kẻ hiền tài

Phần 2: Tiếp theo....vì mưu lợi mà phải bán rao

Nội dung: Lời kêu gọi người hiền và những hứa hẹn về chính sách trọng dụng người hiền của nhà nước

Phần 3: Còn lại

Nội dung: bố cáo chính sách cầu hiền và lời kêu gọi của Quang Trung.

Nội dung chính: Chiếu cầu hiền là một văn kiện quan trọng thể hiện chủ trương đúng đắn của nhà Tây Sơn nhằm động viên trí thức Bắc Hà tham gia xây dựng đất nước:

- Người hiền xưa nay bao giờ cũng cần thiết cho công cuộc trị nước

- Cho phép tiến cử người hiền

- Cho phép người hiền tiến cử

Xem thêm Dàn ý phân tích Chiếu cầu hiền

Phân tích Chiếu cầu hiền (bài 1)

Phân tích Chiếu cầu hiền (bài 2)

Câu 2 (Trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

- Đối tượng của bài chiếu: Đối tượng của bài chiếu chính là những sĩ phu Bắc Hà

- Các luận điểm đưa ra để thuyết phục là:

+ Phần mở đầu: Mối quan hệ giữa hiền tài và thiên tử. Người hiền tài phải quy thuận về với nhà vua.

+ Trong phần 2, tác giả nêu ra cách ứng xử của bậc hiền tài khi Tây Sơn ra Bắc Hà tiêu diệt họ Trịnh

+ Phần cuối, tác giả nêu lên thái độ trọng nhân tài của Quang Trung. Đó là thái độ hết sức khiêm nhường, chân thành và cũng rất quyết tâm. Nhà vua giãi bày tâm sự của mình. Con đường cầu hiền của Quang Trung: tiến cử có 3 cách (tự mình dâng thư tỏ bày công việc, các quan tiến cử, dâng thư tự cử).

- Cách lập luận rất chặt chẽ, lời văn ngắn gọn, đủ sức thuyết phục, vừa đề cao người hiền, vừa châm biếm, vừa ràng buộc vừa mở con đường cho người hiền. Lời lẽ ý tứ giàu sức thuyết phục khi tác giả đứng trên quyền lợi của dân tộc, của đất nước.

+ Tác giả đưa ra luận đề mà bất cứ người hiền tài nào cũng không thể phủ nhận được. Đặc biệt lời dẫn của Khổng Tử.

+ Tác giả đưa ra những sự kiện trên bằng cách vừa lấy ý tứ từ kinh dịch và đều mang tính ẩn dụ

+ Những lời lẽ chân thành, da diết trong chờ đợi và mong mỏi.

Câu 3 (Trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

   Tư tưởng và tình cảm của vua Quang Trung qua bài chiếu

- Trước hết, mọi tầng lớp nhân dân từ quan đến dân, từ quan nhỏ đến quan lớn đều có thể dâng thư bày tỏ công việc. Đó chính là chính sách lấy dân làm trọng.

- Cách tiến cử người tài hết sức thông thoáng với việc có thể tự mình bày tỏ công việc, quan tiến cử hoặc dâng thư tự tiến cử.

- Lời kêu gọi chân thành những người có đức, có tài hãy ra phụng sự đất nước và hưởng phúc lâu dài.

Chiếu cầu hiền thể hiện tầm nhìn xa trông rộng của vua Quang Trung trong công cuộc xây dựng đất nước sau thời phân li. Nhà vua đánh giá rất cao vai trò của hiền tài trong việc xây dựng đất nước. Cầu hiền trở thành một nhu cầu tất yếu của một triều đại mới ra đời, đó chính là truyền thống quý báu của dân tộc được kế thừa từ thời Lí Công Uẩn.

Câu 4 (Trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

   Cách thức lập luận trong bài chiếu

- Cách thức lập luận trong bài chiếu rất thuyết phục. Giữa các phần 1, 2 và 3 có sự xuyên suốt và tạo nên một mạch thuyết phục cao.

Trong phần 1, tác giả đưa ra luận điểm về mối quan hệ giữa hiền tài và thiên tử. Cuối cùng tác giả kết luận mọi hiền tài đều hướng về thiên tử như các tinh tú đều chầu về ngôi Bắc Thần. Hình ảnh được lấy từ Luận ngữ nên càng có sức thuyết phục đối với những người vốn lấy Nho giáo làm trọng.

- Trong phần 2, tác giả nêu ra cách ứng xử khi Tây Sơn ra Bắc Hà tiêu diệt họ Trịnh. Đó là cách ứng xử không đúng với lẽ phải. Để tỏ ý kiến của mình, tác giả bài chiếu không nói ra bằng ngôn ngữ trực tiếp mà dùng hình ảnh tượng trưng hoặc lấy kinh điển Nho giáo để nói. Cách diễn đạt như vậy vừa tế nhị, vừa có sức lôi cuốn, để cho những sĩ phu phải suy nghĩ về chí tráng của mình trước thời cuộc.

- Phần cuối cùng tác giả nêu lên thái độ trọng nhân tài của Quang Trung. Đó là thái độ hết sức khiêm nhường, chân thành và cũng rất quyết tâm. Hình ảnh một cây gỗ không chống nổi tòa nhà to có sức tác động và lôi kéo rất lớn, thể hiện sự thật tâm của chính quyền Quang Trung trong việc kêu gọi hiền tài ra giúp nước.

Thông qua bài soạn Chiếu cầu hiền của Ngô Thì Nhậm, mong rằng các bạn học sinh sẽ nắm được tác phẩm này một cách đầy đủ nhất. Chúc các bạn học tập tốt!