Soạn bài: Thực hành về hàm ý (Siêu ngắn)

Câu 1 (trang 79 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):

Căn cứ vào nghĩa tường minh trong lời đáp của A Phủ và thống lí Pá Tra thì:

- A Phủ nói thiếu thông tin số lượng bò bị mất.

- Lời đáp thừa về việc lấy súng đi bắt hổ và dự định bắn con hổ của anh.

- Cách trả lời của A Phủ mang hàm ý: bò đã mất vì bị hổ ăn thịt nhưng tôi sẽ bắn được con hổ đó.

⇒ Cách trả lời khôn khéo vì nội dung của nó đã hướng người nghe đến sự “được” (một con hổ to), làm nhòa đi chuyện “mất” (con bò).

b, Hàm ý là phần thông báo tuy không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ ấy.

- Cách trả lời của A Phủ vi phạm phương châm về lượng khi giao tiếp.

Câu 2 (trang 80 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):

a. Câu nói của Bá Kiến “tôi không phải cái kho” hàm ý:

    + Từ chối lời đề nghị xin tiền của Chí Phèo.

    + Cách nói vi phạm phương châm cách thức.

b. Ở hai lượt, Bá Kiến có những câu dạng câu hỏi:

- Lượt thứ nhất: “Chí Phèo đấy hở?” → câu hỏi thực hiện hành động chào mang hàm ý cảm thán tỏ vẻ chán chường: Lại là mày!

- Lượt thứ hai: “Rồi làm mà ăn chứ báo người ta mãi à?” ⇒ câu thực hiện hành động khuyên bảo mang hàm ý Bá Kiến rất trách móc, khó chịu về thái độ của Chí Phèo.

c. Chí Phèo trong hai lượt lời đầu cố ý nói không đầy đủ nội dung. Phần hàm ý được thể hiện trong lượt lời thứ ba: Tao muốn làm người lương thiện

- Hai lượt lời vi phạm phương châm về lượng, về cách thức: nói thiếu ý và không rõ ràng, không xin tiền thì xin gì.

Câu 3 (trang 81 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):

a.- Lượt lời 1: hình thức câu hỏi nhưng không dùng để hỏi, thực hiện hành động ngăn cản.

- Lượt lời 2: lượt lời đầu có thêm hàm ý khác: không tin tưởng vào tài văn chương của ông, ý nói văn chương ông viết kém.

b. Bà đồ không chọn cách nói thẳng để tránh gây mất lòng chồng và cũng để hàm ý trêu chọc ông.

Câu 4 (trang 81 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):

Để tạo ra cách nói có hàm ý còn tùy thuộc vào ngữ cảnh mà người nói sử dụng một cách thức hoặc phối hợp nhiều cách thức với nhau.

Ý D đúng.

Xem tiếp các bài Soạn văn lớp 12 siêu ngắn:

Loạt bài Soạn văn lớp 12 siêu ngắn | Tác giả - Tác phẩm Văn lớp 12 được biên soạn bám sát nội dung sách giáo khoa Ngữ Văn lớp 12.