Soạn bài: Ánh trăng (Siêu ngắn)
- Phần 1: 3 khổ đầu: Quan hệ giữa tác giả với vầng trăng
- Phần 2: khổ 4: Tác giả tình cờ gặp gỡ lại vầng trăng
- Phần 3: 2 khổ cuối: Cảm xúc, suy ngẫm của tác giả
Câu 1 (trang 157 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):
- Bố cục bài thơ diễn ra theo trình tự thời gian, sự việc nào diễn ra trước kể trước, sự việc nào diễn ra sau kể sau
- Bước ngoặt để tác giả bộc lộ cảm xúc nằm ở khổ thơ thứ 4. Khi tác giả tình cờ gặp lại vầng trăng trong một đêm mất điện
Câu 2 (trang 157 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):
Ý nghĩa của hình ảnh vầng trăng
- Trăng là tri kỉ: gắn bó với tác giả từ những ngày thơ dại đến những ngày ở chiến khu
- Trăng là biểu tượng cho tình nghĩa, cho tình cảm gắn bó
- Trăng là biểu tượng cho sự lãng quên, bội bạc của con người
Khổ thơ thể hiện tập trung nhất chiều sâu tư tưởng và triết lí của bài thơ là khổ cuối “Trăng cứ tròn vành vạnh ... đủ cho ta giật mình”. Qua bao nhiêu đổi thay, hình ảnh vầng trăng vẫn vậy, vẫn đong đầy tình cảm, vẫn chí tình chí nghĩa với con người. Nhưng qua sự chuyển vần của cuộc đời con người đã lãng quên cái vầng trăng tình nghĩa ấy. Ánh trăng ở cuối khổ thơ như muốn nhắc nhở con người về quá khứ thiêng liêng, về sự bội bạc.
Câu 3 (trang 157 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):
Kết cấu bài thơ dựa theo sự phát triển của thời gian. Cùng qua một đoạn thời gian giống nhau. Vầng trăng thì tình nghĩa, con người thì lãng quên. Tác giả như muốn tự nhắc nhở bản thân mình về những năm tháng gian lao đã gắn bó với thiên nhiên, đất nước.
Bài thơ mang âm hưởng nhẹ nhàng, như một lời nhắc nhở dịu êm, khi thì trầm tư sâu lắng khi thì giật mình tỉnh ngộ.
Câu 4 (trang 157 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):
- Bài thơ “Ánh trăng” ra đời sau khi kháng chiến chống Mĩ thắng lợi, nước ta được hoàn toàn thống nhất.
- Như vậy qua bài thơ tác gải muốn nhắc nhở thấm thía về thái độ sống của con người sau hòa bình. Con người phải biết ơn, trân trọng những gì mình có được ngày hôm nay. Không được lãng quên quá khứ, sống hưởng thụ trong tương lai. Đây chính là đạo lí “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.
Những năm tháng gian khổ khó nhọc của tuổi thơ, của những năm chiến tranh, ánh trăng đối với tôi như người tri kỉ. Tôi và trăng gắn bó với nhau, hồn nhiên, tình nghĩa. Nhưng kể từ khi về với cuộc sống hòa bình, êm ấm ở thành phố, ánh điện nhân tạo sáng trưng đã khiến tôi quên mất vầng trăng từng gắn bó với mình. Trăng ngày ngày đi qua trước ngõ, nhưng tôi không mảy may chú ý. Rồi đến một lần, tất cả những ánh điện nhân tạo sáng trưng kia vụt tắt, ánh sáng của trăng vẫn vằng vặc, soi chiếu xuống mặt đất. Tôi ngước lên nhìn nó, mới chợt nhận ra, lâu nay mình đã bỏ quên chính quá khứ của mình, lãng quên chính những tháng ngày gian khổ nhưng ăm ắp chan chứa tình cảm trước kia. Cuộc sống hiện đại đã khiến tôi quên mất những giá trị đẹp đẽ, vĩnh hằng trong cuộc sống của mình. Ánh trăng vẫn soi sáng như thế, khiến tôi giật mình bởi chính sự vô tình của mình.