Cảm nhận về bài thơ Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm

      Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm là bài ca về tư tưởng đất nước rất bình dị của nhà thơ - Tư tưởng đất nước của nhân dân. Tư tưởng ấy được thể hiện hết sức gần gũi mà vô cùng ấn tượng. Cùng nhau Cảm nhận về bài thơ Đất nước để hiểu rõ về tư tưởng đất nước của nhân dân nhé!

Cảm nhận về bài thơ Đất nước

Mở bài cảm nhận bài thơ Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm

      Chương Đất nước được trích dẫn trong tác phẩm "Mặt đường khát vọng" là quan điểm của Nguyễn Khoa Điềm về vai trò và sự hy sinh lớn lao của nhân dân trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc lâu đời của dân tộc. Cùng cảm nhận về bài thơ Đất nước để hiểu rõ hơn về quan điểm này của tác giả.

Thân bài suy nghĩ của em về bài thơ Đất nước

      Giống như những nhà thơ trẻ tiêu biểu của thời kỳ chống Mỹ, Nguyễn Khoa Điềm bày tỏ sự suy ngẫm của mình về con người thông qua những trải nghiệm của chính mình. Quan điểm “Đất nước của nhân dân, Đất nước của ca dao thần thoại” là tư tưởng chính thống trị cả nội dung và hình thức của chương V của điệp khúc này.

      Tư tưởng chính nêu trên được Nguyễn Khoa Điềm thể hiện dưới hình thức thơ trữ tình. Lập luận mà tác giả đưa ra để thuyết phục độc giả rất đơn giản: Không ai khác ngoài người dân - những người vô danh - đã tạo ra, bảo vệ và bảo tồn đất nước, xây dựng truyền thống, văn hóa, lịch sử của hàng ngàn thế hệ dân tộc. 

Xem thêm:

Phân tích đất nước của Nguyễn Khoa Điềm đoạn 1

Phân tích đất nước của Nguyễn Khoa Điềm đoạn 2

      Lập luận đó không được nêu một cách khô khan, trừu tượng, mà theo một hình ảnh gợi lên bằng giọng thơ đầy đam mê của nhà thơ. Thông qua những vần điệu kết nối cảm xúc và suy nghĩ, bài luận trữ tình và chính trị, Nguyễn Khoa Điềm muốn đánh thức ý thức, tinh thần dân tộc và gắn bó tình cảm với nhân dân và đất nước của thế hệ trẻ trong những năm kháng chiến. Mỹ.

      Mượn một hình thức trò chuyện tình cảm giữa đôi trai gái đang yêu, cấu trúc chương V của điệp khúc có vẻ tự do, nhưng từ chiều sâu cảm hứng của mỗi phần vẫn gắn bó chặt chẽ với tư tưởng cốt lõi: Đất nước nhân dân. Tư tưởng đó được thể hiện cụ thể, sinh động bởi nhà thơ và phát triển về các khía cạnh: trong thời gian dài và độ dày của truyền thống văn hóa, phong tục, tâm hồn và tính cách Đất nước. 

      Ba khía cạnh này được liên kết chặt chẽ, đan xen và thống nhất chặt chẽ trong một "hệ thống tham chiếu". Đất nước của nhân dân là linh hồn của toàn bộ bài thơ.

      Nguyễn Khoa Điềm đã sử dụng rộng rãi và linh hoạt các chất liệu văn hóa dân gian, từ dân ca, tục ngữ đến truyền thuyết, truyện, từ phong tục đến thói quen sinh hoạt hàng ngày của người dân. Những chất liệu này đã tạo ra một thế giới nghệ thuật vừa gần gũi, quen thuộc, sâu sắc vừa đủ huyền diệu để khơi gợi tinh thần của núi rừng và đất nước. 

      Nó không chỉ là một mánh khóe của nghệ thuật, cũng không chỉ là một biện pháp sáng tạo về văn hóa dân gian. Có thể nói, tư tưởng Đất nước của Nhân dân là tư tưởng chính của bài thơ - đã thấm nhuần từ quan niệm đến cảm xúc, từ hình ảnh đến các chi tiết nghệ thuật của bài thơ.

      Phần đầu tiên của bài thơ này có thể được coi là một định nghĩa của một quốc gia. Tất nhiên nó được xác định theo cách riêng của nó, được thể hiện thông qua hình ảnh cụ thể, sống động và gợi cảm.

Cảm nhận về bài thơ Đất nước

      Đất nước trước hết không phải là một khái niệm trừu tượng mà là một cái gì đó rất gần gũi, thân thuộc, ngay trong cuộc sống đơn giản của mỗi người: Đất nước được thể hiện qua những câu chuyện của người mẹ., qua “miếng trầu bây giờ bà ăn”, Thông qua kèo, cột, qua hạt gạo chúng ta ăn mỗi ngày.

      Đất nước này không phải là một cái gì đó xa lạ, nhưng trong máu và thịt của bạn và tôi:

                  Trong anh và em hôm nay

                  Đều có một phần Đất Nước

      Nguyễn Khoa Điềm thể hiện sự gắn bó máu thịt giữa số phận cá nhân và vận mệnh chung của cộng đồng và đất nước. Đó là suy nghĩ chung của thời đại khi vấn đề quốc gia lên tiếng như một vấn đề khác. Trách nhiệm, nghĩa vụ đối với đất nước không phải là điều khác mà còn là trách nhiệm với bản thân.:

                  Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình

                  Phải biết gắn bó và san sẻ,

                  Phải biết hoá thân cho dáng hình xứ sở,

                  Làm nên Đất Nước muôn đời.

      Đất nước này cũng được hình thành từ truyền thống lịch sử, văn hóa và phong tục của hàng ngàn thế hệ của đất nước. Nhà thơ đã khai thác ý nghĩa của các yếu tố của Đất nước liên quan đến không gian và thời gian, với lịch sử và hiện tại. Chiều sâu lịch sử, truyền thống, phong tục, văn hóa của đất nước được gợi lên từ truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ, từ truyền thuyết Hùng Vương với ngày giỗ tổ, từ những bài hát quen thuộc. 

Xem thêm:

Dàn ý so sánh Việt Bắc với Đất nước

Dàn ý phân tích bài thơ Đất nước đoạn thơ đầu 

      Ở đây, đất nước được coi là một sự thống nhất của các khía cạnh truyền thống, văn hóa và phong tục thiêng liêng nhưng cũng rất gần gũi với cuộc sống của mỗi người. Những giá trị tinh thần bền vững của đất nước đã gắn liền với quá khứ, hiện tại và tương lai, được nuôi dưỡng qua nhiều thế hệ.:

                  Những ai đã khuất,

                  Những ai bây giờ,

                  Yêu nhau và sinh con đẻ cái,

                  Gánh vác phần người đi trước để lại.

                  Dặn dò con cháu chuyện mai sau,

                  Hằng năm ăn đâu nằm đâu,

                  Cũng biết cúi đầu nhớ - ngày giỗ Tổ.

      Từ những quan niệm như vậy của đất nước, đến phần sau của bài thơ, tác giả tập trung vào việc làm nổi bật các ý tưởng. Đất nước của nhân dân, chính những người tạo ra đất nước.

      Suy nghĩ đó đã dẫn đến một cái nhìn mới, chuyên sâu về địa lý, danh lam thắng cảnh trên khắp đất nước. Núi Vọng Phu, đảo Trọng Mai, núi Nghiêng không còn là những cảnh quan thiên nhiên thuần khiết, mà được cảm nhận qua hoàn cảnh và số phận của người dân, được xem là những đóng góp của người dân, hóa thân của những người không tên, không tuổi: 

                   Những người vợ chồng còn góp cho Đất Nước những núi Vọng Phu, 

                  Cặp vợ chồng yêu nhau nên hòn Trống Mái

                  Người học trò nghèo góp cho Đất Nước mình Bút non Nghiên

                  Con cóc, con gà quê hương cũng góp cho Hạ Long thành thắng cảnh”

      Ở đây, cảnh quan thiên nhiên của đất nước qua góc nhìn của Nguyễn Khoa Điềm xuất hiện như một phần tâm hồn, máu thịt của người dân. Chính những người đã tạo ra đất nước này, và đã đặt tên và tìm cuộc sống của họ với mọi ngọn núi, dòng sông, cảnh quan của vùng đất này, từ màu sắc, cảnh vật, hình ảnh cụ thể, nhà thơ đã "quyến rũ" thành một khái quát sâu sắc:

                  Và ở đâu trên khắp ruộng đồng gò bãi

                  Chẳng mang một dáng hình, một ao ước, một lối sống ông cha,

                  Ôi Đất Nước sau bốn nghìn năm đi đâu ta cũng thấy,

                  Những cuộc đời đã hoá núi sông ta.

      Tư tưởng dân gian của đất nước đã thống trị quan điểm của nhà thơ khi nghĩ về lịch sử bốn nghìn năm của đất nước. Nhà thơ không ca ngợi các triều đại, cũng không nói về những anh hùng được ghi lại trong sách lịch sử, mà chỉ tập trung vào những người dân bình dị, bình thường và đơn giản. Đất nước này trước hết là dành cho người dân, của những người đơn giản và vô danh đó:

                  Giản dị và bình tâm

                  Không ai nhớ mặt đặt tên

                  Nhưng họ đã làm ra Đất Nước.

      Họ làm việc và chiến đấu chống lại quân xâm lược nước ngoài, họ bảo tồn và truyền lại cho tương lai những giá trị văn hóa, tinh thần và vật chất của đất nước, ngọn lửa, tiếng nói, tên xã, tên làng, thần thoại, câu thơ và tục ngữ. Dòng cảm xúc và suy nghĩ của bài thơ dần dần tích lũy để cuối cùng dẫn đến một cao trào, làm nổi bật hệ tư tưởng cốt lõi của bài thơ, cả đáng ngạc nhiên và đơn giản và độc đáo:

                  Đất Nước này là Đất nước Nhân dân 

                  Đất Nước của Nhân dân,

                  Đất Nước của ca dao, thần thoại.”

Xem thêm:

Tư tưởng đất nước là của nhân dân qua bài thơ đất nước

Kết bài cảm nhận Đất nước Nguyễn Khoa Điềm

      Đọc và cảm nhận về bài thơ Đất nước, chúng ta có thể thấy rõ dấu ấn của kiến thức văn hóa và sách vở của trường, ảnh hưởng phong cách của một nhà thơ nào đó. Tuy nhiên, đây vẫn là chương tiêu biểu và tinh túy nhất của Mặt đường khát vọng. Bài thơ vẫn tạo ra những rung động cộng hưởng trong lòng người đọc nhờ những cảm xúc chân thành của tác giả, từ kinh nghiệm của mình, ông nói lên những suy nghĩ chung của thế hệ về đất nước.