THUYẾT MINH TRAO DUYÊN TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

     Truyện Kiều của Nguyễn Du là một tác phẩm kiệt xuất của nền văn học trung đại Việt Nam. Nó đã gắn liền với bao thế hệ, đen tư tưởng nhân đạo, tấm lòng từ bi và tài năng văn học kiệt xuất của ông đi đến mọi miền tổ quốc. Và góp phần không nhỏ trong đó chính là đoạn trích Trao Duyên. Nhưng vì sao tác phẩm Truyện Kiều cũng như đoạn trích này này giá trị đến vậy, thì hãy cùng tìm hiểu qua phần hướng dẫn thuyết minh Trao duyên Truyện Kiều của Nguyễn Du dưới đây nhé.

Hướng dẫn viết bài thuyết minh đoạn trích trao duyên Truyện Kiều

Mở bài thuyết minh trao duyên Truyện Kiều Nguyễn Du

    Nguyễn Du tên thật là Tố Như, hiệu là Thanh Thiên. Ông sinh sống vào khoảng nửa cuối thế kỷ 18 và mất vào đầu thế kỉ 19, quê hương tại Nghi Xuân, Hà Tĩnh. Có lẽ tài năng văn chương kiệt xuất của ông phần nào được thừa hưởng từ truyền thống gia đình khi ông thuộc tầng lớp quý tộc, nhiều đời làm quan văn trong triều. 

    Tuy có phần may mắn hơn nhiều người vì có xuất thân khá giả, nhưng thời đại của ông lại đầy biến động của xã hội phong kiến Việt Nam. Khi đó, giai cấp thống trị đã vô cùng thối nát, tham lam và tàn bạo dẫn đến sự khủng hoảng trầm trọng của dân chúng. Đồng thời cuộc đời ông cũng bắt đầu lâm làm cảnh khó khăn khi mồ côi (9 tuổi cha mất, 12 tuổi mẹ mất), phải sống phiêu bạt nhiều năm, nhiều nơi.

Xem thêm:

Bài cảm nhận 14 câu giữa bài trao duyên truyện Kiều

Phân tích 18 câu đầu bài trao duyên truyện Kiều

Thân bài thuyết minh đoạn trích trao duyên truyện Kiều Nguyễn Du

    Nguyễn Du được biết đến như vị quan trung thành với nhà Lê,  chống quân Tây sơn, sau này làm quan triều Nguyễn nhưng lại rụt rè, u uất.Có lẽ là do biến động to lớn của cuộc đời và lịch sử đã tác động rất nhiều đến tư tưởng và tâm hồn ông. Và cũng vì vậy, ông có một trái tim giàu lòng yêu thương, cảm thông sâu sắc với nỗi khốn khổ cùng cực của nhân dân. 

    Cuộc đời Nguyễn Du có rất nhiều tác phẩm xuất sắc, nhưng nổi bật nhất phải kể đến là Truyện Kiều. Nó mang đậm tính nghệ thuật nhưng cũng không hề thiếu những giá trị nhân đạo sâu sắc mà ông luôn tâm niệm trong lòng. Nổi bật trong số đó là đoạn trích Trao Duyên. Quả thật vô cùng may mắn khi chúng ta ngày nay vẫn có cơ hội để thưởng thức tác phẩm này và thuyết minh trao duyên.

Thuyết minh trao duyên trong truyện Kiều

    Nói đến truyện Kiều Trao duyên, có lẽ trong đầu một số chúng ta sẽ nảy ra hình ảnh cảnh trao tình thơ mộng giữa những đôi nam nữ trong ca dao xưa. Thế nhưng khi chỉ đọc đoạn trích này người ta mới hiểu được rằng "Trao duyên", ở đây là gửi duyên, gửi tình của mình cho người khác, nhờ người khác chắp nối mối tình dang dở.

    Thuyết minh trao duyên truyện Kiều ta sẽ thấy nó không hề mang chút nào lãng mạn, mà chỉ toàn những dằn vặt, đau khổ của Thúy Kiều trước khi nàng dấn thân vào quãng đời lưu lạc, bán mình cứu cha. Tưởng chừng khi ấy Kiều không thể giữ trọn lời đính ước với người yêu, đã nhờ cậy em là Thúy Vân thay mình gắn bó với chàng Kim. Đoạn thơ này đâu chỉ trao duyên, nó còn là tâm tư trĩu nặng của nàng trong những ngày tháng ấy.

    Đoạn trích Trao duyên truyện Kiều gồm 34 câu, mở đầu với 8 câu thơ là tâm sự của Kiều về mối tình với Kim Trong cho em gái. Là cô gái vốn mang đậm chất thuần phong mỹ tục, kể ra mối tình thiêng liêng như vậy thường được giấu kín trong lòng, ít khi được thổ lộ. Vậy mà điều gì đã buộc Kiều phải nói ra điều đó với Thúy Vân? Mà còn hơn cả thế, nàng phải lạy em như lạy một ân nhân, một bậc bề trên, phải nói với em bằng những lời lẽ nhún nhường gần như van vỉ: 

                        Cậy em, em có chịu lời,

                    Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.

                        Giữa đường đứt gánh tương tư,

                    Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em.

                        Kể từ khi gặp chàng Kim ,

                    Khi ngày quạt ước, khi đêm chén thề.

                        Sự đâu sóng gió bất kỳ,

                    Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai?

                        Ngày xuân em hãy còn dài,

                    Xót tình máu mủ, thay lời nước non.

                        Chị dù thịt nát xương mòn,

                    Ngậm cười chín suối hãy còn thơm lây.

    Tác giả không dùng từ nhờ mà là “cậy”, nàng Kiều cậy em với tất cả lòng hy vọng, mong mỏi đan xen với sự tuyệt vọng về hạnh phúc tương lai của mình. Nhờ em cũng là gửi gắm vào em, là thưa em, là lạy em. Đối với nàng, việc ấy chắc hẳn phải quan trọng vô cùng nên mới chịu nhún nhường như vậy.

Xem thêm:

Phân tích 14 câu đầu bài trao duyên

Phân tích tâm trạng Thúy Kiều khi trao duyên

    Nỗi đau khổ vì không giữ trọn lời đính ước với chàng Kim đã buộc Thúy Kiều phải nói thật, nói hết với em, phải giãi bày tất cả. Bởi vì không có cách nào khác là phải nhờ em. Gánh tương tư đâu có nhẹ nhàng gì, thế mà vì mình giờ đây bỗng giữa đường đứt gánh, ai mà không đau khổ. 

    Xưa nay có lẽ chẳng có mấy ai nhờ người khác đỡ gánh tương tư, bởi gánh vật chất thì còn có thể san sẻ được, chứ điều kia làm sao có thể dễ dàng giúp đỡ? Kiều có lẽ cũng hiểu được sự khó khăn và tế nhị của gánh nặng này, vì vậy mới phải cậy em, mới phải lạy, phải thưa. Rõ ràng, Thúy Vân cũng phải hi sinh tình yêu của mình để giúp chị. Trong hoàn cảnh bi thương của mình, Thúy Kiều không chỉ trao duyên mà còn trao cả nỗi đau của mình cho em gái.

    Thuyết minh trao duyên truyện Kiều ta thấy rõ ràng chẳng tự dưng mà Vân lại chấp nhận sự hi sinh ấy, bởi nàng hiểu rõ một điều rằng: Chị mình còn phải đánh đổi lớn hơn. Trong những ngày nhà họ Vương chấp nhận vạ gió tai bay, Kiều từ bỏ cả tình yêu và  cuộc đời để cứu cha, cứu em. 

    Duyên cũng trao đi rồi, nhưng nỗi canh cánh trong lòng đâu dễ trút bỏ. Bao nhiêu kỉ niệm ngày xưa của mối tình đầu, kỉ niệm đẹp đẽ của một thời ào ạt trở về. Những kỷ vật thiêng liêng nàng vẫn giữ, minh chứng cho tình yêu của nàng với chàng Kim. Vậy nhưng chỉ ngay trong phút chốc, Kiều lại phải trao nó cho người khác, dù người đó chính là em gái mình.

                        Chiếc thoa với bức tờ mây

                    Duyên này thì giữ, vật này của chung.

                        Dù em nên vợ nên chồng,

                    Xót người mệnh bạc ắt lòng chẳng quên!

                        Mất người còn chút của tin,

                    Phím đàn với mảnh hương nguyền ngày xưa.

                        Mai sau dù có bao giờ,

                    Đốt lò hương ấy, so tơ phím này.

                        Trông ra ngọn cỏ gió cây,

                    Thấy hiu hiu gió, thì hay chị về.

                        Hồn còn mang nặng lời thề,

                    Nát thân bồ liễu đền nghì trúc mai.

                        Dạ đài cách mặt, khuất lời,

                    Rảy xin chén nước cho người thác oan.

    Thuyết minh trao duyên chúng ta cũng hiểu một điều rằng, tình yêu đôi lứa có chút sự ích kỷ âu cũng là điều thường tình. Những kỷ vật gắn với bao nhiêu kỉ niệm đẹp đẽ: Chiếc thoa, bức tờ mây, phím đàn, mảnh hương huyền,...Nó vốn là của riêng Kiều, là minh chứng cho hạnh phúc của nàng với Kim Trọng.  

Xem thêm:

Phân tích 14 câu giữa bài Trao duyên của truyện Kiều

Dàn ý phân tích 14 câu giữa bài Trao Duyên

    Ấy vậy mà giờ nó lại sắp là những thứ đồ chung đứng giữa ba người, thật đau xót làm sao. Nhưng Kiều đã lấy cả tình máu mủ ra để van xin, vì tình máu mủ ai nỡ chối nhau? Đau xót biết bao mà vẫn phải làm. 

                        Bây giờ trâm gãy bình tan,

                    Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!

                        Trăm nghìn gửi lạy tình quân

                    Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi.

                        Phân sao phận bạc như vôi?

                    Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.

    Những câu thơ cuối của đoạn trích là điều nàng muốn nói với người yêu. Bao nhiêu thứ ngổn ngang tâm sự, trăm ngàn điều canh cánh, muôn vàn ái ân chưa giãi bày. Biết làm sao mới có thể đến tai chàng đây?

    Chẳng thể giữ nổi lời thề, nàng chỉ biết gửi đến chàng trăm nghìn lạy, gọi chàng một tiếng tình quân. Thúy Kiều đành tự xót xa cho duyên phận ngắn ngủi và đường tơ duyên mỏng mang của mình. Cứ đành tự coi mình như kẻ phụ bạc đi.

    Thật đau khổ biết bao: trao duyên rồi, đã nhờ em trả nghĩa cho chàng Kim rồi mà nỗi buồn thương vẫn chất chứa trong lòng nàng Kiều.

    Phải chăng, một lần nữa Nguyễn Du đã thể hiện đúng quy luật tâm lí của con người: cái gì đong mà lắc thì vơi, nhưng: sầu đong càng lắc càng đầy là như thế! Tình duyên dẫu có cố tình dứt bỏ vẫn còn vương tơ lòng là như vậy.

    Nỗi khổ đã giãi bày xong, cũng đã hoàn thành tâm nguyện nhờ em trả nghĩa cho Kim Trong. Thế nhưng tâm trí nàng vẫn không khỏi nguôi ngoái vì nợ tình với chàng, Thúy Kiều vẫn phải thốt lên đau đớn: 

                        Ôi Kim Lang! Hỡi Kim Lang!

                    Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây! 

Phải chăng đây là tiếng thơ kêu xé lòng mà sau này nhà thơ Nguyễn Du đã nói thay bao người, bao thế hệ!  

Thuyết minh đoạn trích trao duyên trong truyện Kiều

    Thuyết minh trao duyên truyện Kiều ta thấy chủ yếu chỉ là Thúy Kiều tự độc thoại, trừ đoạn đầu. Việc không để Thúy Vân lên tiếng, chính là muốn người đọc có cơ hội hiểu thấu tâm trạng đau khổ của chị cô. Càng hiểu ra thì nỗi đồng cảm của người đọc dành cho Kiều càng lớn. Cảm phục thay cô gái có thể hi sinh tất cả vì chữ hiếu, nhưng cũng chẳng quên đi chữ tình.

    Rất nhiều những bút pháp và nghệ thuật khai thác tâm lý nhân vật đã được sử dụng trong đoạn trích. Từ đó Nguyễn Du truyền đạt được tới cho người đọc niềm thương xót cho bi kịch tình yêu tan vỡ của nàng Kiều.  Ngoài ra kết hợp với thể thơ lục bát, chi tiết đặc tả đắt giá lại càng khơi gợi thêm sự rung động trong trái tim vì những nỗi niềm của nhân vật.

Kết bài thuyết minh truyện Kiều trao duyên 

    Qua phần thuyết minh Trao duyên truyện Kiều, ta thấy được những cung bậc cảm xúc của Thúy Kiều khi phải trao gửi lại mối tình trong mộng của mình cho em. Một con người thương hết mình, thủy chung da diết, tài đức vẹn toàn mà lại phải chịu cảnh bạc mệnh, long đong.

    Cũng từ đó, Nguyễn Du gửi gắm sự nâng niu, tôn trọng những người phụ nữ như cô, đồng thời lên án sự bất công và bạc bẽo của xã hội xưa. Chính nó đã đẩy con người ta vào địa ngục không lối thoát, chịu cảnh chia lìa.