Soạn bài: Văn bản (tiếp theo - Siêu ngắn)

Câu 1 (trang 37 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

a. Tính thống nhất tập trung ở câu văn mở đầu: “Giữa cơ thể và môi trường có ảnh hưởng qua lại với nhau”.

b. Sự phát triển của chủ đề trong đoạn văn:

Các câu này trình bày những dẫn chứng cụ thể về quan hệ của lá cây với môi trường trong việc duy trì sức sống của cây. Cụ thể: câu thứ 2 giải thích câu 1; câu 3, 4, 5 giải thích và chứng minh câu 2.

c. Có thể đặt nhan đề cho đoạn văn;

Cơ thể và môi trường hoặc Sự ảnh hưởng của môi trường đến cơ thể sống,…

Câu 2 (trang 38 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Trình tự sắp xếp các câu thành văn bản như sau: (1) - (3) - (5) - (2) - (4) hoặc (1) - (3) - (4) - (5) - (2).

Gợi ý đoạn văn hoàn chỉnh như sau:

Tháng 10 năm 1954, các cơ quan trung ương của Đảng và Chính phủ rời chiến khu Việt Bắc trở về Hà Nội. Nhân sự kiện thời sự có tính chất lịch sử ấy, Tố Hữu sáng tác bài thơ Việt Bắc. Phần đầu bài thơ tái hiện một giai đoạn gian khổ, vẻ vang của cách mạng và kháng chiến ở chiến khu Việt Bắc nay đã trở thành những kỉ niệm sâu nặng trong lòng người. Phần sau nói lên sự gắn bó giữa miền ngược và miền xuôi trong một viễn cảnh hòa bình tươi sáng của đất nước và kết thúc bằng lời ca ngợi công ơn của Bác Hồ, của Đảng với dân tộc. Việt Bắc là một đỉnh cao của thơ Tố Hữu và cũng là một tác phẩm xuất sắc của văn học Việt Nam thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp.

Có thể đặt cho văn bản tiêu đề là: Hoàn cảnh ra đời bài thơ Việt Bắc hoặc Giới thiệu bài thơ Việt Bắc.

Câu 3 (trang 38 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Gợi ý:

Môi trường sống của loài người hiện nay đang bị hủy hoại ngày càng nghiêm trọng. Phần lớn môi trường sống bị hủy hoại do các hoạt động của con người như khai thác tài nguyên thiên nhiên cho các sản xuất công nghiệp và sự đô thị hóa. Hàng năm có hàng triệu tấn rác thải không phân hủy vứt bữa bãi khắp nơi làm tắc cống rãnh và giết chết các loài sinh vật. Những cánh rừng ở đầu nguồn cũng dần dần vắng bóng khiến cho nạn lũ lụt, lở đất ngày càng hoành hành, dữ dội hơn. Quá trình công nghiệp hóa phát triển làm nguồn nước ngầm cũng bị ô nhiễm nặng. Đặc biệt là các ngành phát triển công nghiệp thải ra không khí khói bụi gây ô nhiễm bầu khí quyển và làm thủng tầng ozon. Ô nhiễm môi trường đang là hồi chuông cảnh báo rung lên đối với sự sống của chính con người, hãy biết bảo vệ và chung sức cứu lấy môi trường.

Tiêu đề: Chúng ta đang hủy hoại cuộc sống của chính mình, Hãy lên tiếng để bảo vệ thiên nhiên,…

Câu 4 (trang 38 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Viết đơn xin phép nghỉ học chính là làm một văn bản. Để tạo lập văn bản này, cần xác định được các nội dung sau:

- Người nhận: Giáo viên chủ nhiệm lớp (hoặc có thể cho Ban Giám hiệu nhà trường nếu thời gian nghỉ học quá dài).

- Người viết đơn: Học sinh hoặc sinh viên.

- Mục đích của việc viết đơn: thông báo việc nghỉ học và xin phép việc nghỉ học.

- Nội dung cơ bản của đơn thường có:

   + Tên họ người viết đơn

   + Nêu lí do nghỉ học

   + Thời gian xin nghỉ học (bao lâu?)

   + Lời hứa thực hiện đầy đủ các công việc học tập trong thời gian nghỉ học.

- Kết cấu của đơn

   + Quốc hiệu, tiêu ngữ

   + Ngày, tháng, năm viết đơn

   + Tên đơn

   + Họ tên, địa chỉ người nhận

   + Họ tên, địa chỉ lớp của người viết đơn

   + Nội dung đơn (lí do nghỉ học, thời gian xin nghỉ, lời hứa)

   + Kí và ghi rõ họ tên.

Viết một lá đơn:

                  CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

                              Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

                                                                        Ngày…tháng…năm…

                                   ĐƠN XIN NGHỈ HỌC

Kính gửi: thầy/cô giáo chủ nhiệm lớp… Trường THPT….

Tên em là: …., học sinh lớp…

Em xin trình bày với thầy/cô một việc như sau:

Hôm nay, thứ…ngày…tháng…năm… em bị…. (nêu lí do) không thể đi học được. Em làm đơn này, kính xin thầy/cô cho em nghỉ buổi học ngày hôm nay.

Em xin hứa sẽ thực hiện việc chép bài và học bài nghiêm túc, đầy đủ.

Em xin chân thành cảm ơn cô!

                                                                                  Học sinh

                                                                                  (kí tên)