Câu 4 trang 125 Sách giáo khoa Sinh học 12

Đề bài

 Trình bày các cơ chế cách li và vai trò của chúng trong quá trình tiến hoá.

Hướng dẫn giải

Các cơ chế cách li : có 2 loại :

1 . Cách li trước hợp tử :

  Những trở ngại ngăn cản các sinh vật giao phối với nhau được gọi là chế cách li trước hợp tử . Đây thực chất là cơ chế cách li ngăn cản sự thu tỉnh tạo ra hợp tử . Thuộc loại này có các loại :

- Cách li nơi ở ( sinh cảnh ) : Củng khu vực địa lí những cá thể của các loài có họ hàng gần gũi và sống ở những sinh cảnh khác nhau nên không thể giao phối với nhau .

- Cách li tập tính : Các cá thể của các loài khác nhau có thể có những tập tính giao phối riêng nên giữa chúng thường không giao phối với nhau .

 - Cách li cơ học : Các cá thể thuộc các loài khác nhau có thể có cấu tạo các cơ quan sinh sản khác nhau nên chúng không thể giao phối với nhau . Ví dụ , các cây khác loài có cấu tạo hoa khác nhau nên hạt phấn của loài cây này không thể thụ phấn cho hoa của loài cây khác ,

2 . Cách li sau hợp tử : Cách li sau hợp tử là những trở ngại ngăn cản tạo ra con lai hoặc ngăn cản việc tạo ra con lai hữu thụ . Ví dụ , các cá thể của 2 loài thân thuộc có thể giao phối với nhau tạo ra con lai nhưng con lại không có sức sống hoặc tạo con lai có sức sống nhưng do sự khác biệt về cấu trúc di truyền dẫn đến giảm khả năng sinh sản hoặc bất thụ .

- Các cơ chế cách li có vai trò quan trọng trong quá trình tiến hóa và chúng ngăn cản các loài trao đổi vốn gen cho nhau , do vậy mỗi loài duy trì được những đặc điểm riêng .