Soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối học kì I - Ngữ văn 11
I. Phần trắc nghiệm
II. Phần tự luận
1. Bàn về lợi ích và hứng thú của công việc tự học.
Trả lời:
Các ý chính cần đạt:
- Có những cách học phổ biến nào? Tác dụng của mỗi cách học ấy?
+ Học dưới sự hướng dẫn của thầy cô.
+ Tự học.
+ Học theo nhóm.
- Em hiểu thế nào là hoạt động tự học? (học tập một mình, độc lập)
- Lợi ích và hứng thú từ việc tự học là gì?
+ Rèn luyện khả năng làm việc tự lực
+ Có điều kiện đánh giá, xem xét đúng sức học của bản thân.
+ Dễ tìm ra những yếu điểm, những chỗ khuyết thiếu để bù đắp; những điểm mạnh để tiếp tục phát huy. Vì thế, tự học giúp chúng ta có thể sử dụng thời gian một cách linh động và hiệu quả nhất.
+ Không bị phân tán, dễ tập trung vào công việc; giúp theo đuổi và thực hiện thành công những ý tưởng độc đáo, sáng tạo táo bạo của bản thân.
+ Tự học còn là một cách để rèn luyện tính cách, tâm hồn. Nó nâng tâm hồn ta lên, "bắc được một cái cầu giữa tâm hồn ta và tâm hồn của các danh nhân trong muôn thuở" (Nguyễn Hiến Lê).
- Nên dành thời gian cho việc tự học như thế nào cho hiệu quả? (Ngoài việc học ở trên lớp, tự học cần được dành nhiều thời gian hơn cả vì nó là hoạt động mang lại hiệu quả tối ưu nhất đối với người học).
- Ngoài tự học có cần kết hợp với các hình thức khác không? (Ngoài tự học, người học cũng cần tham khảo thêm ý kiến của thầy, của bạn để nắm vững những kiến thức cơ bản đã học, đồng thời tạo điều kiện đi sâu tìm hiểu khám phá những kiến thức mới hoặc thực hiện những ý tưởng độc đáo, táo bạo, mới mẻ).
2. Nêu ý kiến của anh (chị) về chủ đề của truyện ngắn Hai đứa trẻ. Theo anh (chị), đó là một câu chuyện về một ngày tàn, một phiên chợ tàn và những cuộc đời tàn hay là câu chuyện về niềm khát khao vươn tới một cuộc sống tốt đẹp hơn
Trả lời:
- Giới thiệu về Thạch Lam và một vài nét tiêu biểu nhất về phong cách nghệ thuật của ông.
- Giới thiệu về truyện ngắn Hai đứa trẻ.
- Chủ đề của truyện? (Cuộc sống quẩn quanh, bế tắc, tội nghiệp của những người dàn nghèo khổ nơi những phố huyện tồi tàn)
+ Hai đứa trẻ trước hết là câu chuyện về một ngày tàn, một phiên chợ tàn và những cuộc đời tàn.
* Hình ảnh ngày tàn được báo hiệu bằng tiếng trống thu không, hình ảnh mặt trời lặn, dãy tre làng đen lại,...
* Hình ảnh phiên chợ tan: Mọi người gần như đã về hết, chỉ còn lại đôi người đang còn dở câu chuyện; trên đất la liệt rác rưởi; lũ trẻ con đang cố nhặt nhạnh, tìm tòi những gì còn có thể dùng được của những người bán hàng để lại,...
* Hình ảnh những kiếp người tàn: mẹ con chị Tí, vợ chồng bác xẩm, cụ Thi điên, hai chị em Liên,...
Tất cả gợi lên nhịp sống đơn điệu, quẩn quanh và tẻ nhạt của phố huyện.
+ Tuy thế, Hai đứa trẻ còn là câu chuyện về niềm khát khao vươn tới một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Tất cả những con người nghèo khổ, tội nghiệp (nhất là chị em Liên) ở cái phố huyện buồn tẻ ấy dù khổ sở nhưng vẫn không nguôi hi vọng. Niềm hi vọng về một tương lai tươi sáng hơn được gửi gắm vào hình ảnh đoàn tàu. Đêm nào cũng vậy, chị em Liên và những người dân ở phố huyện nghèo khổ ấy chờ đợi một chuyến tàu qua, bởi nó mang đến cho cuộc sống của họ ánh sáng, niềm vui (dù rất nhanh, rất nhỏ). Chuyến tàu là cái gì đó đối lập, khác hẳn với cuộc sống tầm thường, nhạt nhẽo của họ. Nó gợi cho họ niềm tin, niềm hi vọng vào một cái gì đó đẹp đẽ hơn cho cuộc sống của họ trong tương lai.