Soạn bài Đặc điểm loại hình của tiếng việt- Soạn văn lớp 11

      I. Loại Hình ngôn ngữ

   Có hai loai hình ngôn ngữ quen thuộc:

• Loại hình ngôn ngữ đơn lập.
• Loại hình ngôn ngữ hòa kết.

Tiếng Việt thuộc loại hình ngôn ngữ đơn lập.

    II. ĐẶC ĐIỂM LOẠI HÌNH CỦA TIẾNG VIỆT

    Tiếng Việt thuộc loại hình ngôn ngữ đơn lập với các đặc điểm nổi bật là:

• Đơn vị cơ sở của ngữ pháp là tiếng.
• Từ không biến đổi hình thái.
• Ý nghĩa ngữ pháp được biểu thị bằng trật tự từ và hư từ.

     III. LUYỆN TẬP

1. Hãy phân tích những ngữ liệu dưới dây về mặt từ ngữ (chú ý những từ ngữ in đậm) để chứng minh tiếng Việt thuộc loại hình ngôn ngữ đơn lập.

Cần chú ý nhận thức rõ vai trò của trật tự từ, hiện tượng không biến đổi hình thái của từ.

Ví dụ:

• nụ tầm xuân (1): thành phần phụ của cụm động từ chỉ đối tượng của hoạt động hái;
• nụ tầm xuân (2): chủ ngữ của động từ nở;
• bến (1): thành phần phụ của cụm động từ chỉ đối tượng của động từ nhớ;
• bến (2): chủ ngữ của động từ đợi;
• trẻ (1): thành phần phụ của cụm động từ chỉ đối tượng của động từ yếu;
• trẻ (2): chủ ngữ của động từ đến.

Cần phân tích vai trò ngữ pháp khác nhau nhưng hình thức của từ không đổi chỉ trật tự sắp đặt từ trong câu là khác nhau.

   2. Tìm một câu tiếng Anh (hoặc tiếng Pháp, tiếng Nga,...) đã học, đối chiếu với câu tự dịch ra tiếng Việt, so sánh, phân tích để đi đến kết luận: tiếng Anh (hoặc tiếng Pháp, tiếng Nga,...) thuộc loại hình ngôn ngữ hòa kết, tiếng Việt thuộc loại hình ngôn ngữ đơn lập.

   Học sinh chỉ cần so sánh những câu tiếng Anh hoặc tiếng Pháp đơn giản nhất gồm hai bộ phận: chủ ngữ + động từ kèm theo thành phần phụ với câu tiếng Việt tương ứng để đi đến kết luận.