Giải thích câu ca dao "Công cha như núi Thái sơn"

Đề bài

Đề bài: Giải thích câu ca dao "Công cha như núi Thái sơn"

Hướng dẫn giải

    Tình cảm gia đình là thứ tình cảm thiêng liêng, đẹp đẽ nhất trong mỗi chúng ta. Công ơn trời biển mà cha mẹ trao cho mỗi người con, có lẽ không gì có thể đong đếm nổi, có lẻ cả đời này con cũng không thể báo đáp hết. Thể hiện lòng kính yêu và biết ơn vô bờ đó, nhân dân ta đã có câu ca dao:

Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

Một lòng thờ mẹ kính cha

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con

    Câu ca dao đã sử dụng những hình ảnh vô cùng kì vĩ lớn lao, để nói lên công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái. Trước hết, để nói về công cha, ông cha ta đã sử dụng hình ảnh núi Thái Sơn – một ngọn núi rất cao lớn ở Trung Quốc để nói lên công ơn trời biển mà cha đã hi sinh về con cái.

    Không chỉ vậy, để nói về nghĩa mẹ, ông cha ta đã lấy hình ảnh hết sức gần gũi đó chính là dòng nước. Trong cuộc sống này, ai có thể sống nổi nếu thiếu nước, và mẹ chính là dòng nước ngọt lành, trong mát đem đến sức sống, nguồn sinh dưỡng cho mỗi con người. Dòng nước đó không khỏi làm chúng ta liên tưởng đến dòng sữa trắng ngọt ngào, mà khi vừa cất tiếng khóc chào đời chúng ta đã được mẹ nuôi cho khôn lớn. Các tác giả dân gian đã thật tinh tế và hết sức chính xác khi lựa chọn hình ảnh so sánh vừa hay, đặc sắc lại vô cùng chính xác như vậy để nói lên công ơn to lớn của mẹ.

    Hai câu ca dao đều sử dụng cấu trúc so sánh sánh ngang bằng, công cha như …; nghĩa mẹ như …. Với việc sử dụng điệp cấu trúc kết hợp với các hình ảnh kì vĩ, lớn lao đã khái quát một cách đầy đủ nhất về vai trò của cha mẹ đối với con cái, mà rộng ra chính là vai trò của gia đình đối với mỗi con người.

    Quả thực đúng như vậy, gia đình đối với mỗi chúng ta có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Cha mẹ là người sinh ra và nuôi dưỡng chúng ta trưởng thành. Chúng ta lớn lên trong tình yêu thương bao la trong sự đùm bọc, che chở của cha mẹ. Có mấy ai lớn khôn trưởng thành mà không được nuôi dưỡng từ đôi bàn tay tảo tần, dòng sữa ngọt lành của mẹ; sự vất vả, hi sinh thầm lặng của cha. Cha mẹ có thể bữa no bữa đói, có thể chịu sương gió cuộc đời nhưng nhất định họ sẽ cho con một cuộc sống thật đầy đủ, nhất định che chở con trước những bao giông cuộc đời. Cha mẹ không chỉ là nơi ta được sinh ra và lớn lên, mà nơi đây còn dạy ta biết những bài học đường đời đầu tiên. Dạy ta biết lễ phép, kính trọng với người trên; biết quan tâm sẻ chia với những người xung quanh;…và còn rất nhiều bài học ý nghĩa khác. Trong cuộc đời nhiều giông bão, sóng gió này, có mấy ai lại bình an, thuận lợi mãi mãi, chắc chắn một lúc nào đó ta sẽ cảm thấy chênh chao, vấp ngã, và khi ấy đôi bàn tay của cha mẹ sẽ sẵn sàng đưa tay đón đợi, cánh cổng ngôi nhà lại rộng mở để đón bạn trở về. Bến đỗ bình yên nhất trong cuộc đời chúng ta chính là gia đình, là người cha người mẹ thân yêu. Ngoài ra, cha mẹ còn là nguồn động lực, nguồn năng lượng dồi dào để ta không ngừng phấn đấu, học tập. Nụ cười rạng rỡ, hạnh phúc của cha mẹ mỗi lần được điểm cao, lời động viên cố gắng làm chúng ta càng hăng say học tập hơn nữa. Cha mẹ không chỉ là nguồn động lực mà còn là nguồn sức mạnh cho con tiến bước trên con đường đời. Nếu không có cha mẹ, có lẽ mỗi chúng ta sẽ là một tâm hồn bị chắp vá, không thể phát triển một cách toàn diện được.

    Cha mẹ có ý nghĩa vai trò to lớn như vậy, nên hai vế sau của câu ca dao cũng chính là lời gửi gắm, nhắn nhủ đến với người con:

Một lòng thờ mẹ, kính cha

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con

    Với mỗi chúng ta, được cha mẹ yêu thương quan tâm chăm sóc như vậy phải luôn ghi nhớ công ơn và báo hiếu cha mẹ. Là học sinh, còn nhỏ tuổi không phải là không có cách báo hiếu cha mẹ. Những việc làm tuy bé nhỏ nhưng lại có ý nghĩa hết sức to lớn. Trước hết cần phải nghe lời bố mẹ, ngoan ngoãn. Học tập tốt, không ngừng nỗ lực phấn đấu để cha mẹ vui lòng. Giúp đỡ cha mẹ những việc vừa sức với bản thân như quét dọn nhà cửa, nấu cơm, trông em,… Không làm những việc khiến cha mẹ phiền lòng, u buồn,… Những hành động tuy nhỏ bé nhưng hết sức thiết thực, ấm áp sẽ khiến cha mẹ luôn vui vẻ, hạnh phúc. Nhưng bên cạnh những người luôn hiếu thảo, có ý thức phụng dưỡng cha mẹ lại có những kẻ độc ác, bất hiếu, ruồng bỏ ngay cả cha mẹ mình, thậm chí còn có những kẻ sẵn sàng đánh đập, chửi bới người đã sinh ra, đã vất vả cả đời hi sinh cho mình. Đó là những kẻ vô lương tâm, bất hiếu, đáng lên án và loại bỏ khỏi cộng đồng.

    Yêu thương, kính trọng cha mẹ là một việc, làm hành động chuẩn mực trong cuộc sống của mỗi chúng ta, nó cho thấy bản thân bạn là con người văn minh, có văn hóa, sống có ân tình. Thật đáng lên án những kẻ nào chà đạp lên tình yêu thương mà cha mẹ dành cho mỗi người.