Soạn bài: Tổng kết phần văn (siêu ngắn)
Câu 1 (trang 130 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):
TT | Văn bản | Tác giả | Thể loại | Giá trị nội dung chủ yếu |
---|---|---|---|---|
1 | Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác | Phan Bội Châu | Thất ngôn bát cú Đường luật. | Tinh thần bất khuất, lạc quan, phong thái ung dung của người chí sĩ yêu nước. |
2 | Đập đá ở Côn Lôn | Phan Châu Trinh | Thất ngôn bát cú Đường luật. | Khắc hoạ hình tượng người anh hùng cứu nước ngang tàng, khí phách. |
3 | Muốn làm thằng Cuội | Tản Đà | Thất ngôn bát cú Đường luật. | Thể hiện cái “ngông” của Tản Đà và thái độ bất hòa của ông trước xã hội |
4 | Hai chữ nước nhà | Trần Tuấn Khải | Song thất lục bát | Thể hiện nổi bật tình cảm mãnh liệt đối với nước nhà. |
5 | Nhớ rừng | Thế Lữ | Thơ tự do | Thể hiện sự chán ghét thực tại, niềm khao khát tự do, lòng yêu nước thầm kín. |
6 | Ông đồ | Vũ Đình Liên | Thơ năm chữ | Thể hiện sâu sắc tình cảnh đáng thương của ông đồ và nỗi tiếc nhớ một thời vàng son của chữ Nho, nét đẹp cho chữu đầu năm |
7 | Quê hương | Giang Nam | Thơ năm chữ | Thơ tám chữKhắc hoạ hình ảnh tươi sáng, khoẻ khoắn, đầy sức sống của quê hương và người dân lao động. |
8 | Khi con tu hú | Tố Hữu | Thơ lục bát | Thơ lục bátThể hiện khát khao tự do của người chiến sĩ trong hoàn cảnh tù đày. |
9 | Tức cảnh Pác Bó | Hồ Chí Minh | Thơ thất ngôn tứ tuyệt | Nói lên tinh thần lạc quan, phong thái ung dung tự tại của Bác. |
10 | Ngắm trăng(Vọng nguyệt) | Hồ Chí Minh | Thơ chữ Hán, tứ tuyệt Đường luật | Thể hiện tình yêu thiên nhiên và phong thái ung dung của Bác trước cảnh tù đày. |
11 | Đi đường (Tẩu lộ) | Hồ Chí Minh | Thơ chữ Hán, tứ tuyệt Đường luật | Tinh thần của người chiến sĩ bền bỉ vượt gian khổ, tin vào ngày chiến thắng. |
12 | Chiếu dời đô(Thiên đô chiếu) | Lí Công Uẩn | Nghị luận trung đại | Thể hiện khát vọng của nhân dân về một đất nước độc lập, thống nhất, phản ánh ý chí tự cường của dân tộc. |
13 | Hịch tướng sĩ(Dụ chư tì tướng sĩ hịch văn) | Trần Quốc Tuấn | Nghị luận trung đại | Phản ánh tinh thần yêu nước nồng nàn của dân tộc ta thể hiện qua lòng căm thù giắc và ý chí quyết thắng kẻ thù. |
14 | Nước Đại Việt ta (trích Bình Ngô đại cáo) | Nguyễn Trãi | Nghị luận trung đại | Văn bản có ý nghĩa như một bản tuyên bố chủ quyền, tuyên ngôn độc lập. |
15 | Bàn luận về phép học (Luận học pháp) | La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp | Nghị luận trung đại | Bài văn nêu rõ mục đích, phương pháp học để trở thành người có ích. |
16 | Thuế máu (trích Bản án chế độ thực dân Pháp) | Nguyễn ái Quốc | Chính luận | Bài văn vạch trần tội ác của thực dân Pháp bằng giọng văn đanh thép, mỉa mai. |
Câu 2 (trang 130 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):
Nêu sự khác biệt nổi bật về hình thức nghệ thuật giữa các văn bản thơ trong các bài 15, 16 và trong các bài 18, 19.
- Cả ba văn bản thơ trong các bài 15, 16 đều thuộc thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật: có tính quy phạm chặt chẽ, nghiêm ngặt về niêm, luật
- Các tác phẩm trong bài 18, 19 đều là thơ hiện đại với những cây bút đầu tiên mở đường khai phóng cho "Thơ Mới": không chịu sự quy phạm, hình thức thể hiện hóng khoáng hơn, cách gieo vần, ngắt nhịp linh hoạt,
- Các bài thơ trong các bài 18, 19 được gọi là “thơ mới” vì: Không chịu sự quy phạm về nội dung lẫn nghệ thuật. Đề tài được mở rộng, phản ánh nhiều mặt của đời sống, tiếp thu, chịu ảnh hưởng của các trào lưu văn học phương Tây...