Soạn bài: Hành động nói (tiếp theo - siêu ngắn)

Câu 1 (trang 70 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Đánh dấu thích hợp (-), (+) vào bảng.

2.Bảng trình bày quan hệ giữa các kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, trần thuật với một số kiểu hành động nói:

1.Tôi vừa làm xong bài tập.

2.Tôi sẽ làm xong bài tập.

Câu 1 (trang 71 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):

- "Từ xưa các bậc … không có ?"

Mục đích: Hỏi để khẳng định. Câu này nhằm khẳng định đời xưa lúc nào cũng có những bậc trung thần nghĩa sĩ vì nước.

- “Lúc bấy giờ … muốn vui vẻ … không ?"

Mục đích: Hỏi để phủ định. Câu hỏi có giá trị đánh thức tinh thần diệt giặc còn bị ngủ quên trong các tướng sĩ.

- "Lúc bấy giờ … không muốn vui vẻ… không ?"

Mục đích: Hỏi để khẳng định. Ông chỉ ra những việc đúng nên làm và viễn cảnh được cả chung lẫn riêng nếu ta chiến đấu thắng lợi. Lúc đó không muốn vui cũng không thể được, đấy là điều chắc chắn cần phải khẳng định.

- "Vì sao vậy ?"

Mục đích: Hỏi để giải thích. Sau câu hỏi này là câu trả lời vì sao phải chuyên tâm vào tập sách "Binh thư yếu lược", phải nghe lời răn của tác giả.

- Nếu vậy, rồi đây sau khi giặc giã dẹp yên … trời đất nữa?

Mục đích: Hỏi để khẳng định. Khẳng định sự nhục nhã đớn hèn, xấu xa của những kẻ không biết rửa nhục, không biết đớn hèn, không lo luyện tập.

Câu 2 (trang 71 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):

Những câu trần thuật có mục đích cầu khiến của Hồ Chí Minh:

a, Đoạn 1

- Hễ còn một tên xâm lược trên đất nước ta, thì ta còn phải tiếp tục chiến đấu, quét sạch nó đi.

- Quân và dân miền Bắc quyết ra sức thi đua yêu nước, xây dựng chủ nghĩa xã hội và làm trong nghĩa vụ của mình đối với đồng bào miền Nam ruột thịt.

Mục đích: là lời cổ vũ, động viên đồng bào cả nước đứng lên đấu tranh chống giặc ngoại xâm.

b, Đoạn 2

- Điều mong muốn cuối cùng của tôi… cách mạng thế giới.

Câu 3 (trang 72 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):

Thể hiện sự mong mỏi của Bác mong muốn Đảng và nhân dân phấn đấu để xây dựng đất nước. Khích lệ, động viên tinh thần của nhân dân ta.

- Các câu có mục đích cầu khiến trong đoạn là:

 + Được, chú mình cứ nói thẳng thừng ra nào.

 + Anh đã nghĩ thương em như thế này thì hay là anh đào giúp cho em một cái ngách sang bên nhà anh., phòng khi tắt lửa tối đèn có đứa nào đến bắt nạt thì em chạy sang…

 + Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết!

- Các câu trên thể hiện khá rõ tính cách của các nhân vật: Dế Choắt yếu đuối, lịch sự, khiêm nhường; Dế Mèn huyênh hoang, trịch thượng.

Câu 4 (trang 72 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):

Trong các câu hỏi đường, nên dùng những cách : a, b, e.

Câu 5 (trang 32 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):

Trong những hành động đó, người nghe nên chọn hành động : c