Đăng ký

Phân tích tác phẩm Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Bài 2)

1,105 từ Phân tích
Đề bài

Đề bài: Phân tích hình tượng những chiếc xe không kính trong tác phẩm

Hướng dẫn giải

      Trong văn học kháng chiến, viết về người lính có rất nhiều, nhưng viết những phương tiện giao thông như những chiếc xe chuyên chở lương thực, đạn dược lại rất ít. Ta bắt gặp những chiếc xe lạ lùng trong câu ca dao :

Xe đâu xe lạ xe lùng

Đầu xe thì bẹp, chắn bùn lại không

Chỗ ngồi như tựa bàn chông

Thùng xe gỗ mục vô cùng thảm thương

Đêm nào cũng chạy trên đường

Kế hoạch vượt mức chẳng nhường cho ai

      Góp phần khắc họa sâu hơn nữa sự bất thường về vẻ bề ngoài của những chiếc xe, Phạm Tiến Duật cũng có một tác phẩm nói về những chiếc xe ấy mang tên Bài thơ về tiểu đội xe không kính. Bài thơ không chỉ để lại ấn tượng trong lòng người đọc về những người lính lái xe dũng cảm, hiên ngang mà còn bởi hình tượng những chiếc xe vô cùng lạ và độc đáo.

      Ngay từ nhan đề bài thơ hình ảnh những chiếc xe không kính đã xuất hiện, gây ấn tượng, sự tò mò với người đọc. Những chiếc xe ấy vốn hình thù ra sao, chúng làm những nhiệm vụ gì ? Câu thơ mở đầu là hàng loạt các phủ định từ :

Không có kính không phải vì xe không có kính

Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi

      Câu thơ như lời ăn tiếng nói hàng ngày, như buột miệng mà thành thơ. Câu thơ đầu khẳng định những chiếc xe này vốn vẫn có kính như những chiếc xe bình thường khác. Và để lí giải vì sao hiện tại những chiếc xe có hình thù như vậy, ở câu thơ thứ hai tác giả đã khẳng định: bom giật, bom rung nên kính đã bị vỡ. Chữ bom xuất hiện hai lần kết hợp với động từ giật, rung đã cho ta thấy sự tàn khốc của chiến tranh, sự tán phá dữ dội của bom đạn, đã hủy hoại những chiếc xe không kính.

      Không chỉ vậy, Phạm Tiến Duật còn khắc họa rõ nét sự biến dạng của những chiếc xe không kính :

Không có kính rồi xe không có đèn

Không có mui xe, thùng xe có xước

      Điệp từ không có kết hợp với biện pháp liệt kê đã nhấn mạnh vào những khó khăn, thiếu thốn mà mỗi người chiến sĩ phải đương đầu, cố gắng vượt qua. Những khó khăn ấy cứ chồng chất lên nhau, như thử thách sự bền bỉ, kiên định của người chiến sĩ. Đồng thời những hình ảnh ấy cũng góp phần làm nổi bật sự tàn phá khốc liệt của chiến tranh, khiến những chiếc xe mang đầy thương tích. Nhưng chính những chiếc xe đầy thương tích, tưởng chừng như không thể vượt qua được bom đạn của chiến tranh nữa lại vẫn hàng ngày băng băng ra trận tuyến, mang trong mình trái tim, lý tưởng cao đẹp: chiến đấu vì miền Nam phía trước. Chiến tranh chỉ có thể phá hủy hình dạng bên ngoài của những chiếc xe chứ không thể hủy hoại ý chí, nhiệt huyết trong chúng.

      Những chiếc xe không kính, bị tàn phá nhưng chính nó đã tạo điều kiện, cơ hội để các chiến sĩ giao hòa với thiên nhiên. Những cơn gió, đàn chim, ánh sao trời ùa vào buồng lái, đồng hành cùng họ trên suốt chặng đường ra mặt trận. Không chỉ vậy từ những ô cửa kính vỡ cũng là cơ hội để những người lính tiếp thêm sức mạnh cho nhau, tạo ra động lực để họ vượt qua mọi khó khăn, gian khổ: Bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi.

      Những chiếc xe không kính là hình tượng nổi bật, là sáng tạo độc đáo có một không hai của nền văn học Việt. Với những nét vẽ chân thực đến mức trần trụi, cho thấy sự khốc liệt của chiến tranh. Đồng thời hình ảnh những chiếc không kính cũng trở thành bức phông nền làm nổi bật vẻ đẹp ngang tàng, ý chí chiến đấu kiên cường của những người lính lái xe trên tuyến đường Trường Sơn.

shoppe