Ôn tập phần tập làm văn- soạn văn 8

Câu 1

   Một văn bản cần có tính thống nhất nhằm nêu bật chủ đề, nghĩa là làm bật ý đồ, ý kiến, cảm xúc của tác gỉả.

Tính thống nhất của văn bản thể hiện ở chỗ văn bản có đối tượng định, có tính mạch lạc. Tất cả các yếu tố của văn bản tập trung  thể hiện ý đồ, ý kiến, cảm xúc của tác giả. Để tìm hiểu tính thống nhất về chủ đề của văn bản, chúng ta lưu ý tìm hiểu nhan đề, quan hệ giữa các phần của văn bản, phát hiện các câu, các từ ngữ tập trung biểu hiện chủ đề đó như thế nào?

Câu 2.

   (1)  Em rất thích đọc sách. Bởi vì, nhờ sách mà em biết được thế giới xung quanh mình có bao điều kì diệu. Được đắm mình vào những nỗi vui buồn của các nhân vật trong các trang văn xuôi, được ngậm nhạc trong miệng khi ngân nga một bài thơ hay, được khám phá tìm hiểu những loài sinh vật kì lạ dưới đáy đại dương... là một niềm đam mê hạnh phúc. Sách mở cho em những chân trời mới để thỏa mãn những cảm xúc của trái tim, để thỏa mãn những khát khao của trí tuệ. Nhờ sách mà em thuộc những bài thơ, giải những bài toán khó. Đọc sách là gặp gỡ được thầy giáo, bạn bè. Đọc sách thành thói quen sẽ cho ta tiếp nhận được rất nhiều trí khôn của nhân loại.

   (2)  Hoa phượng đã nở bung đỏ rực cả sân trường. Tiếng ve ngày một ngày hai còn lẻ tẻ bây giờ đã sôi ran khắp cả những vòm cây râm mát. Tiếng những con chim sẻ trên mái ngói, trong tán lá si rậm rạp lảnh lót thật vui tai. Hoa sen đă nở bung cánh đỏ, cánh trắng thơm ngào ngạt theo ngọn gió nồm rười rượi... Thiên nhiên đã vào hè. Sau một năm học miệt mài và đạt thành tích học sinh xuất sắc, em hớn hở ôm phần thưởng và giấy khen lên xe ngồi sau lưng ba mà đã thấy ánh mắt mừng vui của mẹ. Lại nghỉ hè rồi. Em sẽ về quê nội ở tận ngoài xứ Nghệ... Mùa hè thật hấp dẫn.

   Cả hai đoạn văn đều có câu chủ đề (in đậm). Tất cả các câu chữ đều tập trung hướng tới hai vấn đề này.

  Đoạn (1) câu chủ đề xuất hiện đầu tiên. Đây là đoạn văn được viết theo kiểu diễn dịch

   Đoạn (2) câu chủ đề ở cuối. Nó là đoạn văn quy nạp

Câu 3.

Thông thường tóm tắt là để dễ ghi nhớ, nhất là dối với các tác phẩm dài ,và phức tạp. Tóm tắt để làm tài liệu sau khi đọc xong tác phẩm, để kể'lại cho người khác nghe, để giới thiệu trện sách báo hoặc để dùng như một' đần chứng trong một bàí văn nghị luận. Vì vậy cần phải tóm tắt để tiện dụng.

Muốn tóm tắt một văn bản tự sự ta cần thực hiện các bước sau:

   - Đọc kĩ toàn bộ tác phẩm cần tóm tắt để nắm chắc nội dung cùa nó.

   - Xác định nội dung chính cần tóm tắt: lựa chọn những sự việc tiêu biểu và các nhân vật quan trọng.

    - Sắp xếp các nội dung chính theo một trật tự hợp lí.

    - Viết bản tóm tắt. bằng lời văn của mình.

Lưu ý là bản tóm tắt cần phản ánh trung thành nội dung của tác phẩm cần tóm tắt

Câu 4.

   Trong văn bản tự sự rât ít khi tác giả chỉ thuần kể người và việc (kể chuyện) mà khi kể thường đan xen các yếu tố miêu tả biểu cảm 

   Các yếu tố miêu tả và biểu cảm, đánh giá làm cho việc kê chuyện sinh động và sâu sắc hơn.

   Ví dụ:     Tôi ngồi trên đệm xe, dùi áp dùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bồng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi ưà nhũng hơi thở ở khuôn miệng xinh xán nhai trầu phả ra lúc dó thơm tho lạ thường.

   Kể:                Tôi ngồi trên xe, cạnh mẹ.

   Tả:               Đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, khuôn miệng xinh xắn nhai trầu.

   Biểu cảm:      Những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt, thơm                            thơm lạ thường.

Câu 5. 

    Viết một đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả, biểu cảm cần chú ý lựa chọn sự việc chưa lựa chọn ngôi kể, xác định các yếu tô miêu tả và biểu cảm dùng trong đoạn văn tự sự sẽ viết. Từ đó sẽ viết thành đoạn văn tự sự kết hợp các yếu tố miêu tả, biểu cảm sao cho hợp lí.

Câu 6.

   Văn bản thuyết minh có tính chất trí thức, khách quan, thực dụng là loại văn bản có khả năng cung cấp tri thức xác thực, hữu ích cho con người.

   Một văn bản thuyết minh hay là một văn bản trình bày rõ ràng, hấp dẫn đặc điểm cơ bản của đôi tượng thuyết minh. Văn bản thuyết minh sử dụng ngôn ngữ chính xác, cô đọng, chặt chẽ, sinh động.

   Trong đời sông cũng như trong nhà trường, ta có thể gặp nhiều kiểu bài thuyết minh tùy theo đôi tượng thuyết minh như: một danh nhân văn hoá, một phong tục tập quán, một đại tướng lịch sử, một danh lam thắng cảnh... trong khoa học, còn có thể bắt gặp các bài thuyết minh về một thí nghiệm, một phát minh, một máy móc nào đó chẳng hạn...

Câu 7.

   Muốn làm văn bản thuyết minh trước hết phải nhận thức rõ yêu cầu của bài làm lả cung cáp tri thức khách quan, khoa học về dôi tượng thuyết minh. Người làm bài phải quan sát, tìm hiểu kĩ lưỡng, chính xác dối tượng phải thuyết minh, tìm cách trình bày theo thứ tự thích hợp sao cho người đoc dễ hiểu.

   C ần chú ý sử dụng ngôn ngữ chính xác, diễn dạt rõ ràng, mạch lạc.

   Đề bài vần thuyết minh có sức thuyết phục, dễ hiểu sáng rõ, ta có thể sử dụng phối hợp nhiều phương pháp thuyết minh như:

      - Nêu định nghĩa Giải thích Liệt kê

      - Nêu ví dụ

      - Dùng số liệu

     - So sánh

     - Phân tích, phân loại

Ví dụ về các phương pháp này học sinh có thể xem lại bài 12, học kì I.

Câu 8.

Câu 11. 

  Văn bản tường trình là một loại văn bản trình bày thiệt hại hay mức độ trách nhiệm của người tường trình trong các sự việc xảy ra gây hậu quả  cần phải xem xét.

   Văn bản thông báo là loại văn bản truyền đạt những thông tin cụ thể từ phía cơ quạn, đoàn thể, người tổ chức cho những người dưới quyền, thành viên đoàn thể hoặc những ai quan tâm nội dung thông báo được biết để thực hiện hay tham gia.