soạn bài Khi con tu hú- soạn văn 8

Câu 1. Nên hiểu nhan đề bài thơ như thế nào? Hãy viết một câu văn có bốn chữ đầu là “Khi con tu hú” để tóm tắt nội dung bài thơ. Vì sao tiếng tu hú kêu lại tác động mạnh mẽ đến tâm hồn nhà thơ như vậy?

- Nên hiểu nhan đề của bài thơ như sau:

   "Khi con tu hú đã kêu thì mùa hè cũng đã tới ở bên ngoài".

- Tiếng chim tu hú lúc sang hè đã tác động mạnh mẽ đến nguời chiến sĩ trẻ đang bị giam cầm trong tù, vì tiếng chim biểu hiện sự tự do, tuơi đẹp bên ngoài. Nghe chim tu hú kêu, tác giả càng căm ghét cảnh tù đày.                                         

- Viết một câu đề tóm tắt nội dung bài thơ:

    Khi con tu hú đả kêu thì mùa hè xôn xao sức sống đã tới bên ngoài khiến người chiến sĩ bị lao tù thấy uất ức trong lòng, muốn ra tù ngục để ra ngoài tự do hoạt dộng.

Câu 2. Nhận xét về cảnh mùa hè được miêu tả trong 6 câu thơ đầu. Những chi tiết nào khiến em có nhận xét đó?

   Nhận xét vế cảnh mùa hè được miêu tả trong 6 câu thơ đẩu:

                                       Khi con tu hú gọi bẩy

                            Lúa chiêm dương chín, trái cây ngọt dần

                                     Vườn răm dậy tiếng ve ngân

                         Bắp răy vàng hạt đầy sân nắng đào

                                  Trời xanh càng rộng càng cao

                      Đôi con diều sáo lộn nhào từng không...

   Đây là một bức tranh thiên nhiên đầy sức sông, đầy màu sắc: sắc lúa đương chín ngả dần sang màu vàng, sắc của trái cây đang thêm chín sắc cùa ngô vàng phơi trên sân nắng đào, sắc trời xanh...

   Bức tranh thiên nhiên này cũng rộn rã âm thanh: tiếng chim tu hú kêu, tiếng ve ngần râm ran, tiếng sáo diều vi vu...

   Trong bức tranh này còn có sự chuyển hóa, sự hoạt động của sự vật: lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần, ve đương kêu, diều đương nhào lộn trên không.

   Đó là bức tranh thiên nhiên đẹp, chan hòa ánh sáng rất quen thuộc và cũng vô cùng thân thiết,  vô cùng quyến rũ đối với người tù đang bị giam cầm, bưng bít trong bốn bức tường ảm đạm của nhà tù.

  Câu 3. Phân tích tâm trạng người tù – chiến sĩ được thể hiện ở 4 câu thơ cuối. Mở đầu và kết thúc bài thơ đều có tiếng tu hú kêu, nhưng tâm trạng của người tù khi nghe tiếng tu hú thể hiện ở đoạn thơ đầu và đoạn cuối rất khác nhau, vì sao?

                                       Ta nghe hè dậy bên lòng

                             Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!

                                      Ngột làm sao, chết uất thôi

                           Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!

   Mở đẩu bài thơ tiếng chim tu hú Mu nhắc cho tác giả biết mùa hè đã tới và khiến cho tác giả  thấy vui khi nghi đến cánh vật vào hè cùa quê hương nhưng về cuối bài thơ, càng nghe tu hú kêu tác gia càng thay căm giận cảnh tù đày.

Câu 4. Theo em, cái hay của bài thơ được thể hiện nổi bật ở những điểm nào?

   Bài thơ được vỉết theo thể thơ lục bát rất quen thuộc nhưng lại thể hiện một đề tài rất mới. Những hỉnh ảnh miêu tả thiên nhiên trong thơ tuyệt đẹp, ngôn ngữ được chọn lọc tẹo nên nhiều sác thái của bức tranh (sắc thái màu sắc, sắc thái âm thanh, sắc thái ánh sáng). Những câu thơ tả tâm trạng cũng rất sâu sắc. Mộc dừ bài thơ có 6 câu miêu tả thiên nhiên và chỉ có 4 câu nổi về tâm trạng, bài này vẫn là một bài thơ trữ tình nói lên nỗi lòng của người chiến sĩ cách mạng ở trong tù. Nỗi lòiig này không buổn rầu ủ rô, bi thương mà vẫn mạnh mẽ trông trạng thái phẫn uất, căm thù sự tù đày và khao khát tự do.