Giải bài 9 Trang 189 - Sách giáo khoa Vật lí 11
a) Vẽ hình:
d1=¯O1A;d′1=¯O1A′1A′1
d2=¯O2A;d′2=¯O2A′2
l=O1O2;a=AA1
Ta có: 1d1+1d′1=1f1;d1+d′1=a
Theo tính thuận nghịch của chiều truyền ánh sáng, nếu A′1B′1 là vật thì AB là ảnh, nên: d2=d′1;d′2=d1
Vậy vị trí thứ hai của thấu kính cách vật một đoạn bằng d′1.
b) Từ lập luận câu a, ta có:
d′1+d1=a (1)
Lại có d2−d1=l⇒d′1−d1=l (2)
Từ (1) và (2) suy ra: d′1=l+a2;d1=a−l2
Tiêu cự của thấu kính:
f=d1d′1d1+d′1=(l+a2)(a−l2)a=a2−l24a
Vậy, f=a2−l24a
Muốn tìm tiêu cự của thấu kính ta dùng thí nghiệm để tìm được hai vị trí của thấu kính cho ảnh rõ nét trên màn:
- Đo khoảng cách từ vật tới màn (a).
- Đo khoảng cách giữa hai vị trí của thấu kính (l).
Dùng hệ thức f=a2−l24a để tìm tiêu cự f.