Em hiểu gì về tác gia Nguyễn Trãi?
- Nét chính về tiểu sử, cuộc đời, sự nghiệp của Nguyễn Trãi.
+ Tên hiệu ức Trai (1380-1442), quê gốc Chi Ngại, Chí Linh, Hải Dương, sau dời đến Nhị Khê, Thường Tín, Hà Tây, Cha là Nguyễn Phi Khanh đỗ Thái học sinh, ông ngoại là quan Tư đồ Trần Nguyên Đán.
+ Sống trong giai đoạn lịch sử nhiều biến động (triều đại nhà Trần suy vong, nhà Hồ cướp ngôi, giặc Minh xâm lược).
+ Nguyễn Trãi tìm đến khởi nghĩa Lam Sơn và trở thành cánh tay đắc lực của Lê Lợi, có công lớn trong công cuộc giải phóng dân tộc thế kỉ XV.
+ Do nhiều biến động, năm 1439 Nguyễn Trãi cáo quan về ở ẩn, rồi trở lại làm quan dưới thời Lê Thái Tông.
+ Năm 1442 vụ án oan khốc Lệ Chi Viên khiến Nguyễn Trãi bị kết án tru di tam tộc.
+ Năm 1464 ông được minh oan, và được Lê Thánh Tông tặng bảy chữ: “ức Trai tâm thượng quang khuê tảo” (Tấm lòng ức Trai sáng như sao Khuê buổi sáng).
+ Nguyễn Trãi là anh hùng dân tộc, nhân vật toàn tài hiếm có trong lịch sử phong kiến Việt Nam, ông để lại cho đời sau một di sản to lớn trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là sự nghiệp văn học.
+ Các tác phẩm lớn: Quân trung từ mệnh tập, Lam Sơn thực lục, Bình Ngô đại cáo, ức Trai thi tập, Quốc âm thi tập...
- Những nét lớn trong giá trị nội dung tư tưởng và giá trị nghệ thuật của sự nghiệp thơ văn Nguyễn Trãi.
+ Tư tưởng bao trùm là tư tưởng yêu nước, thương dân sâu sắc.
+ Những tư tưởng triết lí sâu sắc, thể hiện sự trải nghiệm, nhân cách cứng cỏi, thanh khiết.
+ Tình yêu bao la với thiên nhiên tạo vật.
+ Tâm hồn nghệ sĩ tinh tế, lãng mạn.
+ Nghệ thuật thơ văn đạt đến độ tinh luyện, giàu tính trí tuệ, vẻ đẹp thẩm mĩ, chất nhân văn,ngôn ngữ trong sáng, hình thức nhiều sáng tạo.
- Tóm lại
+ Nguyễn Trãi là nhà quân sự, nhà chính trị, nhà ngoại giao thiên tài, nhà văn hóa tư tưởng, nhà văn thơ kiệt xuất. Con người lỗi lạc bậc nhất mà cũng có số phận oan khiên bậc nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam.