Soạn bài: Nói với con

- Phần 1: từ đầu ... đẹp nhất trên đời: tình yêu thương của cha mẹ và quê hương là cội nguồn sinh dưỡng nuôi lớn con.

- Phần 2: còn lại: Niềm tự hào về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ và truyền thống đẹp đẽ của quê hương. Mong muốn con hãy kế tục phát huy truyền thống ấy.

Câu 1 (trang 73 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):

Bố cục bài thơ diễn tả theo tâm trạng của người cha, tình cảm cha con mở rộng ra thành tình cảm gia đình đến tình yêu quê hương đất nước, tình cảm đó được nâng lên thành lẽ sống lớn của người cha muốn truyền lại cho đứa con của mình.

- Phần 1: từ đầu ... đẹp nhất trên đời: tình yêu thương của cha mẹ và quê hương là cội nguồn sinh dưỡng nuôi lớn con.

- Phần 2: còn lại: Niềm tự hào về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ và truyền thống đẹp đẽ của quê hương. Mong muốn con hãy kế tục phát huy truyền thống ấy.

Câu 2 (trang 73 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):

- Con lớn lên hàng ngày trong tình yêu thương ấy, trong sự nâng niu, mong

chờ của cha mẹ: “Chân phải bước tới cha... hai bước tới tiếng cười”

- Thiên nhiên với những sông, suối, ghềnh, thác... đã nuôi dưỡng con người cả về tâm hồn và lối sống: "Rừng cho hoa, con đường cho những tấm lòng".

Câu 3 (trang 73 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Những đức tính cao đẹp của "người đồng mình" là:

- Giàu tình cảm, có chí lớn

- Thủy chung, gắn bó với quê hương, không chê quê hương khó khăn, nghèo đói

- Bản lĩnh, bền bỉ, chịu thương chịu khó, không quản ngại khó khăn, gian khổ

- Sống tự do, hòa hợp với thiên nhiên

- Mộc mạc, chân chất mà to lớn, kiêu hãnh

Từ đó nhắc nhở con khi lên đường phải luôn hãnh diễn về người đồng mình, luôn noi theo tấm gương, truyền thống, phẩm chất của người đồng mình, không được quên đi nguồn cội của mình.

Câu 4 (trang 74 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):

- Qua bài thơ người đọc có thể nhận thấy tình cảm yêu thương, quan tâm, chăm sóc, luôn gửi gắm niềm tin, sự tin tưởng vào sự trưởng thành tốt đẹp của đứa con

- Điều lớn lao nhất mà người cha muốn nói với con chính là niềm tự hào về nới chôn rau cắt rốn của mình. Quê hương dù có nghèo nàn sỏi đá nhưng vẫn giàu truyền thống và phẩm chất tốt đẹp.

Câu 5 (trang 73 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):

Những đặc sắc nghệ thuật trong ngòi bút tác giả: những từ ngữ mang tính chất địa phương miền núi, chân chất, giản dị, những hình ảnh giàu sức gợi, giọng điệu thủ thỉ, tâm tình ngọt ngào.

Luận điểm chính:

1. Lòng biết ơn của bản thân đối với tình cảm gia đình và sự chở che của mảnh đất quê hương đã sinh thành, nuôi lớn em.

2. Niềm tự hào sâu sắc với những truyền thống tốt đẹp của quê hương: chăm chỉ, cần cù, vượt lên mọi gian khổ, giàu sức sống.

3. Suy nghĩ về bài học mà cha nói với con: phải luôn có ý chí vươn lên trong cuộc sống, khắc phục những khó khăn, không được nản lòng, nhụt chí.