Phân tích truyền thuyết con Rồng cháu Tiên

Đề bài

Đề bài: Phân tích truyền thuyết "Con Rồng cháu Tiên".

Hướng dẫn giải

   Dân tộc Việt Nam có kho tàng truyền thuyết vô cùng phong phú, đặc sắc. Các truyền thuyết thường tập trung giải thích về nguồn gốc ra đời của con người, các hiện tượng tự nhiên,… Và để giải thích về nguồn gốc ra đời của nòi giống Lạc Hồng ta không thể không nhắc đến truyền thuyết "Con Rồng cháu Tiên".

   Lạc Long Quân và Âu Cơ là hai nhân vật chính của truyền thuyết này, nhân vật là sản phẩm của sự hư cấu, trí tưởng tượng dân gian. Lạc Long Quân và Âu Cơ được các tác giả dân gian vẽ nên chân dung vô cùng đẹp đẽ, toàn mĩ.

   Lạc Long Quân là thần biển, mình rồng, có nhiều tài lạ, sức khỏe phi thường, thường xuyên giúp đỡ dân lành, không chỉ vậy, thần còn dạy dân ta cách trồng trọt cấy cày, bởi vậy thần rất được mọi người yêu quý. Nàng Âu Cơ là một người con gái vô cùng xinh đẹp, con của thần Nông, nàng yêu hoa cỏ và nghe ở vùng đất Lạc Việt có nhiều hoa thơm cỏ đẹp, bởi vậy nàng đã đến đây thăm thú. Giữa thiên nhiên xinh đẹp, hai vị thần, hai còn người toàn tài là Lạc Long Quân và Âu Cơ đã gặp nhau. Cảm mến vì dung nhan và tài năng họ đã kết duyên với nhau.

   Lấy nhau không bao lâu, nàng Âu Cơ mang thai và kì lạ thay, khi nàng hạ sinh, thì sinh ra một bọc trăm trứng và bọc trứng đó nở ra trăm con. Những đứa con được sinh ra khôi ngô, đẹp đẽ, khỏe mạnh như thần. Việc nàng Âu Cơ hạ sinh ra những đứa con xinh đẹp, mạnh khỏe cũng chính là cách dân tộc ta lí giải về nguồn gốc của mình, đề cao nguồn cao quý của dân tộc Việt. Dân tộc Việt đều có chung một người cha, một người mẹ đó là Âu Cơ và Lạc Long Quân - những vị thần cao quý, tài năng. Qua đó cũng đồng thời khẳng định nguồn gốc của dân tộc ta đều là con Rồng, cháu Tiên – nguồn gốc cao quý.

   Hơn nữa, tác phẩm còn thể hiện ý thức cộng đồng rất rõ nét qua việc một trăm đứa con được chia đôi, năm mươi con lên rừng, năm mươi con xuống biển, chia nhau cai quản các phương, khi có việc thì giúp đỡ nhau. Như vậy, theo truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên dân tộc Việt dù ở bất cứ nơi đâu cũng đều có chung một nguồn gốc, đều được sinh ra từ bọc trứng của mẹ Âu Cơ. Hai chữ "đồng bào" để chỉ những người cùng chung một nước, thật thiêng liêng, cao quý. Bởi vậy, người trong cùng một nước cần phải yêu quý, đoàn kết với nhau, chung tay xây dựng đất nước.

   Truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên ngoài giải thích nguồn gốc cao quý của dân tộc ta còn ca ngợi Lạc Long Quân và Âu Cơ đã có công mở mang bời cõi, xây dựng, phát triển đất nước. Trước hết hết Lạc Long Quân và Âu Cơ có công mở mang bờ cõi khi đưa năm mươi con lên rừng, năm mươi con xuống biển, khiến cho dân cư phân bố đều khắp cả nước, mở rộng địa bàn cư trú. Không chỉ vậy, hai vị thần còn giúp dân phát triển sản xuất, xây dựng các phong tục, tập quán đẹp đẽ của dân tộc. Long Quân "giúp dân diệt trừ Ngư Tinh, Hồ Tinh, Mộc Tinh" , ngài còn "dạy dân cách trồng trọt, chăn nuôi và cách ăn ở" . Mẹ Âu Cơ có công mở ra thời đại các vua Hùng, mở ra thời kì nhà nước thái bình, thịnh trị.

   Văn bản đã sử dụng nhiều yếu tố tưởng tượng, kì ảo để giải thích về nguồn gốc dân tộc ta. Các yếu tố như nguồn gốc xuất thân cao quý, thần linh của Lạc Long Quân và Âu Cơ đã đề cao nguồn gốc dân tộc Việt, đồng thời ca ngợi công lao những người đã khai sinh ra giống nòi và mở mang bờ cõi đất nước.

   Con Rồng cháu Tiên với những chi tiết kì ảo, hấp dẫn là truyền thuyết đặc sắc của dân tộc ta. Tác phẩm thể hiện niềm tự hào về nguồn gốc cao quý, niềm biết ơn với hai vị thần đã có công gây dựng và mở mang bờ cõi. Đồng thời tác phẩm cũng nêu cao truyền thống đoàn kết, tương thân tương ái của dân tộc Việt.