Soạn bài Sông nước Cà Mau- Soạn văn lớp 6

   Câu 1: Bài văn sông nước Cà Mau miêu tả cảnh gì? Theo trình tự như thế nào? Dựa vào trình tự ấy em hãy tìm bố cục của bài văn.

Em hãy hình dung vị trí quan sát của người miêu tả. Vị trí ấy có thuận lợi gì trong việc quan sát và miêu tả.

   - Bài văn miêu tả cảnh thiên nhiên sông nước vùng Cà Mau. Tác giả miêu tả theo trình tự: Tả cảnh thiên nhiên rồi sau là cảnh sinh hoạt của con người. Dựa vào trình tự miêu tả ta chia bài văn làm 2 đoạn:

• Đoạn thứ nhất từ đầu đến "... lòa nhòa ẩn hiện trong sương mù và khối sóng ban mai". Đoạn này miêu tả quang cảnh thiện nhiên của vùng sông nước Cà Mau.
• Đoạn thứ hai là phần còn lại tả cảnh sinh hoạt của con người ở vùng Cà Mau.

• Vị trí quan sát của người miêu tả trong bài văn này là: Người miêu tả

ngồi trên thuyền xuôi từ phía xa về hướng mũi Cà Màu rồi đi vào giữa vùng sông nước Cà Mau theo chiều nước, đổ  ra biển                                                                                Vị trí ây có thuận lợi cho việc quan sát và miêu tả vì đó là một vị trí di động giúp cho người miêu tả thấy rõ sự đổi thay của cảnh vật

    Câu 2: Trong đoạn văn (từ đầu đến lặng lẽ một màu xanh đơn điệu) tác giả diễn tả ấn tượng ban đầu bao trùm vẻ sông nước vùng Cà Mau. Ấn tượng ấy như thế nào và được cảm nhận qua những giác quan nào?

    Ấn tượng này được diễn tà qua thị giác và thính giổc (qua mát thây và tai nghe)

    Câu 3: Qua đoạn văn nói về cách đặt tên cho các dòng sông, con kênh ở vùng Cà Mau, em có nhận xét gì về các địa danh ấy? Những địa danh này gợi ra đặc điểm gì về thiên nhiên vùng Cà Mau?

    Cách đặt tên cho các dòng sông, con kênh ớ vùng Cà Mau là một cách nói nôm na, giản dị, không chuộng nhừng danh từ hoa mĩ mà chi căn cứvào  những đặc điểm ở từng nơi, từng đoạn mà gọi.

   Những địa danh này gợi ra đặc điếm của vùng Cà Mau là: quang cảnh của vùng Cà Mau thật lắm vẻ riêng, mỗi chò một khác, thật phong phú, da dạng.

   Câu 4: Đọc đoạn văn từ “Thuyền chúng tôi chèo thoát qua" đến "sương mù và khói sóng ban mai" và trả lời các câu hỏi:

a)    Tìm những chi tiết thể hiện sự rộng lớn, hùng vĩ của dòng sông và rừng đước.

b)    Trong câu “ Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Bọ Mắt, đổ ra con sông cửa lớn, xuôi về Năm Căn ” có những động từ nào chỉ cùng một hoạt động của con thuyền? Nếu thay đổi trình tự những động từ ấy trong câu thì có ảnh hưởng gì đến nội dung được diễn đạt không? Nhận xét về sự chính xác và tinh tế trong cách dùng từ của tác giả ở câu này?

c)    Tìm trong đoạn văn những từ miêu tả màu sắc của rừng đước và nhận xét vẽ cách miêu tả màu sắc của tác giả.

    Sông Năm Căn được miêu tả thật là đẹp, một vẻ đẹp khác thường mà nhiều con sông khác, chảy ở nơi khác không thể có.

   Những chi tiết đã thể hiện rõ sự rộng lớn, hùng vĩ của dòng sông và rừng đước như: "Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đọ ra biển ngày đêm như thác ..." "... con sông rộng hơn ngàn thước, hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. Cây đước mọc dài theo bãi... ngọn bằng tăm tắp, lớp này chồng lên lớp kia ôm lấy dòng sông, đắp từng bậc màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ.

   Những động từ chỉ cùng một hoạt động của con thuyền trong câu đã cho là: chèo (thoát qua), đổ (ra), xuôi (về).

   Không thể thay đổi trình tự những động từ ấy trong câu vì tác giả đang nói về con thuyền của mình đi từ phía trong ra hướng biển, ,từ con kênh nhỏ đi ra con sông Cửa Lớn và tiến về Năm Căn theo chiều nước chảy. Đây là một cách dùng từ chính xác, tinh tế có chọn lọc.

   Những từ trong đoạn văn trên dùng để miêu tả màu sắc của rừng đước: màu lá xanh mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ.

Nhận xét: Vì đước có nhiều lớp mọc chồng lên nhau, có lớp đước già, có lớp được non nên màu lá xanh của chúng mỗi chỗ mỗi khác. Tác giả đả tìm ra nhiều hình ảnh để so sánh, để gọi tên các sắc thái khác nhau của màu lá. Đó là những hình ảnh, những từ ngữ thật sáng tạo, thật đặc sắc miêu tả được sự sinh động của cảnh vật.

   Câu 5: Những chi tiết, hình ảnh nào về chợ Năm Căn thể hiện được sự tấp nập, đông vui, trù phú và độc đáo của chợ vùng Cà Mau?

   Chợ Năm Căn nằm sát bên sông, ồn ào, đông vui, tấp nập... với những túp lều thô sơ kiểu cổ xưa nằm bên cạnh những ngôi nhà gạch vãn minh hai tầng... những cột đáy, thuyền chài, thuyền lưới, thuyền buôn dập dềnh trên sóng. Những bến vận hà nhộn nhịp dọc dài theo sông, những lò than hầm gỗ đước... những ngôi nhà bè ban đêm đèn măng sông chiếu rực trên mặt nước như những khu phố nổi. Những người con gái Hoa kiều bán vái xởi lởi, những người Chà Châu Giang bán vải, những bà cụ già người Miên bán rượu, với đủ các giọng nói líu lo, đủ kiểu ăn vận sặc sỡ..! 

Câu 6: Qua bài văn này, em cảm nhận được gì về vùng Cà Mau cực Nam của Tổ quốc?

    Qua bài văn này, em cam nhộn được vẻ đẹp của vùng sông nước Cà Mau: thiên nhiên thì rộng lớn. hùng vi, trù phú, đầy sức sống và con người thì có những sinh hoạt thật náo nhiệt, đông vui, độc đáo.