Hãy bình luận nội dung bài thơ Nói với con của Y Phương (Bài 10)

Trong cuộc sống luôn tồn tại những tình cảm thiêng liêng, cao quý. Một trong những tình cảm đó chính là tình cảm cha con. Nhà thơ Y Phương đã viết tác phẩm Nói với con để thể hiện những nét rất riêng của dân tộc miền núi.

Điều đầu tiên ta cảm nhận được khi đọc tác phẩm là một giọng thơ, một cách nói, diễn tả của người miền núi rất mộc mạc, chân thực mà sâu sắc. Giọng điệu ấy có một sức gợi tả mạnh mẽ khiến cho mỗi người đọc luôn hiểu được lời nói của tác giả bằng tâm hồn, cảm xúc của chính họ. Khi đọc tác phẩm, chúng ta nhận ra một tình cảm gia đình ấm cúng, sự ca ngợi những truyền thống cần cù, sức sống mạnh mẽ và một vẻ đẹp tâm hổn cùng tình yêu quê hương tha thiết. Chính điều ấy cũng khiến cho tác phẩm này trở nên đặc biệt hơn. Nó không chỉ thể hiện một khía cạnh, mà còn là những điều thiêng liêng, cau quý trong cuộc sống. Lời thơ ấy dường như đã được viết nên bằng tình yêu của người cha, tình yêu của một con người đối với quê hương, đất nước.

Con đã lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ, trong sự đùm bọc của quê hương, đất nước. Và rồi những câu thơ lại hiện lên:

Chân phải bước tới cha

Chân trái bước tới mẹ

 Một bước chạm tiếng nói

 Hai bước tới tiếng cười

Bốn câu thơ là những lời cha nói cho con về một tình cảm gia đình ấm cúng và thiêng liêng. Trong đó có tình yêu, sự nâng đỡ mà cha mẹ dành cho con, có sự quấn quýt của một gia đình. Tất cả đã tạo dựng nên một không khí gia đình tràn ngập tiếng cười hạnh phúc mà mộc mạc. Người cha đã gợi cho con nhớ về cội nguồn sinh dưỡng, nhớ tới bước đi đầu tiên. Không chỉ có vậy, người con còn lớn lên trong cuộc sống lao động, trong thiên nhiên thơ mộngvà trong nghĩa tình của quê hương:

Người đồng mình yêu lắm con ơi

 Đan lờ cài nan hoa

Vách nhà ken câu hát

 Rừng cho hoa

Con đường cho những tiếng cười

Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới

Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời

Con đã lớn trong cuộc sống cộng đồng, với cuộc sống lao động, với lời ca tiếng hát. Con còn lớn lên trong thiên nhiên thơ mộng, có hoa, có cảnh, có những con người giản dị mà thân thương. Tất cả đã che chở, đùm bọc lấy cuộc sống, tuổi thơ của con. Đan, cài, ken có vẻ như những động từ ấy còn gợi lên sự gắn bó quấn quýt của quê hương với con. Và chúng ta có thể hiểu được ý của cha: cha gợi lại trong con về cội nguồn, về quê hương đất nước để từ đó con biết yêu thương, trân trọng và gìn giữ những tình cảm gia đình, những khung cảnh của quê hương. Y Phương đã không nói ra những điều mà ông muốn những người đọc cảm nhận chúng bằng tâm hồn thơ của chính mình.

Không chỉ có vậy, khi đến với những dòng thơ tiếp theo của bài, chúng ta lại cảm nhận thêm những cảm xúc mới. Tác giả lại mang đến cách hiểu về đức tính cao đẹp của người đồng mình và những mong ước của cha với con:

Người đồng mình thương lắm con ơi

Cao đo nỗi buồn

Xa nuôi chí lớn

Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn

Sống trên đá không chê đá gập ghềnh

Sống trong thung không chê thung nghèo đói

Sống như sông như suối

Lên thác xuống ghềnh

Không lo cực nhọc

Đó chính là những mong ước, những lời nhắc nhở chân tình mà cha đang nói với con. Cha muốn con phải biết vươn lên trong cuộc sống, trong khó khăn gian khổ. Cha muốn con biết yêu quý quê hương, vượt qua mọi thử thách bằng ý chí và nghị lực của chính mình như truyền thống của người đồng mình. Con còn phải trở thành người sống có nghĩa, có tình, phải thuỷ chung, tự hào về quê hương. Cha muốn trông thấy con vững bước trong cuộc sống bằng sự tự tin vào chính bản thân.

Người đồng mình thô sơ da thịt

Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con

Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương

Còn quê hương thì làm phong tục

Cha cho con hiểu và thấy sự khoáng đạt, bền bỉ của dân tộc trong cuộc sống. Thấy được sức sống mạnh mẽ và truyền thống cao đẹp của quê hương. Bằng sự cần cù, mạnh mẽ, họ đã tạo nên quê hương để rồi từ đó con luôn phải tự hào về quê hương, dân tộc, truyền thống của chính bản thân mình.

Bài thơ như lời nói của cha với con nhưng qua những lời nói ấy, người đọc lại hiểu được những điều thực sự ý nghĩa trong cuộc sống. Nội dung bài thơ là sự mộc mạc, giản dị. Nó tràn ngập tình yêu thương mà cha dành cho con. Để từ đó, khi đọc tác phẩm ta luôn cảm nhận thấy trong tâm hồn những điều thú vị khó tả.