Câu 4 trang 75 Sách giáo khoa Sinh học 11

Đề bài

Sự trao đổi khí với môi trường xung quanh ở côn trùng, cá, lưỡng cư, bò sát, chim và thú được thực hiện như thế nào?

Hướng dẫn giải

- Sự trao đổi khí ở côn trùng qua hệ thống ống khí xuất phát từ các lỗ thở ở 2 bên thành bụng , phân nhánh chằng chịt đem ôxi tới tê bào cơ thể và CO2 ra khỏi cơ thể .

- Sự trao đổi khí ở cá qua mang : Ôxi từ dòng nước chảy liên tục qua mang vào mao mạch ở mang theo vòng tuần hoàn đến các tế bào . Đồng thời CO2 do tế bào thải ra theo vòng tuần hoàn đến mao mạch ở mang khuếch tán ra dòng nước chảy liên tục qua mang .

- Sự trao đổi khí ở lưỡng cư chủ yếu qua da , phổi ( chỉ là 1 túi đơn giản ) : Lưỡng cư có da trần , phủ chất nhày và ẩm , dễ thấm khí . Bên dưới da có hệ thống mao mạch nên sự trao đổi O2 , và CO2 , giữa cơ thể và môi trường được thực hiện dễ dàng . Sự thông khí ở phổi nhờ sự nâng lên hạ xuống của thềm miệng .

- Sự trao đổi khí ở bò sát , chim và thú được thực hiện qua phổi :

+ Phổi bò sát lớn hơn phổi lưỡng cư , cấu tạo nhiều phế nang hơn .

+ Phổi của chim và thú rất phát triển và có rất nhiều phế nang nên bể mặt trao đổi khí rất lớn . Riêng chim có thêm hệ thống túi khí làm tăng hiệu quả trao đổi khí ở phổi .

  Ở phế nang có hệ thống mao mạch dày đặc . O2 , từ phế nang khuếch tán vào máu đến tế bào , CO2 từ tế bào thải ra theo vòng tuần hoàn đến mao mạch ở phế nang khuếch tán qua không khí ở phế nang và được thở ra ngoài qua đường dẫn khí .