Soạn bài Viết bài làm số 5: Văn thuyết minh

ĐỊNH HƯỚNG CHUNG

1) Học sinh biết vận dụng những kiến thức và kĩ năng đã học về văn bản thuyết minh để viết một bài văn nhằm trình bày một cách chính xác một sự vật, sự việc, hiện tượng quen thuộc trong đời sống. Để làm được điều đó, cần nắm vững đặc điểm, yêu cầu, cách làm bài thuyết minh để áp dụng vào một đề bài cụ thể.

2) Vận dụng kĩ năng sử dụng các phương pháp thuyết minh thích hợp, kĩ năng diễn đạt phù hợp với kiểu bài thuyết minh.

GỢI Ý THAM KHẢO MỘT SỐ ĐỀ(SGK)

   Đề 1: Giới thiệu một danh lam thắng cảnh của đất nước, quê hương.

   Bài viết cần có những ý cơ bản sau:

- Giới thiệu khái quát chung về danh thắng: tên và địa điểm, nhận xét chung về giá trị ý nghĩa...

- Giới thiệu về quần thể kiến tạo của danh lam thắng cảnh.

- Giới thiệu về lịch sử của danh lam thắng cảnh.

- Giới thiệu về giá trị của danh lam thắng cảnh (giá trị du lịch, giá trị văn hoá...).

- Giới thiệu về sức hấp dẫn du khách của danh lam thắng cảnh...

Đề 2: Giới thiệu một loại hình ca nhạc (hay sân khấu) mà anh (chị) yêu thích.

   Bài thuyết minh cần có những ý cơ bản sau:

- Giới thiệu chung về loại hình ca nhạc (sân khấu): Loại hình gì? Đặc điểm nổi bật của loại hình này là gì?

- Giới thiệu về đặc điểm cụ thể, chi tiết của loại hình. Nếu là ca nhạc thì giới thiệu đặc điểm âm nhạc, đặc điểm ca từ, đặc điểm biểu diễn... Nếu là sân khấu thì giới thiệu đặc điểm kịch bản, đặc điểm diễn xướng, đặc điểm hoá trang, ánh sáng...

- Giới thiệu lịch sử của loại hình ca nhạc (sân khấu): nguồn gốc xuất xứ, những bước thăng trầm, những tên tuổi tiêu biểu...

   Giới thiệu về giá trị, ảnh hưởng của loại hình ca nhạc (sân khấu) đến đời sống xã hội, đặc biệt nhấn mạnh đời sống tinh thần, ý nghĩa giáo dục tình cảm thẩm mĩ...

Đề 3.Giới thiệu một ngành thủ công mĩ nghệ (hoặc một đặc sản, một nét văn hoá ẩm thực) của địa phương mình.

   Bài thuyết minh cần có những ý cơ bản sau:

- Giới thiệu khái quát về ngành thủ công mĩ nghệ hoặc đặc sản, nét văn hoá ẩm thực (tên gọi, đặc điểm nổi bật).

- Giới thiệu các đặc điểm, tính chất cụ thể: nếu là ngành thủ công mĩ nghệ thì giới thiệu đặc điểm lao động làm ra sản phẩm, mẫu mã sản phẩm, tính năng, tác dụng của sản phẩm... Nếu là món ăn thì giới thiệu nguyên liệu, cách chế biến, đặc điểm món ăn như màu sắc, hương vị, cách thưởng thức… Nếu là một nét văn hoá ẩm thực thì giới thiệu những nét độc đáo văn hoá trong việc thưởng thức, các nghi thức ẩm thực...

- Giới thiệu lịch sử ngành thủ công mĩ nghệ hoặc đặc sản, nét văn hoá ẩm thực: Ra đời từ khi nào? Trải qua những thăng trầm thời gian ra sao? Gắn với tên tuổi của ai? Có những truyền thuyết gì liên quan?

- Giới thiệu tổng hợp về giá trị của ngành thủ công mĩ nghệ hoặc món ăn, nét văn hoá ẩm thực trong việc nâng cao vị thế của địa phương trong quá khứ, hiện tại cũng như tương lai.

Đề 4. Giới thiệu một lễ hội ghi lại những nét đẹp của phong tục truyền thống hoặc thể hiện khí thê sôi nổi của thời đại.

   Học sinh có thể chọn một trong hai kiểu lễ hội, kiểu lễ hội mang tính truyền thống còn giữ được nét đẹp cổ xưa hoặc kiểu lễ hội mang tính thời đại, thể hiện khí thế sôi nổi.

   Bài viết cần giới thiệu được những nét chính sau đây:

- Giới thiệu khái quát: Tên lễ hội, thời điểm tổ chức lễ hội, đặc điểm chung nổi bật của lễ hội...

- Giới thiệu lịch sử của lễ hội: Có từ bao giờ? Xuất phát từ đâu? Trải qua một quá trình như thế nào?

- Giới thiệu quy trình tổ chức một lễ hội từ khâu chuẩn bị đến quá trình diễn ra và kết thúc.

- Giới thiệu giá trị của lễ hội trong đời sống tinh thần, văn hoá của con người...