Soạn bài: Lao xao (siêu ngắn)
-Phần 1 (từ đầu đến râm ran): Cảnh làng quê lúc chớm hè
-Phần 2 (còn lại): Thế giới các loài chim
Câu 1 (trang 113 Ngữ Văn 6 Tập 2):
a.Trình tự tên các loài chim được nói đến
-Chim hiền: bồ các, chim ri, chim sáo, sáo sậu, sáo đen, tu hú, bìm bịp,...
-Chim dữ:
+ diều hâu có mũi khoằm
+ quạ đen, quạ khoang
+ chim cắt cánh nhọn như dao
-Loài chim đánh lùi các lũ chim ác: chèo bẻo
b. Chúng được sắp xếp theo nhóm loài gần nhau (như trên)
c.Tìm hiểu ta thấy
-Cách dẫn dắt lời kể rất tự nhiên
-Cách tả mỗi con vật rất đặc trưng độc đáo cho hoạt động mỗi loài, nghệ thuật nhân hóa làm thế giới loài chim sinh động
-Cách xâu chuỗi các hình ảnh bất ngờ hợp lí
Câu 2 (trang 113 Ngữ Văn 6 Tập 2):
a.Các loài chim được miêu tả ở những phương diện, kĩ điểm:
-Bồ các: kêu váng lên
-Sáo : hót , tọ tọe học nói
-Tu hú: đậu cây tu hú mà kêu to nhất họ
-Chim ngói: sạt qua rồi vội vã kéo về
-Nhạn : vùng vẫy tít trời xanh kêu chéc chéc
-Bìm bịp: được kể bằng câu chuyện hấp dẫn như cổ tích
-Diều hâu:
+ mũi khoằm, lao như mũi tên đánh nhau bắt gà con
+ tiếng kêu rú lên
-Chèo bẻo: đánh diều hâu túi bụi, kêu chéc chéc
-Chim cắt: cánh nhọn như dao chọc tiết
b.Kết hợp kể và tả
+ Chuyện con sáo nhà bác Vui tọ tọe học nói
+ Chuyện về sự tích con bìm bịp
-Miêu tả ngoại hình qua hành động: đoạn viết về các loài diều hâu, chèo bẻo, quạ, cắt
c.Nhận xét tài quan sát, tình cảm của tác giả với thiên nhiên làng quê qua việc miêu tả các loài chim
-Nhấn mạnh các đặc điểm riêng biệt, thế giới loài chim liên kết như một xã hội loài người có hiền, dữ, giải quyết bằng mâu thuẫn bạo lực,....
-Để miêu tả như vậy tác giả phải có tình cảm gắn bó với thiên nhiên làng quê sâu sắc
Câu 3 (trang 113 Ngữ Văn 6 Tập 2):
-Chất liệu văn hóa dân gian trong văn bản
+ thành ngữ: Kẻ cắp bà già
+ đồng dao: Bồ các là bác chim ri
Chim ri là dì sáo sậu
+ Kể chuyện : câu chuyện ông sư lừa bịp chết thành chim bìm bịp
-Cách cảm nhận này tạo cho chúng ta hình dung thế giới loài chim như loài người, tính cách ứng xử giống người nhưng có thể làm ta ác cảm với những chú chim theo cách nhìn của tác giả là ác nhưng thực tế chưa chắc đã như vậy
Câu 4 (trang 113 Ngữ Văn 6 Tập 2):
-Cho hiểu rất nhiều điều mới về chim về thiên nhiên, thôn quê quanh mình phong phú kì diệu
-Càng yêu quê hương đất nước Việt Nam
Đoạn văn tham khảo
Quê hương em có rất nhiều loài chim như chào mào, chim chích, bồ nông,...nhưng quen thuộc nhất với em vẫn là chim sẻ. Vẻ ngoài của chim sẻ khá nhỏ nhắn. Cái đầu nó tròn, to cùng cái mỏ ngắn trông thật đáng yêu. Màu lông chim sẻ cũng khá phong phú. Có con toàn thân màu cỏ úa. Có con lại một màu nâu đen. Có con đặc biệt hơn với màu trắng ở cổ và bụng tạo thành sọc. Chân chim sẻ có bốn ngón, ba ngón trước và một ngón cái ở phía sau. Chúng tường kiếm ăn theo đàn khoảng ba đến chín con, cũng có thể đông hơn. Thức ăn của chúng là sâu bọ, các hạt thóc cỏ còn sót lại sau mỗi vụ thu hoạch. Do đó chim sẻ là người bạn thân thiết của nhà nông.