Soạn bài: Kiểm tra phần tiếng việt
Câu 1 (trang 204 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):
Những từ láy nao nao, nho nhỏ, sè sè, rầu rầu vừa tả cảnh, vừa tả tâm trạng. Nó gợi vẻ hoang vắng, trơi trọi, buồn tẻ của ngôi mộ vô chủ và tâm trạng nao nao buồn của ba chị em Thúy Kiều vào thời điểm cuối ngày hội đạp thanh.
Câu 2 (trang 204 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):
- Lời dẫn trực tiếp: "Mã Giám Sinh", "Huyện Lâm Thanh cũng gần", "Mua ngọc đến Lam Kiều ...Sính nghi xin dạy bao nhiêu cho tường”, "Giá đáng nghìn vàng ... Dớp nhà nhờ lượng người thương dám nài”.
- Cách xưng hô, nói năng của Mã Giám Sinh vừa trịnh thượng, vô học, vừa kiểu cách giả tạo. Lời của mụ mối đưa đẩy, vòng vo, nhún nhường giả tạo, đúng là kẻ chuyên nghề mối lái.
Câu 3 (trang 205 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):
a. - Lời dẫn trực tiếp : Có lẽ các bà đều rất tốt, bà tớ ngày trước cũng rất tốt...
- Lời dẫn gián tiếp : Ngày trước, trước kia, đã có thời...
- Không phải là lời dẫn : Cuộc sống buồn tẻ của chúng; về những con chim tôi bẫy được đang sống ra sao và nhiều chuyện trẻ con khác; tôi kể chuyện cổ tích.
b. Nhân vật “thằng lớn” dùng từ có lẽ vì nhân vật chưa dám khẳng định chắc chắn điều mình nói (các bà đều rất tốt) => Tuân thủ phương châm hội thoại về chất.
Câu 4 (trang 205 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):
Nghệ thuật độc đáo trong các câu (đoạn) :
a. So sánh : Hai dãy Trường Sơn ví như hai con người (anh với em), như hai miền đất (Nam với Bắc), như hai phía (đông với tây) → sự gắn bó keo sơn mà không gì có thể chia cắt được.
b. Ẩn dụ : Sợi dây đàn để chỉ tâm hồn con người. Đó là một tâm hồn nhạy cảm biết rung động trước cuộc sống và cuộc đời...
c. Nhân hóa và điệp ngữ : Cây tre cũng như con người, sống động, gần gũi; những từ ngữ tre, giữ, anh hùng được lặp lại nhiều lần nhằm nhấn mạnh hình ảnh cây tre cũng như những chiến công của nó, làm cho câu văn hài hòa, nhịp nhàng hơn.
Câu 5 (trang 206 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):
Cách nói có sử dụng phép nói quá: Chưa ăn đã hết; Một tấc đến trời; Một chữ bẻ đôi không biết; Cười vỡ bụng; Rụng rời chân tay; Tức lộn ruột; Tiếc đứt ruột; gáy như sấm; Nghĩ nát óc; Đứt từng khúc ruột.