Hướng dẫn trả lời câu hỏi Bài 1. Thu thập, tổ chức, biểu diễn, phân tích và xử lí dữ liệu

I. Thu thập, tổ chức, phân tích và xử lý dữ liệu

Trả lời:

- Tỉnh có dân số nhiều nhất tương ứng với cột cao nhất trong biểu đồ là tỉnh Đắk Lắk với 1 919 200 người.

- Tỉnh có dân số ít nhất tương ứng với cột thấp nhất trong biểu đồ là tỉnh Kon Tum với 535 000 người.

Hoạt động 1 trang 3 sgk Toán 6 Tập 2 Bộ Cánh diều:

Đề bài: Hãy nêu một số cách thu thập, phân loại, kiểm đếm, ghi chép số liệu thống kê đã học ở tiểu học.

Giải: Một số cách thu thập, phân loại, kiểm đếm, ghi chép số liệu thống kê đã học ở tiểu học như là: thu thập số liệu từ Internet, thu thập số liệu từ sách báo, thu thập dữ liệu bằng các cuộc thảo luận, khảo sát, điều tra (lập phiếu hỏi, phỏng vấn trực tiếp, …); đọc và mô tả các số liệu ở dạng dãy số liệu, bảng thống kê hoặc thông qua biểu đồ (biểu đồ cột, tròn,...)

Luyện tập 1 trang 4 sgk Toán 6 Tập 2 Bộ Cánh diều:

Đề bài: Hãy thu thập dữ liệu về ngày, tháng, năm sinh của các bạn trong lớp và thống kê số bạn có cùng tháng sinh.

Dưới đây là một ví dụ:

Bảng thống kê ngày, tháng, năm sinh của các bạn lớp 6A:

STT	Họ và tên	Ngày, tháng, năm sinh
1	Nguyễn Văn A	05/03/2009
2	…………….	15/07/2009
3	…………….	08/12/2009
4	…………….	05/09/2009
5	…………….	01/1/2009
6	…………….	24/10/2009
7	…………….	30/04/2009
8	…………….	04/07/2009
9	…………….	02/09/2009
10	…………….	02/01/2009
11	…………….	03/10/2009
12	…………….	29/11/2009
13	…………….	15/08/2009
14	…………….	09/07/2009
15	…………….	18/03/2009
16	…………….	27/12/2009
17	…………….	04/10/2009
18	…………….	30/06/2009
19	…………….	16/12/2009
20	…………….	27/04/2009
21	…………….	06/11/2009
22	…………….	25/08/2009
23	…………….	03/12/2009
24	…………….	09/01/2009
25	…………….	03/09/2009
26	…………….	15/11/2009
27	…………….	22/12/2009
28	…………….	07/02/2009
29	…………….	09/10/2009
30	…………….	18/03/2009
31	…………….	16/04/2009
32	…………….	05/05/2009
33	…………….	29/01/2009
34	…………….	02/05/2009

Từ bảng thống kê trên, ta lập được bảng thống kê số bạn có cùng tháng sinh là: 

Tháng	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Số học sinh	4	1	3	3	2	1	3	2	3	4	3	5      5

 

II. Biểu diễn dữ liệu

Luyện tập 2 trang 8 sgk Toán 6 Tập 2 Bộ Cánh diều:

Đề bài: Số lượng một số dụng cụ học tập của 10 học sinh tổ Hai ở lớp 6E được thống kê như sau: bút có 18 chiếc; thước thẳng có 10 chiếc; compa có 5 chiếc; ê ke có 9 chiếc.

a) Nêu đối tượng thống kê và tiêu chí thống kê.

b) Biểu diễn dữ liệu thống kê bằng biểu đồ tranh.

Giải:

a) Đối tượng thống kê là: dụng cụ học tập của 10 học sinh tổ Hai ở lớp 6E : bút, thước thẳng, compa và ê ke.

Tiêu chí thống kê là số lượng dụng cụ học tập tương ứng.

b) Biểu tượng / biểu diễn cho 1 chiếc. Khi đó, ta có biểu đồ tranh sau:

Bút	/ / / / / / / / / / / / / / / / / /
Thước thẳng	/ / / / / / / / / /
Compa	/ / / / /
Ê ke	/ / / / / / / / /

Bài Tập

Bài 1 trang 8 SGK Toán  6 Tập 2 Bộ Cánh diều:

Đề bài: Hãy thu thập, phân loại dữ liệu ở địa phương (chẳng hạn: nghề nghiệp của những người dân, số người sống ở mỗi hộ gia đình, …).

Giải:

Dưới đây là một ví dụ về việc phân loại và thu thập dữ liệu ở địa phương của bạn Nguyễn Văn A về số người trong mỗi hộ. Có tất cả 50 hộ gia đình.

Kết quả thu thập số liệu về số người sống ở mỗi hộ gia đình, như sau:

2	2	3	4	4	3	2	5	3	3
4	4	3	3	3	2	6	7	4	4
3	3	2	4	4	4	6	3	3	3
2	2	5	3	5	5	2	4	2	3
4	3	5	2	6	3	3	5	4	4

Ta có bảng số liệu tương ứng là:

Số người sống ở mỗi hộ gia đình	2	3	4	5	6	7
Số hộ	10	17	13	6	3	1

 

Bài 2 trang 8 SGK Toán 6 Tập 2 Bộ Cánh diều:

Sau khi kiểm tra sức khoẻ, giáo viên yêu cầu mỗi học sinh của lớp 6B thống kê số đo chiều cao của các bạn trong cùng tổ. Bạn Châu liệt kê số đo chiều cao (theo đơn vị cm) của các bạn trong cùng tổ như sau:

                140; 150; 140; 151; 142; 252; 154; 146; 138; 154.

a) Hãy nêu đối tượng thống kê và tiêu chí thống kê.

b) Dãy số liệu bạn Châu liệt kê có hợp lí không? Vì sao?

c) Căn cứ vào số liệu trên, cho biết số đo chiều cao trung bình của bốn bạn thấp nhất trong cùng tổ với bạn Châu là bao nhiêu?

Giải:

a) Đối tượng thống kê là: Chiều cao (theo đơn vị cm) của các bạn trong cùng tổ.

- Tiêu chí thống kê số học sinh trong tổ của Châu với chiều cao tương ứng.

b) Dãy số liệu của bạn Châu chưa hợp lí vì số liệu 252 cm bất hợp lí., thường thì chiều cao trung bình của nam ở độ tuổi 11 là khoảng 140 - 150cm, 252cm vượt rất nhiều so với chiều cao trung bình ở độ tuổi này nên số liệu này nên dãy số liệu của bạn Châu chưa hợp lí.

c) Bốn bạn có chiều cao thấp nhất lần lượt là: 138 cm, 140 cm, 140 cm, 142 cm.

Chiều cao trung bình của bốn bạn thấp nhất trong tổ của bạn Châu là:

(138 + 140 + 140 + 142):4 = 140 cm.

Bài 3 trang 8 SGK Toán 6 Tập 2 Bộ Cánh diều:

Đề bài: Bác Hoàn khai trương cửa hàng bán áo sơ mi. Thống kê số lượng các loại áo đã bán được trong tháng đầu tiên như bảng sau (đơn vị tính: chiếc):

Cỡ áo	37	38	39	40	41	42
Số áo bán được	20	29	56	65	47	18

a) Áo cỡ nào bán được nhiều nhất? Ít nhất?

b) Bác Hoàn nên nhập về nhiều hơn những loại áo cỡ nào để bán trong tháng tiếp theo?

Giải:

a) Theo bảng số liệu, ta có:

- Cỡ áo được bán nhiều nhất là cỡ 40 với 65 áo được bán ra; 

- Cỡ áo được bán ít nhất là cỡ 37 với 20 áo được bán ra.

b) Ta thấy trong bảng số liệu các cỡ áo 39, 40 và 41 đang bán chạy nhất ở cửa hàng do đó bác Hoàn nên nhập những cỡ áo 39, 40 và 41 về nhiều hơn để bán được trong tháng tiếp theo.

Bài 4 trang 9 SGK Toán 6 Tập 2 Bộ Cánh diều:

Đề bài: Một hệ thống siêu thị thống kê lượng thịt lợn bán được trong bốn tháng đầu năm 2020 ở biểu đồ trong Hình 4.

a) Tháng nào hệ thống siêu thị bán được nhiều thịt lợn nhất?

b) Tính tỉ số của lượng thịt lợn bán ra trong tháng 1 và tổng lượng thịt lợn bán ra trong cả bốn tháng.

Giải:

a) Hệ thống siêu thị bán được nhiều thịt lợn nhất vào tháng 1 với 40 tấn

 ( 4. 10 = 40 tấn)

b) Tổng số thịt lợn bán ra trong cả bốn tháng là:

40 + 20 + 30 + 30 = 120 (tấn).

Tỉ số của lượng thịt lợn bán ra trong tháng 1 và tổng lượng thịt lợn bán ra trong cả bốn tháng là:

Vậy tỉ số của lượng thịt lợn bán ra trong tháng 1 và tổng lượng thịt lợn bán ra trong cả bốn tháng là

Bài 5 trang 9 SGK Toán  6 Tập 2 Bộ Cánh diều:Nhìn chung, từ tháng 5 đến tháng 10, ở Bắc bán cầu là mùa mưa còn ở Nam bán cầu là mùa khô. Quan sát hai biểu đồ ở Hình 5, Hình 6 và cho biết biểu đồ nào là biểu đồ lượng mưa của địa điểm ở Bắc bán cầu, của địa điểm ở Nam bán cầu.

Giải:

- Biểu đồ ở Hình 5 có lượng mưa nhiều trong các tháng 7, 8, 9 mà từ tháng 5 đến tháng 10 Bắc bán cầu vào mùa mưa nên Hình 5 là biểu đồ lượng mưa của Bắc bán cầu.

- Biểu đồ ở Hình 6 có lượng mưa ít trong các tháng 6, 7, 8, 9 mà từ tháng 5 đến tháng 10 ở Nam bán cầu vào mua khô nên Hình 6 là biểu đồ lượng mưa của Nam bán cầu.

Bài 6 trang 9 SGK  Toán 6 Tập 2  Bộ Cánh diều: 

Đề bài : Biểu đồ ở Hình 7 cho biết lượng xuất khẩu của một số mặt hàng chủ yếu ở Việt Nam năm 2018.

a) Tính theo tấn tổng lượng xuất khẩu của năm mặt hàng trên.

b) Lượng gạo xuất khẩu nhiều hơn tổng lượng xuất khẩu của bốn mặt hàng còn lại là bao nhiêu tấn?

Giải:

a) Tổng lượng xuất khẩu của năm mặt hàng trên là: 

373 498 + 1 878 278 + 232 750 + 6 114 934 + 127 338 = 8 726 798 (tấn).

Vậy tổng lượng xuất khẩu của năm mặt hàng trên là 8 726 798 tấn.

b) Tổng lượng xuất khẩu của bốn mặt hàng ngoài gạo là: 

8 726 798 – 6 114 934 = 2 611 864 (tấn).

Lượng gạo xuất khẩu nhiều hơn tổng lượng xuất khẩu của bốn mặt hàng còn lại là:

6 114 934 - 2 611 864 = 3 503 070 (tấn).

Vậy lượng gạo xuất khẩu nhiều hơn tổng lượng xuất khẩu của bốn mặt hàng còn lại là 3 503 070 tấn.