Soạn bài Ôn tập tác phẩm trữ tình- Soạn văn lớp 7

    1.   Tên tác giả của những tác phẩm sau:

   -  Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh: Lí Bạch

   - Phò giá về kinh: Trần Quang Khải

   - Tiếng gà trưa: Xuân Quỳnh

   - Cảnh khuya: Hồ Chí Minh

   - Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê: Hạ Tri Chương

   - Bạn đến chơi nhà: Nguyễn Khuyến

   - Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra: Trần Nhân Tông.

  - Bài ca nhà tranh bị gió thu phá: Đỗ Phủ

   2. Sắp xếp cho khớp tác phẩm và nội dung tư tưởng, tình cảm:

   - Rằm tháng giêng: Tình cảm yêu thiên nhiên, yêu nước sâu nặng và phong    thái ung dung lạc quan.

   - Qua đèo Ngang - Nỗi nhớ thương quá khứ đi đôi với nỗi buồn đơn lẻ thanh lặng giữa núi đèo hoang sơ.

   - Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê: Tình cảm yêu thương chân thành pha chút xót xa lúc mới trở về quê.

   - Sông núi nước Nam (Nam quốc sơn hà): ý thức độc lập tự chủ và quyết tâm tiêu diệt địch.

   - Tiếng gà trưa: Tình cảm gia đình quê hương qua những kỉ niệm đẹp của tuổi thơ.

   - Bài ca Côn Sơn: nhân cách và sự giao hòa tuyệt đối với thiên nhiên.

   - Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh: Tình cảm quê hương sâu lắng qua khoảnh khắc đêm vắng.

   - Cảnh khuya: Tinh thần nhân đạo và lòng vị tha cao cả.

   3. Sắp xếp lại cho khớp tác phẩm (hoặc đoạn trích) và thể thơ:

   - Sau phút chia tay: Song thất lục bát

   - Qua đèo Ngang: Bát cú Đường luật

   - Bài ca Côn Sơn: Lục bát

  - Tiếng Gà trưa: các thể thơ khác ngoài các loại trên

  - Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh: các thể thơ khác ngoài các thể thơ trên

   - Sông núi nước Nam: Tuyệt cú đường luật

   4. Các ý kiến chính xác:

   b,  c, d, g, h. Còn lại là ý kiến không chính xác: a, e, i. k.

   5. Điền vào chỗ trống:

   a)  tệp thể, truyền miệng

   b)  lục bát

   c)  ẩn dụ, so sánh, tượng trưng

   Ghi nhớ:

•    Tác phẩm trữ tình là văn bản thể hiện tình  cảm, cảm xúc của tác giả trước cuộc sống. Thơ là thể loại văn học phù hợp để biểu hiện tình cảm cảm xúc, tuy nhiên củng có thơ tự sự, truyện thơ. Văn xuôi phù hợp với kể chuyện, tuy nhiên củng có những loại vãn xuôi trữ tình hoặc mang nặng tính chất trử tình như tùy bút.
•  Ca dao trữ tình là loại thơ biểu hiện những tình cảm, nguyện vọng tha thiết và chính đáng, vốn được lưu hành trong dân gian. Thơ của thi nhân biểu hiện tình cảm cú nhân song ở những bài thơ có giá trị, tình cảm của tác giả bao giờ củng có tính chất đại diện cho những tình cảm tiến bộ, mang màu sắc nhân bản đậm nét: tình yếu què hương đất nước, tình cảm gia đình, tình bạn, tình yêu...
• Tình cảm, cảm xúc có khi được biểu hiện một cách trực tiếp song thường được biểu hiện một cách gián tiếp. Phân tích, bình giá và thưởng thức thơ trữ tình không được thoát li văn bản song không thể chỉ dứng ở bề mặt của ngôn từ văn bản. Phải thông qua ngôn từ giàu tính chất khơi gợi, những cảnh vật, sự việc được miêu tả, tường thuật, đôi khi qua cả những lập luận ... mà suy ngẫm mới đồng cảm được với tác giả và lĩnh hội được đúng và đầy đủ ý vị của bài thơ.