[Cánh diều] Soạn bài Bài học đường đời đầu tiên

     Bài học đường đời đầu tiên là văn bản trích trong tập truyện nổi tiếng Dế Mèn phiêu lưu ký của nhà văn Tô Hoài. Cùng nhau soạn bài Bài học đường đời đầu tiên để tìm hiểu một số nét về nội dung và thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm trong văn bản.

Soạn bài Bài học đường đời đầu tiên sách Cánh Diều

Đọc hiểu văn bản: Bài học đường đời đầu tiên

1. Các chi tiết miêu tả Dế Mèn:

     Đoạn văn “Bởi tôi ăn uống đều độ và làm việc có chừng mực … đưa cả hai chân lên vuốt râu” tập trung miêu tả ngoại hình của Dế Mèn. Dế Mèn hiện lên qua đoạn văn này là một chàng trai cao lớn với đôi càng bóng khỏe, những cái vuốt cứng cáp và nhọn hoắt, đôi cánh dài phủ qua chấm đuôi, răng đen nhánh và sợi râu thì dài và cong vút trông vô cùng oai vệ. 

2. Dế Choắt qua lời kể của Dế Mèn

Đoạn văn thứ hai là lời Dế Mèn kể về người hàng xóm với cái tên mà Dế Mèn đã đặt cho với tất cả sự khinh khi - Dế Choắt. Dế Choắt hiện lên là một người gầy gò và yếu ớt, lúc nào cũng nặng nề và buồn rười rượi, làm việc thì chậm chạp trông rất vất vả. Dế Choắt yếu ớt là thế, nhưng không phải được kể bằng một giọng thương cảm, mà bằng một giọng rất kiêu và đầy sự khinh bỉ. 

3. Hình ảnh của Dế Mèn và Dế choắt trong văn bản so với hình ảnh minh họa:

Dế Mèn và Dế Choắt hiện lên trong văn bản qua một cuộc đối thoại, Dế Mèn sang nhà Dế Choắt chơi rồi nói với giọng khinh khỉnh rằng Choắt bừa bộn. Dế Choắt bèn lân la hỏi chuyện đào cái ngách sang nhà Mèn. 

Trong đoạn hội thoại trên, Choắt vai dưới, Mèn vai trên, cả giọng điệu và lời nói đều thể hiện rõ vai vế của hai nhân vật. 

Hình ảnh Dế Mèn và Dế Choắt đang nói chuyện: Trong khi Dế Mèn vừa chống tay vừa trỏ vào mặt Dế Choắt nói thì Dế Choắt với vẻ mặt lo sợ và nhún nhường. Điều này thể hiện rất đúng với nội dung truyền tải của văn bản.

4. Dế Mèn đã nghịch ranh như thế nào?

Dế Mèn nghĩ ra trò trêu chị Cốc đang ở trước hang

5. Tai họa mà Dế Mèn đã gây ra?

Chị Cốc tưởng nhầm là Dế Choắt trêu chị, nên đã dạy Dế Choắt một bài học ra trò, mỗi câu “Chối hả” chị lại giáng một mỏ xuống, khiến Dế Choắt hấp hối.

5. Vẻ mặt của Dế mèn lúc Dế Choắt hấp hối

Em nghĩ Dế Mèn giờ đây đã biết nhận ra lỗi lầm của mình, vẻ mặt hối hận và thương xót cho Dế Choắt.

6. Tranh minh họa điều gì?

Tranh minh họa vẽ cảnh Dế Mèn chôn xác Dế Choắt sau khi gây ra lỗi lầm, trên mặt lấm lem những giọt nước mắt của sự hối tiếc.

Trả lời câu hỏi bài soạn Bài học đường đời đầu tiên Cánh Diều- Tô Hoài

Soạn bài Bài học đường đời đầu tiên

1. Câu chuyện được kể bằng lời của ai? Kể tên các nhân vật trong truyện

Chuyện được kể theo ngôi thứ nhất, lời kể của Dế Mèn. Các nhân vật trong truyện bao gồm: Dế Mèn, Dế Choắt, chị Cốc.

2. Dế mèn đã ân hận về việc gì?

Dế Mèn đã ân hận về tính xấu của mình đã vô tình giết hại người bạn Dế Choắt. Chỉ vì tính tình hống hách, xem thường kẻ yếu cộng thêm tính xấc xược thích nghịch ranh mà đã khiến Dế Choắt lãnh đủ hậu quả. Qua chuyện này, có lẽ chúng ta sẽ thấy Dế Mèn với một nét tính cách khác hơn.

3. Thái độ và tâm trạng của Dế Mèn như thế nào sau cái chết của Dế Choắt?

Trước khi Dế Choắt chết: Dế Mèn còn vô cùng khoái chí vì trò nghịch ranh của mình với chị Cốc. Nhưng sau khi Dế Choắt lãnh mọi hậu quả của Dế Mèn thì anh ta dần dần hối hận, nhận ra những tật xấu của mình.

4. Tính cách của Dế Mèn qua lời của nhân vật?

Ban đầu, Dế Mèn là người tự tin về bản thân, thậm chí có phần tự phụ hống hách.

Dế Mèn đối với Dế Choắt thể hiện tâm thế của một kẻ mạnh đối với kẻ yếu. khinh khi và hống hách.

Dế Mèn đối với chị Cốc là một tên ranh mãnh, hay thích trêu đùa người khác

5. Chi tiết “Dế Mèn đứng lặng giờ lâu” và “nghĩ về bài học đường đời đầu tiên” 

Đây là bài học về tính cách kiêu căng của mình, đồng thời, sống phải biết nghĩ cho người khác và giúp đỡ mọi người chứ không nên biết nghĩ đến mỗi lợi ích của cá nhân.

6. Dựa vào đâu em biết đây là loài dế.

Đặc trưng của truyện đồng thoại là lấy nhân vật là những con vật được nhân cách hóa. Về ngoại hình, cách sinh hoạt về lối sống vẫn cho thấy nhân vật là loài dế nhưng chỉ khác là nhân vật đã có lời nói, suy nghĩ, tính cách như con người.