Bài 51: Tiết kiệm năng lượng

Bài học “Tiết kiệm năng lượng” được biên soạn bám sát chương trình sách giáo khoa Khoa học tự nhiên lớp 6 thuộc bộ Kết nối tri thức với cuộc sống giúp bạn dễ dàng làm bài tập về nhà và học tốt hơn môn học này.

--------------------------

Câu hỏi mở đầu: Chỉ ra những chi tiết trong hình bên có sự lãng phí năng lượng. Em hãy đưa ra các gợi ý giúp điều chỉnh hoặc khắc phục sự lãng phí năng lượng đó.

Trả lời:

Sự lãng phí năng lượng trong hình là:

• Bóng đèn đang bật gây lãng phí năng lượng điện. Vì đang là ban ngày nên mở cửa ra để nhận được ánh sáng Mặt Trời chiếu sáng phòng.

• Nồi/xoong không đậy nắp gây lãng phí nhiệt năng. Nên khi đun cần đậy nắp để nấu chín thức ăn nhanh hơn.

• Tivi không xem nhưng vẫn bật gây lãng phí năng lượng điện. Cần tắt tivi khi không sử dụng.

• Hai nồi đun sôi nhưng không cho nhỏ lửa hoặc tắt gây lãng phí năng lượng điện và nhiệt. Nếu muốn ninh thức ăn cho nhừ thì cho nhỏ lửa, hoặc không cần ninh thì tắt khi thức ăn đã chín.

• Ấm nước đun sôi nhưng không rút phích gây lãng phí điện. Có thể ấm điện có chế độ tự ngắt, nhưng để tiết kiệm điện và an toàn khi dùng điện, ta vẫn nên ngắt hẳn điện cho các thiết bị điện khi không dùng.

I. Tại sao cần tiết kiệm năng lượng

Câu hỏi 1: Hãy nêu một số ví dụ có thể gây lãng phí năng lượng xảy ra trong lớp học, trong nhà trường.

Trả lời:

Một số ví dụ có thể gây lãng phí năng lượng xảy ra trong lớp học, trong nhà trường là:

• Trong giờ thể dục giữa giờ, quạt trần, bóng điện trong lớp vẫn hoạt động.

• Sử dụng điều hòa khi cửa sổ vẫn mở.

• Không tận dụng ánh sáng ban ngày mà bóng đèn vẫn bật.

• Sử dụng nước uống để giặt khăn lau, rửa tay,…

• Lấy nhiều nước uống nhưng uống không hết nên phải đổ đi.

• Vặn vòi nước rửa không chặt làm rò rỉ nước ra ngoài.

Câu hỏi 2: Hãy thảo luận về các biện pháp tiết kiệm năng lượng trong lớp học.

Trả lời:

Biện pháp tiết kiệm năng lượng trong lớp học:

• Tắt các thiết bị điện khi ra về, khi không sử dụng.

• Tận dụng ánh sáng tự nhiên thay vì dùng đèn thắp sáng vào ban ngày

• Đóng kín cửa khi sử dụng điều hòa.

• Sử dụng nước hợp lý, không lãng phí

• Sử dụng bóng đèn tiết kiệm điện

II. Một số biện pháp tiết kiệm năng lượng trong hoạt động hằng ngày

Câu hỏi 1: Những biện pháp nào dưới đây giúp tiết kiệm năng lượng?

a) Sử dụng ánh nắng mặt trời để làm khô quần áo ướt thay vì dùng máy sấy khô quần áo.

b) Dùng đèn LED để thắp sáng thay thế đèn huỳnh quang hoặc đèn sợi đốt.

c) Tận dụng ánh sáng tự nhiên thay vì dùng đèn thắp sáng vào ban ngày.

d) Rút phích cắm hoặc tắt thiết bị điện khi không sử dụng.

e) Đóng, mở tủ lạnh hoặc máy điều hòa đúng cách.

g) Bật tivi xem cả ngày.

h) Tắt vòi nước trong khi đánh răng

i) Thu gom các vật dụng (giấy, đồ nhựa, ...) đã dùng có thể tái sử dụng hoặc tái chế.

Trả lời:

Những biện pháp giúp tiết kiệm năng lượng:

a/ Sử dụng ánh nắng Mặt Trời để làm khô quần áo ướt thay vì dùng máy sấy khô quần áo.

b/ Dùng đèn LED để thắp sáng thay thế đèn huỳnh quang hoặc đèn sợi đốt.

c/ Tận dụng ánh sáng tự nhiên thay vì dùng đèn thắp sáng vào ban ngày.

d/ Rút phích cắm hoặc tắt các thiết bị điện khi không sử dụng.

e/ Đóng, mở tủ lạnh hoặc máy điều hòa đúng cách.

h/ Tắt vòi nước trong khi đánh răng.

i/ Thu gom các vật dụng (giấy, đồ nhựa,….) đã dùng có thể tái sử dụng hoặc tái chế.

Câu hỏi 2: Kẻ bảng 51.1 ra Phiếu học tập. Ghi các biện pháp tiết kiệm năng lượng đã chọn ở câu 1 và đánh dấu “X” vào các cột thích hợp trong bảng. Ví dụ, biện pháp a) đã được đánh dấu “X” vào các cột mô tả tương ứng để minh họa.

Trả lời:

Biện pháp	Tiết kiệm điện	Tiết kiệm nước	Tiết kiệm nhiên liệu	Dùng nguồn năng lượng tái tạo
a	x		x	x
b	x		x	x
c	x		x	x
d	x		x
e	x		x
h		x		x
i			x

 

Câu hỏi 3: Bảng số liệu về thời gian thắp sáng tối đa và điện năng tiêu thụ của một số bóng đèn có độ sáng như nhau.

Dựa vào bảng số liệu về hai loại bóng đèn (Bảng 51.2), em hãy tính toàn bộ chi phí mua bóng đèn và tiền điện phải trả cho việc sử dụng mỗi loại bóng đèn trên trong 1 năm. Từ đó, đưa ra ý kiến của mình về việc sử dụng tiết kiệm điện năng. Cho biết giá điện là 1.500 đồng/kWh và một năm có 365 ngày, mỗi ngày các đèn hoạt động 12h.

Trả lời:

1 ngày đèn hoạt động 12 giờ

1 năm = 365 ngày

Thời gian bóng đèn hoạt động trong 1 năm là: t = 365 x 12 = 4380 (giờ)

• Xét bóng đèn dây tóc:

- Mỗi bóng đèn dây tóc có thời gian thắp sáng tối đa là 1.000 giờ, để thắp sáng 4.380 giờ cần tối thiểu số bóng là: n = 4.3801000 = 4,38 ~ 5 (bóng)

- Số tiền mua bóng đèn dây tóc là: 5000 x 5 = 25000 (đồng)

- Tiền điện phải trả = (số giờ dùng 1 năm) x (số điện năng tiêu thụ trong 1 giờ) x (số tiền phải trả) = 4.380 x 0,075 x 1.500 = 492.750 đồng

Tổng toàn bộ chi phí mua bóng đèn và tiền điện phải trả khi dùng bóng đèn dây tóc là: 25.000 + 492.750 =  517.750 đồng

• Xét bóng đèn compact:

- Mỗi bóng đèn compact có thời gian thắp sáng tối đa là 5.000 giờ, để thắp sáng 4.380 giờ cần tối thiểu số bóng là:  n= 4.3805000 = 0,876 ~ 1 (bóng)

- Số tiền mua bóng compact là: 40.000 x 1 = 40.000 (đồng)

- Tiền điện phải trả = (số giờ dùng 1 năm ) x (số điện năng tiêu thụ trong 1 giờ) x (số tiền phải trả) = 4.380 x 0,020 x 1.500 = 131.400 đồng

Tổng toàn bộ chi phí mua bóng đèn và tiền điện phải trả khi dùng bóng đèn compact là: 40000 + 131400 = 171400 đồng

Như vậy, ta thấy sử dụng bóng đèn compact vừa tiết kiệm điện năng vừa tiết kiệm chi phí trả tiền điện là: 517.750 – 171.400 = 346.350 (đồng)

=> Cần hạn chế sử dụng bóng đèn sợi đốt và nên thay thế bằng bóng đèn compact để tiết kiệm điện và tiết kiệm tiền chi tiêu.

Câu hỏi 4: Nói về lợi ích của việc tái sử dụng và tái chế:

a. Tái sử dụng và tái chế có những lợi ích gì?

b. Tại sao cần hạn chế sử dụng túi nilon, chai nhựa, ống hút nhựa và nên thay thế bằng túi giấy, bình đựng nước cá nhân, ống hút bằng giấy?

c. Em và các bạn trong nhóm hãy giới thiệu một số sản phẩm hữu ích tự làm từ các vật dụng phế thải, dễ tìm (như sử dụng các chai nhựa, giấy thải văn phòng, hộp giấy…)

Trả lời:

a. Lợi ích của việc tái sử dụng và tái chế:

- Giảm lượng rác thải tại các bãi rác: Việc tái chế rác thải và tái sử dụng giúp giảm lượng rác thải tại các bãi tập rác và hạn chế được lượng thải các độc tố ra ngoài môi trường.

- Giảm ô nhiễm môi trường: Khi các lượng rác thải được tái chế thì sẽ ít bị đốt hoặc chôn lấp, nên tránh được ô nhiễm môi trường nước, không khí và đất.

- Giảm tiêu thụ năng lượng: Việc sử dụng rác thải hay phế liệu để tái chế lại thành sản phẩm mới. Sẽ tốn ít năng lượng hơn so với việc tạo các sản phẩm đấy từ các nguồn nguyên chất.

- Giảm chi phí:

• Việc tái sử dụng rác thải sẽ tiết kiệm được chi phí cho nguồn tài nguyên của các công ty, nhà máy xí nghiệp.

• Tiết kiệm chi phí xử lý rác thải.

b. Cần hạn chế sử dụng túi nilon, chai nhựa, ống hút nhựa, vì:

- Chúng khó phân hủy trong điều kiện tự nhiên: Túi nilon bé nhỏ và mỏng manh cần có quá trình phân hủy kéo dài từ 500 đến 1000 năm nếu không bị tác động của ánh sáng Mặt Trời. 

- Chúng bị vứt xuống ao, hồ, sông ngòi làm tắc nghẽn cống, rãnh, sông,…gây ứ đọng nước thải và ngập ứng dẫn đến sản sinh ra nhiều vi khuẩn gây bệnh.

- Chúng làm môi trường đất, nước bị ô nhiễm và làm ảnh hưởng cả trực tiếp lẫn gián tiếp tới sức khỏe con người.

- Nên thay thế bằng túi giấy, bình đựng nước cá nhân, ống hút bằng giấy:

• Chúng có thể dễ dàng tái chế và chế tạo thành nhiều sản phẩm hơn nhựa và nilon

• Phân hủy nhanh trong môi trường

• An toàn cho sức khỏe con người

• Bảo vệ môi trường

c. Một số sản phẩm hữu ích tự làm từ các vật dụng phế thải, dễ tìm như sử dụng các chai nhựa, giấy thải văn phòng, hộp giấy…:

• Sử dụng các chai nhựa để trồng cây

• Chế tạo túi nilon thành cây trang trí phòng học

Câu hỏi 5: Nếu được đề cử là một “Đại sứ môi trường” của nhà trường, em hãy đề ra một “dự án” để góp phần bảo tồn năng lượng và bảo vệ môi trường.

Trả lời:

Dự án bảo tồn năng lượng là tiết kiệm năng lượng dẫn tới tăng vốn tài chính, chất lượng môi trường, an ninh cá nhân và là một phần quan trọng của giảm bớt biến đổi khí hậu. Để bảo tồn năng lượng, sẽ thực hiện bằng cách phối hợp giữa sử dụng năng lượng hiệu quả và giảm tiêu thụ năng lượng từ các nguồn năng lượng truyền thống. Cụ thể như:

• Tắt và ngắt hẳn khỏi nguồn điện khi không sử dụng các thiết bị điện

• Thay dần các thiết bị điện truyền thống thành các thiết bị điện dán nhãn tiết kiệm năng lượng.

• Sử dụng tối đa năng lượng tái tạo trong các hoàn cảnh có thể sử dụng (năng lượng Mặt Trời, năng lượng gió,….).

Dự án bảo vệ môi trường là bảo vệ sức khỏe của mỗi con người. Chẳng hạn:

• Giữ gìn cây xanh.

• Sử dụng các chất liệu từ thiên nhiên.

• Nói KHÔNG với thuốc bảo vệ thực vật và các loại hóa chất sử dụng trong vệ sinh hằng ngày.

• Giảm sử dụng túi nilon, chai nhựa; tăng sử dụng túi vải, giấy,…

=> Điều quan trọng nhất trong việc bảo tồn năng lượng và bảo vệ môi trường chính là nâng cao ý thức sống và trách nhiệm của mỗi người đối với môi trường mình ở.

Trên đây là cách soạn Khoa học tự nhiên lớp 6 bài “Tiết kiệm năng lượng” trong chương trình sách mới Kết nối tri thức với cuộc sống mà các bạn học sinh có thể tham khảo. Mong rằng bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bài học này!