Bài 45: Hệ mặt trời và ngân hà

1. Cấu trúc của hệ mặt trời 

Câu hỏi: Hãy kể tên các hành tinh, vệ tinh xuất hiện trong hình 45.1

Gợi ý trả lời:

Theo hình 45.1, tên các hành tinh, vệ tinh xuất hiện là: Mặt trời, Thủy tinh, Kim tinh, Trái đất, Mặt trăng, Hỏa tinh, Mộc tinh, Thổ tinh, Thiên Vương tinh, Hải Vương tinh.

Câu hỏi: Tính từ Mặt Trời ra thì Trái Đất là hành tinh thứ bao nhiên trong hệ Mặt Trời?

Gợi ý trả lời:

Tính từ Mặt trời ta thì Trái đất là hành tinh thứ 3 trong hệ Mặt trời

Câu hỏi: Các hành tinh có chuyển động quanh Mặt Trời không? So sánh chiều chuyển động quanh Mặt Trời của các hành tinh.

Gợi ý trả lời:

• Các hành tinh có chuyển động quanh mặt trời

• Chuyển động quanh hệ Mặt trời của các hành tinh là cùng chiều nhau

Câu hỏi: Dựa vào số liệu trong bảng 45.1, em hãy so sánh khoảng cách từ các hành tinh tới Mặt Trời với khoảng cách từ Trái Đất tới Mặt Trời. Hành tinh nào gần Mặt Trời nhất, hành tinh nào xa Mặt Trời nhất?

Gợi ý trả lời:

• Khoảng cách từ Thủy tinh và Kim tinh đến Mặt trời gần hơn so với khoảng cách từ Trái đất tới Mặt trời

• Khoảng cách từ Hỏa tinh, Mộc tinh, Thổ tinh, Thiên Vương tinh, Hải Vương tinh xa hơn so với khoảng cách từ Trái đất đến Mặt trời

• Hành tinh gần nhất với mặt trời là Thủy tinh, xa nhất là Hải Vương tinh

Câu hỏi: Hành tinh nào trong hệ Mặt Trời gần Trái Đất nhất? Nó cách Trái Đất bao nhiêu kilomet?

Gợi ý trả lời:

Kim tinh là hành tinh trong hệ mặt trời gần với trái đất nhất, nó cách trái đất, cách trái đất  1,00 - 0.72 = 0,28 (AU) = 41 887 440 km

Câu hỏi: Nêu sự liên hệ giữa chu kì chuyển động quanh Mặt trời của các hành tinh và khoảng cách từ các hành tinh tới Mặt Trời.

Gợi ý trả lời:

Chu kì chuyển động quanh Mặt trời của các hành tinh là khác nhau và khoảng cách từ các hành tinh tới Mặt trời cũng khác nhau

2. Ánh sáng của các thiên thể

Câu hỏi: Quan sát hình 45.3 và cho biết các hành tinh có tự phát ra ánh sáng không? Vì sao?

Gợi ý trả lời:

Các hành tinh không thể tự phát ra ánh sáng vì chúng nhận ánh sáng từ mặt trời và phản xạ lại

Câu hỏi: Vào ban đêm, chúng ta có thể nhìn thấy ánh sáng từ các hành tinh như Kim tinh, Hỏa tinh,... Ánh sáng đó có được là do đâu?

Gợi ý trả lời: 

Chúng ta có thể nhìn thấy ánh sáng từ các hành tinh như Kim tinh, Hỏa tinh,... Vào ban đêm là nhờ ánh sáng đó được hấp thụ từ ánh sáng của Mặt trời và phản xạ lại

Câu hỏi: Chu kì quay quanh Mặt Trời của Hỏa tinh được gọi là một năm Hỏa tinh. Em hãy cho biết một năm Hỏa tinh bằng bao nhiêu ngày trên Trái Đất.

Gợi ý trả lời: 

Một năm trên Hỏa tinh bằng 1,88 năm của trái đất, tương ứng với 686,2 ngày trên Trái đất

3. Hệ mặt trời trong ngân hà

Câu hỏi: Khi quan sát bầu trời đêm, vào những đêm không trăng, chúng ta thường nhìn thấy những gì?

Gợi ý trả lời: 

Vào những đêm không có trăng, chúng ta thường thấy những ngôi sao phát ra ánh sáng, chúng lấp lánh trên bầu trời đêm

Câu hỏi: Em hãy cho biết các thiên thể số 4,6,8 trong hình bên là những hành tinh nào trong hệ Mặt Trời

Gợi ý trả lời: 

• Số 4 là Trái đất

• Số 6 là Mộc tinh

• Số 8 là Thiên Vương tinh

Bài tập

Câu hỏi 1: Ngân Hà là

A. Thiên Hà trong đó có chứa hệ Mặt Trời.

B. một tập hợp nhiều Thiên Hà trong vũ trụ.

C. tên gọi khác của hệ Mặt Trời.

D. Dải sáng trong vũ trụ.

Gợi ý trả lời: 

Chọn đáp án B

Câu hỏi 2: Hành tinh nào trong hệ Mặt Trời xa Trái Đất nhất? Nó cách Trái Đất bao nhiêu AU?

Gợi ý trả lời: 

Hành tinh xa nhất trong hệ mặt trời là Hải Vương tinh, cách Trái đất 29,09 AU

Câu hỏi 3: Mặt trăng có thể được xem là một hành tinh nhỏ trong hệ Mặt Trời hay không? Tại sao?

Gợi ý trả lời: 

Mặt trang không được xem là hành tinh trong hệ mặt trời mà nó được xem là vệ tinh của Mặt trời. Vì hành tinh thì quay quanh mặt trời còn vệ tinh là quay quanh các hành tinh khác mà Mặt trăng quay quanh trái đất nên được gọi là vệ tinh.

Câu hỏi 4:  Em hãy tìm thông tin và cho biết trong hệ Mặt Trời, hành tinh nào có nhiệt độ trung bình bề mặt cao nhất? Thấp nhất? Nhiệt độ đó khoảng bao nhiêu?

• Hành tinh có nhiệt độ bề mặt cao nhất trong hệ Mặt trời là Kim tinh với nhiệt độ khoảng 400 độ C

• Hành tinh có nhiệt độ bề mặt thấp nhất trong hệ Mặt trời là sao Thiên Vương với nhiệt độ - 224 độ C

Gợi ý trả lời: 

Câu hỏi 5: Hoàn thành các thông tin bằng cách đánh dấu V vào các ô theo mẫu bảng sau:

Gợi ý trả lời: 

Thiên thể	Tự phát sáng	Không tự phát sáng	Thuộc hệ Mặt trời	Không thuộc hệ Mặt trời
Sao Mộc		X	X
Sao Bắc Cực	X			X
Sao Hỏa		X	X
Sao Chổi	X			X

Với bài soạn KHTN lớp 6 bài 45: Hệ Mặt Trời và Ngân Hà trên, hi vọng các bạn học sinh sẽ nắm bắt được nhiều kiến thức để mô tả được hệ Mặt Trời cũng như  khoảng cách của các hành tinh trong hệ Mặt Trời. Mong rằng bài viết sẽ hữu ích và giúp bạn chuẩn bị bài đầy đủ hơn trước khi đến lớp. Đừng quên, tham khảo thêm các bài soạn khác trên Cunghocvui để có kết quả học tập xuất sắc nhé!