Bài 36: Tác dụng của lực

1. Sự thay đổi tốc độ và thay đổi hướng di chuyển

Câu hỏi: Quan sát hình 36.1, 36.2 và cho biết hướng chuyển động, tốc độ chuyển động của quả bóng thay đổi như thế nào. Nguyên nhân của sự thay đổi đó là gì?

Gợi ý trả lời:

• Đối với hình 36.1,  quả bóng đang có hưởng chuyển động khác và bất ngờ được cầu thủ đánh đầu làm cho quả bóng chuyển động theo hướng khác, cụ thể là chuyển động vào hướng khung thành. Khi thay đổi hướng chuyển động thì tốc độ của quả bóng cũng thay đổi.

• Đối với hình 36.2, quả bóng đang trong trạng thái đứng yên thì cầu thủ sút khiến nó bắt đầu chuyển động và tốc độ bắt đầu tăng nhanh lên khi nó chuyển động.

• Nguyên nhân sự thay đổi hướng chuyển động hay vận tốc chuyển động là do quả bóng chịu một lực tác động từ cầu thủ.

Câu hỏi: Lấy ví dụ minh họa cho sự biến đổi chuyển động của vật dưới tác dụng của lực?

Gợi ý trả lời:

Ví dụ: Quả cầu lông đang bay, ta dùng vợt đánh nó thì quả cầu lông sẽ bị ta tác động nên một lực khiến nó biến đổi chuyển động.

2. Sự biến dạng của vật

Câu hỏi: Ngoài tác dụng gây ra sự thay đổi đột ngột và thay đổi hướng chuyển động của vật, lực còn có thể gây ra tác dụng nào khác ở vật chịu tác dụng lực?

Gợi ý trả lời:

Ngoài tác dụng gây ra sự thay đổi đột ngột và thay đổi hướng chuyển động của vật thì lực còn thể gây ra tác dụng khiến cho vật chịu lực bị biến dạng.

Câu hỏi: Lấy ví dụ về lực tác dụng lên vật làm vật bị biến dạng

Gợi ý trả lời: 

Ví dụ: kéo dãn lò xo khiến nó bị biến dạng, dùng tay ấn mạnh vào quả báo cao su,...

Câu hỏi: Mô tả tác dụng của lực xuất hiện trong các hình 36.4, 36.5 và 36.6?

Gợi ý trả lời: 

• Đối với hình 36.4, gió đã tác dụng vào cánh buồm một lực làm cánh buồm căng ra và dẫn đến con thuyền chuyển động nhanh hơn.

• Đối với hình 36.5, không khí, lực của gió và các yếu tố khác trên bầu trời đã tác dụng vào dù một lực khiến nó biến dạng làm cho dù căng lên và kết quả là dù khi rơi xuống có tốc độ chậm hơn.

• Đối với hình 36.6, tay của thủ môn đã tác dụng lực vào quả bóng làm cho nó bị biến dạng và ngừng chuyển động.

Bài tập

Câu hỏi 1: Lấy ba ví dụ về lực tác dụng lên một vật làm thay đổi tốc độ chuyển động, thay đổi hướng chuyển động hoặc làm vật bị biến dạng.

Gợi ý trả lời: 

Ví dụ: 

• Lực tác dụng lên một vật làm nó thay đổi tốc độ chuyển động: khi đang chạy xe thì bỗng nhiên ta bóp phanh khiến xe chuyển động chậm lại và dừng hẳn.

• Lực tác dụng lên một vật khiến nó thay đổi hướng chuyển động: khi ta ném một quả bóng cao su vào tường nó sẽ bật lại khi chạm vào tường.

• Lực tác dụng lên một vật làm nó thay đổi làm vật biến dạng: dùng tay kéo lò xo là nó dãn ra hay gọi là lò xo biến dạng.

Câu hỏi 2: Khi quả bóng đập vào một bức tường, lực do tường tác dụng lên bóng?

A. chỉ làm biến đổi chuyển động của quả bóng.

B. chỉ làm biến dạng quả bóng.

C. vừa làm biến đổi chuyển động vừa làm biến dạng quả bóng.

D. không làm biến đổi chuyển động và không làm biến dạng quả bóng.

Gợi ý trả lời: 

Chọn đáp án C

Câu hỏi 3: Khi hai viên bi sắt va chạm, lực do viên bi 1 tác dụng lên viên bi 2?

A. chỉ làm biến đối chuyển động của viên bi 2.

B.. chỉ làm biến dạng viên bi 2.

C. vừa làm biến đổi chuyển động vừa làm biến dạng viên bi 2.

D. không làm biến đổi chuyển động và không làm biến dạng viên bi 2.

Gợi ý trả lời: 

Chọn đáp án A

Câu hỏi 4: Cho các từ: chuyển động, thay đổi, nhanh hơn, chậm lại, dừng lại, biển dạng đứng yên. Hãy chọn từ thích hợp điền vào chỗ trồng:

a) Khi cầu thủ đá vào quả bóng đang nằm yên thì chân cầu thủ đã tác dụng lực lên quả bóng khiến cho quả bóng đang (1) ... bắt đầu (2)...

Gợi ý trả lời: 

(1)  đứng yên

(2) chuyển động

b) Khi thủ môn dùng tay bắt quả bóng đang bay vào khung thành thì tay thủ môn đã tác dụng một lực lên quả bóng khiến cho quả bóng đang (3)... bị (4)....

Gợi ý trả lời: 

(3) chuyển động

(4) dừng lại

c) Khi quả bóng bay ngang trước khung thành, cầu thủ nhảy lên dùng đầu đập bóng vào khung thành tức là cầu thủ đã dùng đầu tác dụng một lực lên quả bóng khiến cho quả bóng (5)... hướng chuyển động.

Gợi ý trả lời: 

(5) thay đổi

d) Không khí tác dụng lực lên cái dù làm cho vận động viên nhảy dù chuyển động (6)...

Gợi ý trả lời: 

(6) chậm lại

e) Dùng tay đè lên tấm nệm cao su làm cho tấm nệm bị (7)...

Gợi ý trả lời: 

(7) biến dạng

Tất cả toàn bộ câu trả lời trên là bài soạn KHTN lớp 6 Bài 36: Tác dụng của lực thuộc bộ sách “Chân trời sáng tạo” được nhà sản xuất giáo dục biên soạn. Sau khi đọc bài soạn sẽ giúp quý bạn đọc nắm bắt những kiến thức mới tác dụng của lực, đồng thời hỗ trợ các bạn học sinh soạn bài đầy đủ hơn trước khi đến lớp. Hy vọng, với những hướng dẫn cụ thể thì các bạn có thể truy cập Cunghocvui.com để tham khảo thêm một số bài soạn khác. Cảm ơn mọi người đã đón đọc!