Bài 33: Đa dạng sinh học

1. Đa dạng sinh học là gì

Câu hỏi 1: Quan sát hình 33.1 - 33.4 và thông tin về đa dạng các nhóm sinh vật đã học, em hãy cho biết đa dạng sinh học là gì?

Gợi ý trả lời:

Đa dạng sinh học là sự phong phú về số lượng loài, số cá thể trong loài và môi trường sống.

Câu hỏi 2: Quan sát các hình 33.2, 33.3, 33.4, em có nhận xét gì về số loài sinh vật trong các môi trường sống khác nhau

Gợi ý trả lời:

Số loài sinh vật trong các môi trường sống khác nhau là rất lớn, đa dạng và phong phú 

2. Vai trò của đa dạng sinh học

Câu hỏi 1: Từ thông tin hình 33.5 và 33.6, em hãy cho biết vai trò của đa dạng sinh học trong tự nhiên

Gợi ý trả lời:

Vai trò của đa dạng sinh học trong tự nhiên:

• Là nguồn tài nguyên quý giá đối với tự nhiên và con người 

• Góp phần bảo vệ đất và nguồn nước chắn sóng, chắn gió điều hòa khí hậu và duy trì sự ổn định của hệ sinh thái.

• Cung cấp lương thực, thực phẩm, các loại dược liệu…

Câu hỏi 2: Quan sát hình 33.7, em hãy chỉ ra giá trị thực tiễn mà đa dạng sinh học đem lại cho con người

Gợi ý trả lời: 

Giá trị thực tiễn mà đa dạng sinh học đem lại cho con người:

• Là nguồn lương thực, thực phẩm phong phú cho con người: trái cây, gạo, rau… 

• Có thể sử dụng làm dược liệu: các loại thảo mộc…

• Được sử dụng làm các loại đồ dùng, vật dụng trong gia đình, sinh hoạt: gỗ, tre làm bàn ghế…

• Tạo thành các khu du lịch, có giá trị về kinh tế và phục vụ cho nghiên cứu khoa học.

Câu hỏi 3: Em hãy lấy một ví dụ thể hiện vai trò của đa dạng sinh học ở địa phương em

Gợi ý trả lời: 

• Đa dạng sinh học đem lại nguồn lương thực, thực phẩm cho địa phương em: lúa, ngô, cây ăn quả…

• Đa dạng sinh học giúp người dân địa phương có thêm thu nhập (buôn bán, trao đổi).

• Các khu du lịch nổi tiếng giúp địa phương em được biết đến nhiều và đóng góp nguồn kinh tế lớn cho địa phương.

3. Bảo vệ đa dạng sinh học

Câu hỏi 1: Quan sát hình 33.8 và kể tên những hoạt động làm suy giảm đa dạng sinh học

Gợi ý trả lời: 

• Việc các nhà máy xả khí thải công nghiệp.

• Khai thác rừng, khai thác gỗ quá mức.

• Săn bắt trái phép các loại động vật hoang dã.

• Ý thức kém, xả rác bừa bãi gây ô nhiễm môi trường

Câu hỏi 2: Vì sao chúng ta cần bảo vệ đa dạng sinh học

Gợi ý trả lời: 

Bảo vệ sự đa dạng sinh học sẽ:

• Bảo vệ môi trường, giữ sự cân bằng hệ sinh thái và ngăn ngừa nguy cơ tuyệt chủng của các giống loài động vật - thực vật.

• Bảo vệ đa dạng sinh học cũng chính là bảo vệ nguồn tài nguyên đem lại lương thực, thực phẩm và phục vụ cho các hoạt động khác như nông nghiệp, y học… của con người

• Bảo vệ đa dạng sinh học chính là bảo vệ lợi ích về vật chất và cả tinh thần cho con người.

Câu hỏi 3: Từ thông tin gợi ý trong hình 33.9, hãy nêu một số hoạt động góp phần bảo vệ đa dạng sinh học

Gợi ý trả lời: 

• Nghiêm cấm các hoạt động săn bắt, mua bán động vật hoang dã trái phép.

• Trồng rừng, không khai thác gỗ, phá rừng một cách tràn lan làm hủy hoại đi môi trường sống của nhiều động vật hoang dã và mất cân bằng hệ sinh thái.

• Có những biện pháp xử lý rác thải: dùng công nghệ, dây chuyền tiên tiến…

• Góp phần làm đa dạng sinh học thêm với cách nhân giống thực vật trong phòng thí nghiệm.

• Nâng cao ý thức của người dân về việc bảo vệ đa dạng sinh học.

Câu hỏi 4: Theo em, các khu bảo tồn có vai trò gì trong việc bảo vệ đa dạng sinh học?

Gợi ý trả lời: 

Các khu bảo tồn gìn giữ quần thể các loài, giữ cân bằng hệ sinh thái và tránh nguy cơ tuyệt chủng của nhiều giống loài.

Câu hỏi 5: Em cần làm gì để bảo vệ đa dạng sinh học

Gợi ý trả lời: 

• Tuân thủ quy định về việc phòng, chống phá rừng, khai thác gỗ cũng như săn bắt trái phép.

• Tham gia trồng cây xanh.

• Không vứt rác bừa bãi, dọn dẹp môi trường sống thường xuyên.

• Nâng cao ý thức của bản thân và cộng đồng bằng cách tuyên truyền.

Bài tập

Câu hỏi 1: Nêu vai trò của đa dạng sinh học và trong thực tiễn, lấy ví dụ

Gợi ý trả lời: 

Vai trò:

• Đa dạng sinh học là nguồn tài nguyên quý giá đối với tự nhiên và con người

• Trong tự nhiên, đa dạng sinh học sẽ góp phần bảo vệ đất, nguồn nước, góp phần chắn sóng, chắn gió, điều hòa khí hậu và duy trì sự cân bằng ổn định của hệ sinh thái.

• Trong thực tiễn, đa dạng sinh học cung cấp những sản phẩm sinh học phục vụ cho đời sống con người như lương thực, thực phẩm, dược phẩm…

Ví dụ:

Đa dạng sinh học đem lại nguồn lương thực dồi dào và phong phú cho con người, là những thức ăn hằng ngày như lúa, thịt, cá, các loại rau củ, hoa quả. Chúng không chỉ đáp ứng khẩu vị mà còn giàu giá trị dinh dưỡng.

Câu hỏi 2: Thiết kế áp phích về tuyên truyền bảo vệ đa dạng sinh học

Gợi ý trả lời: 

Học sinh tự thực hiện.

Câu hỏi 3: Điều gì sẽ xảy ra với chúng ta khi đa dạng sinh học bị suy giảm 

Gợi ý trả lời: 

Đa dạng sinh học bị suy giảm sẽ khiến:

• Hệ sinh thái mất cân bằng

• Ô nhiễm môi trường

• Nhiều giống loài bị tuyệt chủng

• Ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống và đe dọa sự phát triển của Trái Đất.

Với bài soạn KHTN lớp 6 bài 33: Đa dạng sinh học, các bạn học sinh sẽ hiểu được ý nghĩa và tầm quan trọng của đa dạng sinh học, cũng như nâng cao ý thức bảo vệ sự đa dạng sinh học. Từ đó, hi vọng bài viết sẽ hữu ích và giúp bạn có những nhận thức mới để bảo vệ môi trường sống của chính mình!