Bài 20: Sự lớn lên và sinh sản của tế bào

Bài học “Sự lớn lên và sinh sản của tế bào” được biên soạn bám sát chương trình sách giáo khoa Khoa học tự nhiên lớp 6 thuộc bộ Kết nối tri thức với cuộc sống giúp bạn dễ dàng làm bài tập về nhà và học tốt hơn môn học này.

--------------------------

Câu hỏi mở đầu: Em bé khi mới sinh có chiều dài trung bình là 50 cm. Theo thời gian, em bé lớn dần thành người trưởng thành với chiều cao trung bình (của người Việt Nam) là 164,4 cm (ở nam) và 154cm (ở nữ). Quá trình nào đã giúp con người cũng như các sinh vật khác lớn lên như vậy.

Trả lời:

Quá trình lớn lên và sinh sản (phân chia) của tế bào đã giúp con người cũng như các sinh vật khác lớn lên.

I. Sự lớn lên của tế bào

Câu hỏi 1: Quan sát Hình 20.1 và trả lời các câu hỏi:

1. Kích thước tế bào chất và nhân thay đổi thế nào khi tế bào lớn lên?

2. Tế bào có lớn lên mãi được không? Tại sao?

Trả lời:

1. Kích thước tế bào chất và nhân tăng dần lên sau khi tế bào lớn lên.

2. Tế bào không thể lớn lên mãi vì:

• Khi kích thước tế bào gia tăng thì tỉ lệ S/V giảm khiến cho quá trình trao đổi chất với môi trường giảm. 

• Ngoài ra khi tế bào có kích thước lớn thì khả năng kiểm soát của nhân đối với hoạt động của tế bào giảm. (khi kích thước lớn thì sẽ tốn nhiều thời gian trong việc truyền thông tin từ phần này đến phần kia của tế bào)

II. Sự sinh sản (phân chia) của tế bào

Câu hỏi 1: Quan sát hình 20.1 và 20.2 để trả lời các câu hỏi sau:

1. Khi nào thì tế bào phân chia?

2. Cơ thế chúng ta gồm hàng tỉ tế bào được hình thành nhờ quá trình nào?

Trả lời:

1. Khi tế bào lớn lên đến một kích thước nhất định sẽ phân chia thành hai tế bào con.

2. Cơ thể ta gồm hàng tỷ tế bào được hình thành nhờ quá trình sinh sản của tế bào. Đó là quá trình phân chia từ 1 tế bào thành 2 tế bào.

III. Ý nghĩa của sự lớn lên và sinh sản tế bào

Câu hỏi 1: Quan sát hình 20.3 và cho biết cây ngô lớn lên nhờ quá trình nào?

Trả lời:

Ngô là cây kích thước lớn nhìn được bằng mắt thường, có nhiều bộ phận phức tạp do đó có thể thấy ngay ngô là sinh vật đa bào. Sự lớn lên của cây ngô chủ yếu là do sự tăng lên về số lượng các tế bào trong cơ thể (quá trình sinh sản của tế bào).

Câu hỏi 2: Quan sát hình 20.3 và 20.4, thảo luận và trả lời câu hỏi:

a) Sự sinh sản tế bào có ý nghĩa gì?

b) Nhờ quá trình nào cơ thể có được những tế bào mới để thay thế cho những tế bào già, các tế bào chết, tế bào bị tổn thương?

Trả lời:

a. Sự sinh sản tế bào làm tăng số lượng tế bào, giúp cơ thể lớn lên (sinh trưởng) và phát triển, ngoài ra còn thay thế các tế bào già, các tế bào bị tổn thương trong quá trình sống hàng ngày.

b. Quá trình sinh sản tế bào giúp tăng lượng tế bào mới để thay thế cho những tế bào già, các tế bào chết, tế bào bị tổn thương.

Trên đây là cách soạn Khoa học tự nhiên lớp 6 bài “Sự lớn lên và sinh sản của tế bào” trong chương trình sách mới Kết nối tri thức với cuộc sống mà các bạn học sinh có thể tham khảo. Mong rằng bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bài học này!