[Chân trời sáng tạo] KHTN lớp 6 Bài 11: Một số vật liệu thông dụng

Với bài soạn KHTN lớp 6 bài 11: Một số vật liệu thông dụng (bài học thuộc bộ sách Chân trời sáng tạo) dưới đây, các bạn học sinh sẽ được tiếp thu một số kiến thức mới về tính chất và ứng dụng của một số vật liệu thông dụng trong đời sống hiện nay. 

1. Một số vật liệu thông dụng

Câu hỏi 1: Kể tên một số loại vật liệu trong cuộc sống mà em biết

Gợi ý trả lời:

Một số vật liệu trong cuộc sống: nhôm, xi măng, nhựa, thủy tinh, đất sét, sắt…

Câu hỏi 2: Liệt kê các loại đồ vật hoặc công trình xây dựng được làm từ những vật liệu trong hình 11.1

Gợi ý trả lời:

11.1a: cốc, ly, cửa kính…

11.1b: trường học, nhà, cây cầu…

11.1c: lọ hoa, ly, cốc, bát, đĩa…

11.1d: đường, tường, bờ rào, nhà cửa…

Câu hỏi 3: Quan sát mẫu dây điện, phin cà phê, đồ chơi lego, dây phanh xe đạp, tủ quần áo ở hình 11.2, em hãy cho biết các sản phẩm đó được làm từ vật liệu gì? Tích dấu V để hoàn thành theo mẫu bảng 11.1

Gợi ý trả lời:

2. Một số tính chất và ứng dụng của vật liệu

Câu hỏi 1: Từ quan sát thực tế, em hãy cho biết một số tính chất của các vật liệu: kim loại, cao su, nhựa, gỗ, thuỷ tinh và gốm. Tích dấu V để hoàn thành theo mẫu bảng 11.2

Gợi ý trả lời: 

Câu hỏi 2: Em hãy mô tả hiện tượng quan sát được ở thí nghiệm 1.

Thí nghiệm 1: Rót một ít giấm ăn vào các cốc thuỷ tinh lần lượt chứa các vật liệu sau: đinh sắt, miếng kính, miếng nhựa, miếng cao su, mẩu đá vôi và mẩu sành. Quan sát hiện tượng xảy ra

Gợi ý trả lời: 

Hiện tượng: 

• Đinh sắt và mẩu đá vôi có hiện tượng bị tan ra một phần và xuất hiện dấu hiệu bị ăn mòn

• Với miếng kính, nhựa, cao su cũng như mẩu sành thì không có hiện tượng như trên.

Câu hỏi 3: Quan sát thí nghiệm 2, em hãy cho biết vật liệu nào dễ cháy và vật liệu nào dẫn nhiệt (cảm nhận qua dấu hiệu kẹp sắt bị nóng khi đốt).

Thí nghiệm 2: Lần lượt đốt nóng các vật liệu sau trên ngọn lửa đèn cồn (sử dụng kẹp sắt để kẹp vật liệu khi đốt): đinh sắt, dây đồng, mẩu gỗ, mẩu nhôm, miếng nhựa và mẩu sành. Chú ý khi kẹp sắt có dấu hiệu nóng thì không đốt nữa và cho vật liệu vào chậu nước tránh bị bỏng.

Gợi ý trả lời: 

Hiện tượng:

Vật liệu dễ cháy	Vật liệu dẫn nhiệt
Miếng nhựa, mẩu gỗ	Đinh sắt, mẩu sành, mẩu nhôm, dây đồng

Câu hỏi 4: Quan sát hình 11.3,11.4 và 11.5, em hãy cho biết những vật liệu nào dễ bị ăn mòn, bị hoen gỉ dẫn đến hư hỏng công trình, vật dụng. Nêu nguyên nhân dẫn đến sự hư hỏng đó.

Gợi ý trả lời: 

Vật liệu kim loại là những vật liệu dễ bị ăn mòn, bị hoen gỉ dẫn đến hư hỏng công trình, vật dụng.

Nguyên nhân: do kim loại là vật liệu dễ bị oxy hóa trong môi trường khi tiếp xúc với oxy có trong nước, trong không khí ẩm (hay còn gọi là hiện tượng kim loại bị ăn mòn).

Câu hỏi 5: Đập quả bóng cao su xuống mặt đường hoặc ném vào tường sẽ xảy ra hiện tượng gì? 

Gợi ý trả lời: 

Đập quả bóng cao su xuống mặt đường hoặc ném vào tường sẽ khiến quả bóng bị biến dạng và trở lại như ban đầu

Câu hỏi 6: Kéo căng một sợi dây cao su rồi buông tay, em có nhận xét gì?

Gợi ý trả lời: 

Sau khi kéo căng sợi dây su rồi buông tay, sợi dây trở về lại hình dạng ban đầu.

Câu hỏi 7: Quan sát hình 11.6,11.7 và các thí nghiệm 3,4, em hãy rút ra tính chất quan trọng của cao su. Kể tên một số ứng dụng của cao su.

Thí nghiệm 3: Cho một đoạn dây cao su vào cốc nước nóng, sau đó lất ra rồi cho vào cốc nước nguội. Quan sát sự thay đổi hình dạng của dây cao su. 

Thí nghiệm 4: Cho một viên tẩy nhỏ  (cao su) vào cốc xăng. Quan sát hiện tượng xảy ra 

Gợi ý trả lời: 

Tính chất quan trọng của cao su: có khả năng đàn hồi, không biến đổi trong môi trường nóng lạnh, không tan trong nước và cũng không dẫn nhiệt. Tuy nhiên, với thí nghiệm 4 cho thấy cao su có thể tan được trong xăng.

Ứng dụng của cao su: làm vỏ dây điện, làm bánh xe, dây tập…

Câu hỏi 8: Tại sao vỏ dây điện thường được làm bằng nhựa hoặc cao su nhưng lõi dây điện làm bằng kim loại?  

Gợi ý trả lời: 

Vỏ dây điện làm bằng nhựa hoặc cao su bởi vì nhựa, cao su là vật cách điện, còn lõi dây điện làm bằng kim loại bởi kim loại là vật dẫn điện tốt. Như thế, vỏ dây điện bằng nhựa, cao su giúp bảo vệ sự an toàn cho con người, còn lõi bằng kim loại sẽ giúp tạo nên dòng điện để sử dụng.

3. Sử dụng vật liệu an toàn, hiệu quả và đảm bảo sự bền vững

Câu hỏi 1: Từ thực tế dùng với việc tìm hiểu thông tin qua sách báo và internet, em hãy cho biết cách sử dụng đồ vật bằng nhựa an toàn, hiệu quả.

Gợi ý trả lời: 

• Nên hạn chế sử dụng đồ nhựa, thay thế bằng đồ thủy tinh hoặc bằng giấy để bảo vệ môi trường.

• Không dùng đồ nhựa để nấu ăn hay đựng thực phẩm nóng, có nhiệt độ cao.

• Nhựa được tái chế có nhiều hóa chất độc hại, không nên dùng đồ chơi bằng nhựa cho trẻ em chơi.

Câu hỏi 2: Em hãy tìm hiểu và cho biết cách sử dụng đồ vật bằng cao su an toàn, hiệu quả.

Gợi ý trả lời: 

• Không để đồ cao su tại nơi có nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp.

• Không để hóa chất dính vào đồ bằng cao su.

• Không giặt rửa đồ bằng cao su với xăng dầu.

Câu hỏi 3: Những biện pháp nào được sử dụng để hạn chế sự hoen gỉ của kim loại?

Gợi ý trả lời: 

Ngăn sự tiếp xúc của kim loại với môi trường không khí, các cách thường được dùng là: sơn, bôi dầu mỡ…

Câu hỏi 5: Hãy cho biết ưu điểm của một số vật liệu mới so với vật liệu truyền thống trong xây dựng

Gợi ý trả lời: 

Vật liệu mới có ưu điểm nổi bật như: đem lại hiệu quả kinh tế, đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ, bền đẹp, an toàn, tiết kiệm được năng lượng và bảo vệ môi trường.

Câu hỏi 6: Vật dụng nào sau đây được xem là thân thiện với môi trường: pin, máy tính, túi ni lông, ống hút làm từ bột gạo

Gợi ý trả lời: 

Ống hút làm từ bột gạo là vật liệu thân thiện với môi trường.

3. Bài tập

Câu hỏi 1: Điền thông tin theo mẫu bảng sau: 

Gợi ý trả lời: 

Câu hỏi 2: Vật liệu nào dưới đây được sử dụng ngoài mục đích xây dựng còn hướng tới bảo vệ môi trường và đảm bảo phát triển bền vững: 

A. Gỗ tự nhiên                               B. Kim loại

C. Gạch không nung                      D. Gạch chịu lửa 

Gợi ý trả lời: 

D. Gạch chịu lửa

Đó là toàn bộ gợi ý bài soạn KHTN lớp 6 Bài 11: Một số vật liệu thông dụng - bài học thuộc bộ sách Chân trời sáng tạo mà bạn có thể tham khảo. Để soạn bài đầy đủ hơn trước khi đến lớp, đừng quên tham khảo thêm các bài soạn khác từ Cùng Học Vui tại đây, bạn nhé!