- Ngữ cảnh - Đề 2 (có lời giải chi tiết)
- Câu 1 : Bài thơ Thề non nước của Tản Đà nằm trong một truyện ngắn cùng tên của ông. Trong truyện đó, hai nhân vật nam nữ trẻ tuổi cùng nhau xướng họa rồi đề thơ lên một bức tranh sơn thủy. Bài thơ có đoạn:Nước non nặng một lời thềNước đi, đi mãi không về cùng nonNhớ lời nguyện ước thề nonNước đi chưa lại non còn đứng không.Non cao những ngóng cùng trôngSuối khô dòng lệ chờ mong tháng ngàyXương mai một nắm hao gầyTóc mây một mái đã đầy tuyết sương.Trời tây ngả bóng tà dươngCàng phơi vẻ ngọc nét vàng phôi pha.Non cao tuổi vẫn chưa giàNon thời nhớ nước, nước mà quên non!Dù cho sông cạn đá mònCòn non còn nước hãy còn thề xưa.(Thơ văn Tản Đà, NXB Giáo dục, 1993)Bài thơ được người đọc lĩnh hội với ba tầng nghĩa:a) Thể hiện tình cảm gắn bó giữa núi non và sông nước.b) Biểu hiện tình yêu đôi lứa giữa hai nhân vật nam và nữ trong truyện.c) Thể hiện lòng yêu nước thầm kín của tác giả và những người cùng thời với ông.Hãy căn cứ vào ngữ cảnh (ngữ cảnh hẹp và ngữ cảnh rộng): lúc đó đất nước ta rơi vào tay giặc Pháp xâm lược đã mấy chục năm) để lí giải về ba tầng nghĩ của bài thơ.
- Câu 2 : Trong ngôn ngữ có hiện tượng từ đồng âm (khác nghĩa): Nhưng khi từ được dùng trong ngữ cảnh thì nhờ ngữ cảnh mà từ có tính xác định về nghĩa. Căn cứ vào ngữ cảnh bài thơ Câu cá mùa thu (Thu điếu) của Nguyễn Khuyến để khẳng định nghĩa của từ cần trong câu thơ:Tựa gối ôm cần lâu chẳng được,Cá đâu đớp động dưới chân bèo.
- Câu 3 : Để hiểu hết được các lớp nghĩa, các sắc thái nghĩa của bài thơ Mời trầu của Hồ Xuân Hương (Quả cau nho nhỏ miếng trầu hôi – Này của Xuân Hương mới quệt rồi – Có phải duyên nhau thì thắm lại – Đừng xanh như lá bạc như vôi), cần có những hiểu biết nào về ngữ cảnh (văn hóa, tình huống) ?
Xem thêm
- - Thi online_Câu cá mùa thu_Đề 1 (có lời giải chi tiết)
- - Thi online_Câu cá mùa thu_Đề 2 (có lời giải chi tiết)
- - Thi online_Hai đứa trẻ_Đề 2
- - Thi online_Hai đứa trẻ_Đề 1
- - Thi online_Hai đứa trẻ_Đề 3
- - Thi online_Chí Phèo_Đề 1
- - Thi online_Chí Phèo_Đề 2
- - Thi online_Chí Phèo_Đề 3
- - Thi online_Chí Phèo_Đề 4
- - Thi online_Vào phủ chúa Trịnh