(4 điểm): Phân t...

- Hướng dẫn giải

Phương pháp giải:

phân tích, tổng hợp

Giải chi tiết:

1/ Giới thiệu chung:

- Thanh Hải là nhà thơ miền Nam, hoạt động văn nghệ qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ. Thơ ông để lại nhiều cảm nhận sâu sắc trong lòng người đọc, đặc biệt là bài “Mùa xuân nho nhỏ”.

- Bài thơ này được sáng tác khi ông đang năm trên giường bệnh, là một trong những bài thơ hay nhất của ông, nêu lên một quan niệm sống tích cực, có ý nghĩa.

- Đoạn trích là hai khổ cuối của bài, thể hiện ước nguyện hòa nhập và dâng hiến của nhà thơ Thanh Hải.

2/ Phân tích:

- Giữa không khí tươi vui, tràn đầy sức sống của mùa xuân đất trời, nhà thơ bộc bạch một cách chân thành, giản dị những ước nguyện của lòng mình.

+ Trong muôn ngàn điều ước, tác giả chỉ ước làm một tiếng chim trong muôn ngàn giọng hót để gọi xuân về, một bông hoa trong muôn triệu đoá hoa để tô điểm cho mùa xuân. Những ước muốn giản dị để thành những vật nhỏ bé, nhưng chính những vật nhỏ bé này lại góp phần quan trọng không thể thiếu để tạo nên mùa xuân, tạo nên sắc xuân.

+ Bên cạnh đó, tác giả còn muốn làm một nốt trầm trong bản hoà ca êm ái. Chỉ là một nốt trầm kín đáo, khiêm nhường, chứ không phải là một nốt thanh thánh thót, nổi trội. Tác giả muốn làm một nốt trầm nhưng là nốt trầm xao xuyến, có sức ngân vang, một nốt trầm có ích cho đời.

->  Những ước muốn tưởng như giản dị lại có một ý nghĩa lớn lao: phải đóng góp những gì tươi đẹp nhất cho cuộc đời, cho đất nước, dù đó là sự dâng hiến khiêm nhường, giản dị. Thông qua việc chuyển đổi đại từ tôi sang ta, điệp từ "ta" "ta làm", và điệp cấu trúc, ta cảm nhận được ước muốn tha thiết, dạt dào, chan chứa của nhà thơ.  

- Nhà thơ muốn hiến dâng “Một mùa xuân nho nhỏ” nhưng thực chất là hiến dâng cả cuộc đời cho đất nước. Thanh Hải đã chọn cho mình cách cống hiến riêng, không phô trương, ồn ào mà  âm thầm, “lặng lẽ dâng cho đời, dù ở bất kì thời điểm nào, lứa tuổi nào. Điệp ngữ “dù là” giống như một lời khẳng định, nhấn mạnh, một lời hứa: dù còn trẻ hay khi đã già vẫn nguyện một lòng cống hiến.

-> Ước nguyện tưởng chừng như nhỏ nhoi nhưng vô cùng lớn lao, ý nghĩa.

3/ Đánh giá chung:

- Đoạn thơ đã gợi cho người đọc những suy tưởng sâu lắng về lẽ sống, ý nghĩa của cuộc sống cũng như mối quan hệ giữa cá nhân và cộng đồng. Thể thơ 5 chữ, phép điệp, nhịp thơ nhẹ nhàng, sâu lắng khiến những nỗi niềm của nhà thơ dễ dàng lan tỏa, thấm sâu vào tâm hồn người đọc.

- Bài học: Sống phải biết cống hiến, biết hòa nhập cái "tôi" riêng vào cái "ta" chung để góp phần dựng xây quê hương, đất nước.