(6 điểm)Ở bài thơ “Bếp lửa”

- Hướng dẫn giải

Phương pháp giải:

phương pháp phân tích, lí giải

Giải chi tiết:

1. Hoàn cảnh ra đời bài thơ:

- Năm 1963, khi tác giả đang là sinh viên ngành luật ở nước ngoài. Nhớ về bà và bếp lửa, tác giả đã sáng tác nên bài thơ.

- In trong tập Hương cây – Bếp lửa, đây là tập thơ đầu tay của Bằng Việt và Lưu Quang Vũ

2. Thời điểm năm 1945: nạn đói khủng khiếp khiến gần 2 triệu người Việt Nam chết đói.

- Tách từ “mòn mỏi” để ghép thành “đói mòn đói mòn” có tác dụng:

+ Là sự sáng tạo của nhà thơ.

+ Từ “mòn mỏi” chỉ mang nghĩa kéo dài, còn việc tách từ đã nhấn mạnh đến cái đói làm con người ta trở nên héo mòn, gầy gộc, cạn kiệt trong một thời gian kéo dài.

3. Thể loại: đoạn văn diễn dịch

- Dung lượng: 12 câu

- Nội dung: tình cảm sâu nặng của cháu đối với bà (phân tích khổ cuối).

- Yêu cầu ngữ pháp Tiếng Việt: phép nối và câu bị động (chú thích gạch chân)

Nội dung

Phân tích khổ thơ cuối bài thơ Bếp lửa để làm rõ nhận định trên.

+ Khổ thơ cuối là lời tự bạch của tác giả - người cháu đi xa nay đã trưởng thành nhớ về kỉ niệm với bà và bếp lửa.

+ Khoảng cách về không gian, thời gian đã được tác giả miêu tả cụ thể qua các chi tiết: khói trăm tàu, lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả… Cuộc sống hiện đại, đủ đầy, tương lai đang hé mở nhưng không làm cháu nguôi nhớ về bà và bếp lửa. Nó làm nổi bật lên tấm lòng trân trọng, biết ơn, kính yêu của cháu với bà.

+ Câu hỏi tu từ cùng với dấu ba chấm kết thúc bài thơ: Nỗi nhớ thường trực, khắc khoải, … nhớ về bà cũng là nhớ về quê hương, nguồn cội.

+ Cháu không thể lãng quên hơi ấm bếp lửa của bà, không quên được những lận đận đời bà, tấm lòng ấm áp, hi sinh của bà,… Tình cảm gia đình ấy bền chặt, gợi nhắc cháu đến tình cảm lớn lao hơn là đạo lí thủy chung cao đẹp của con người Việt Nam với quê hương, đất nước.

=> Tình yêu thương và lòng biết ơn bà chính là một biểu hiện cụ thể của tình yêu thương, sự gắn bó với gia đình, quê hương, đất nước. 

4. Tiếng gà trưa – Xuân Quỳnh