Câu 3 Cảm nhận của em về hai khổ...

- Hướng dẫn giải

Phương pháp giải:

phân tích, tổng hợp

Giải chi tiết:

Câu 3

1.   Giới thiệu chung:

-         Hồ Chí Minh là vị cha già kính yêu của dân tộc, niềm tự hào của non sông, của dân tộc Việt Nam. 2/9/1969, vị cha già của dân tộc đã ra đi trong niềm tiếc thương vô hạn của cả dân tộc.1967, Viễn Phương cùng đoàn đại biểu miền Nam ra thăm lăng Bác. Với tình cảm xúc động, niềm tiếc thương chân thành dành cho Người tác giả đã sáng tác nên bài thơ “ Viếng lăng Bác”.

Đoạn thơ trên thể hiện nỗi đau, sự mất mát lớn lao trước sự ra đi của Bác và thể hiện ước nguyện cao đẹp muốn ở mãi bên Bác

   2.    Phân tích, chứng minh:

-         4 câu thơ đầu : Thể hiện niềm tiếc thương vô hạn của nhà thơ trước sự ra đi của Bác.

+ Câu thơ: “ Bác nằm trong lăng giấc ngủ bình yên” như lời thông báo về những gì tác giả chứng kiến. Tác giả sử dụng thủ pháp nói giảm, nói tránh về sự ra đi của Bác. Bác đã ra đi nhưng trong tâm tưởng của tác giả Bác vẫn nằm đó như đang ngủ một giấc ngủ bình yên giữa sự bình yên của Tổ Quốc.

+ Nhà thơ nhận ra nỗi đau nhưng không tin đó là sự thật, vẫn ngỡ chỉ là Bác đang ngủ một giấc ngủ bình yên sau những vất vả.

+ Hình ảnh vần trăng sáng hiện lên thật đẹp và dịu hiền( so sánh với một số hình ảnh trăng trong các bài thơ khác của Bác). Hình ảnh “ vầng trăng sáng” hiện lên thật đẹp, dịu hiền, diễn tả ánh sáng dịu nhẹ, khiến ta liên tưởng tới tâm hồn Bác. Một tâm hồn thanh cao mà giản dị như vầng trăng kia, tỏa sáng muôn đời.

+ Cảm xúc tác giả khi vào trong lăng, đứng trước di hài Bác, bao tình cảm xót thương như vỡ òa về. Tưởng như Bác đang ngủ một giấc ngủ bình yên, vẫn chưa đi xa, chưa rời khỏi thế gian này.

+ Vâng trăng là tri kỉ trong thơ Bác. Nghĩ về trời xanhlà nghĩ về thời kì hòa bình,ẩn dụ cho con người Bác hòa cùng vũ trụ vĩnh hằng.Người đã hóa thân thành thiên nhiên, đất nước, dân tộc. Bởi trời xanh kéo dài vô tận, không bao giờ chấm dứt như chính sự vĩnh hằng, bất tử của Bác trong trái tim mỗi người.

+ Từ “ nhói” diễn tả nỗi đau đớn, xót xa, nỗi đau vượt mọi lí lẽ, mọi lập luận.Nỗi đau của cả dân tộc Việt Nam trươc sự ra đi của Người.Nỗi đau mất mát quá lớn khiến nhà thơ như thắt lại con tim, đau đớn đến tột cùng.

-         4 câu thơ sau: Đó là ước nguyện chân thành của nhà thơ được bên Bác không muốn rời xa

+ “ Mai về miền Nam thương trào nước mắt” như lời nói đầy nghẹn ngào, xót xa vì sắp phải chia tay Bác.Đó là nỗi buồn của người dân miền Nam khi ra thăm lăng Bác đến giờ phút chia tay.Một tiếng “ thương của miền Nam” lại vang lên, gợi về miền đất xa xôi của Tổ Quốc.

+ Điệp ngữ “ muốn làm” khẳng định mạnh mẽ ước muốn , khao khát mãnh liệt của nhà thơ Viễn Phương.

+ Ước muốn làm con chim muốn góp tiếng hót làm vui cho bình minh, tiếng hót góp vui quanh lăng Bác.

+ Ước muốn làm “ đóa hoa tỏa hương” tỏa hương thơm cho đời, làm thơm quanh không gian Bác ở.

+ Ước muốn làm hàng tre: hàng tre tỏa bóng mát dịu dàng quanh lăng bác. Hình ảnh hàng tre có ý nghĩa biểu tượng sâu sắc ( xuất hiện ở phần đầu và phần cuối). Hàng tre là biểu tượng của dân tộc Việt nam kiên cường, bất khuất, trung thành, thủy chung như con người Việt Nam. Họ mãi bên Bác, yêu thương, kính trọng Bác- vị cha già của dân tộc Việt Nam. Hàng tre trùm bóng mát rượi lên bao thế hệ cuộc đời, mang bao phẩm chất con người Việt Nam.

+ Với cách sử dụng nghệ thuật điệp ngữ, hình ảnh ẩn dụ giàu chất biểu tương, tác giả đã thể hiện ước nguyện chân thành muốn bên Bác mãi mãi. Đó là tấm lòng thành kính tha thiết, kính trọng quý mến với vị anh hùng vĩ đại của dân tộc. Người trong trái tim người con của dân tộc còn mãi.

+Khổ thơ như lời từ biệt , tiếng “ thương” là tiếng yêu , là sự biết ơn, kính trọng cuộc đời cao cả vĩ đại của Người. Đó là tiếng thương khi mất Bác.

+ Về nghệ thuật, với cách sử dụng thể thơ 8 chữ xen với 7 chữ , nhiều hình ảnh ẩn dụ, nhịp linh hoạt lúc nhanh để thể hiện ước nguyện đền đáp công ơn Bác, lúc chậm là lòng thành kính với Bác. Giọng điệu của bài trang trọng tha thiết, ngôn ngữ bình dị cô đọng

+ Đây không chỉ là tình cảm của riêng tác giả dành cho Bác mà của tất cả dân tộc Việt Nam hướng tới Bác, dành cho Bác.Sự biết ơn, thành kính cho những cống hiến của Người.

 3.  Đánh giá chung:

-   Bằng những từ ngữ, lời lẽ chân thành, giàu cảm xúc, nhà thơ Viễn Phương đã bày tỏ niềm xúc động cùng lòng biết ơn sâu sắc đến Bác trong một dịp đến thăm lăng Bắc ở miền Bắc. Bài thơ như một tiếng nói chung của toàn thể dân tộc Việt Nam biểu lộ niềm đau xót khi thấy Bác kính yêu ra đi.

-    Liên hệ so sánh với một số bài thơ khác viết về tình cảm, sự biết ơn với Bác Hồ

-    Bài thơ Viếng lăng Bác là một bài thơ hay bởi nó được tạo ra từ những cảm xúc, rung động chân thành của trái tim, đồng thời là tiếng lòng của tất cả dân tộc. Qua đó, chúng ta thể hiện lòng biết ơn sâu nặng, niềm thành kính với vị cha già dân tộc.