(5,0 điểm)Cảm nhận của e...
Câu hỏi: (5,0 điểm)Cảm nhận của em về đoạn thơ sauThuyền ta lái gió với buồm trăng Lướt giữa mây cao với biển bằng, Ra đậu dặm xa dò bụng biển, Dàn đan thế trận lưới vây giăng. Cá nhụ cá chim cùng cá đé, Cá song lấp lánh đuốc đen hồng, Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé, Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long. Ta hát bài ca gọi cá vào, Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao, Biển cho ta cá như lòng mẹ, Nuôi lớn đời ta tự buổi nào. Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng, Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng, Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông, Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.
Đáp án
- Hướng dẫn giải
Phương pháp giải:
Giải chi tiết:
(5,0 điểm)
I. Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
- Huy Cận là nhà thơ nổi tiếng trong phong trào Thơ mới. Sau cách mạng thơ Huy Cận tràn đầy niềm vui, niềm tin yêu cuộc sống mới.
- Thiên nhiên vũ trụ là nguồn cảm hứng dồi dào trong thơ Huy Cận và nó mang những nét đẹp riêng.
- Một trong những bài thơ được nhiều người yêu thích nhất là bài “Đoàn thuyền đánh cá” được viết năm 1958 tại vùng biển Quảng Ninh. Với bút pháp lãng mạn kết hợp hiện thực và nhiều hình ảnh kì vĩ, tráng lệ ,bài thơ đã ca ngợi thiên nhiên vũ trụ và con người lao động trong cuộc sống mới ở miền Bắc thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội.
II. Phân tích:
1. Khổ 1: Cảnh ra khơi, đánh cá
“Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng”
- Hình ảnh “Thuyền” được đặt trong mối quan hệ hài hòa với những hình ảnh thiên nhiên( lái gió, buồm trăng,mây cao, biển bằng) diễn tả cảnh con thuyền tung hoành giữa trời biển mênh mông và đang làm chủ biển khơi, có gió làm người cầm lái, trăng làm cánh buồm.
- Con thuyền đánh cá vốn nhỏ bé trước biển cả bao la đã trở thành con thuyền kì vĩ, khổng lồ, hòa nhập với kích thước rộng lớn của thiên nhiên, vũ trụ.
“Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưới vây giăng”
- Công việc đánh cá được dàn đan như một thế trận hào hùng. Người lao động tuy không được miêu tả trực tiếp nhưng ta thấy họ được làm chủ biển khơi, lao động hăng say dũng cảm muốn chinh phục biển khơi nhưng cũng rất hòa hợp với thiên nhiên.
2. Khổ 2: Sự giàu có, trù phú của biển cả
“Cá nhụ cá chim cùng cá đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,”
- Liệt kê tên các loài cá-> Sự phong phú của các loài cá biển, gợi liên tưởng hình ảnh những đàn cá bơi hàng đàn, chen nhau lấp lóa dưới làn nước -> toát lên vẻ đẹp giàu có, trù phú của biển cả quê hương.
- So sánh: Cá song lấp lánh/đuốc đen hồng, các tính từ chỉ màu sắc: đen hồng, vàng chóe-> gợi tả màu sắc cá, vẻ đẹp lung linh, huyền ảo, tráng lệ của biển .
“Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé, Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long”
- Nhân hóa: Đêm thở, sao lùa-> Thiên nhiên dường như cũng thức dậy hòa nhịp vào không khí lao động khẩn trương mê say của con người. Hình ảnh thơ bay bổng, giàu liên tưởng-> Làm khung cảnh biển đêm trở nên gần gũi, đẹp như bức tranh sơn mài lộng lẫy
3. Khổ 3: Tình yêu biển cả thiết tha
“Ta hát bài ca gọi cá vào,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao,”
- Điệp ngữ Hát lặp lại khổ thơ đầu -> Niềm vui phới phới, lạc quan, yêu đời, tràn đầy niềm tin yêu vào cuộc sống mới.
- Hình ảnh thơ bay bổng, lãng mạn: Hát gọi cá, gõ thuyền, nhịp trăng -> vẻ đẹp của người ngư dân: Hăng say lao động, biến công việc nặng nhọc thành công việc nhẹ nhàng, đầy chất thơ.
- So sánh giản dị:
“Biển cho ta cá như lòng mẹ,
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào”.
-> Lòng yêu mến và biết ơn vô hạn với biển cả, thiên nhiên
4. Khổ 4: Cảnh thu hoạch khẩn trương và sôi động
- Kết thúc đêm đánh cá với ý chí quyết tâm, nỗ lực, khẩn trương, sức mạnh phi thường
Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng, Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng,
- Hình ảnh sao mờ-> gợi sự chuyển giao về thời gian, một đêm lao động sắp kết thúc.
- Điệp ngữ Kéo, hình ảnh Kéo xoăn ta y-> Vẻ khỏe khoắn, vạm vỡ, đầy sức mạnh của người dân chài
- Hình ảnh Kéo lưới kịp trời sáng, chùm cá nặng-> Gợi lên vẻ rắn rỏi, khỏe mạnh với những bắp tay cuồn cuộn của người dân chài khi kéo mẻ lưới đầy cá, đồng thời cho thấy khí thế lao động khẩn trương, tích cực, chạy đua cùng thời gian để thu về những mẻ lưới bội thu.
- Cảnh bình minh khi đoàn thuyền trở về tươi sáng, tinh khôi, tràn đầy sức sống.
“Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng”
- Hình ảnh vẩy bạc, đuôi vàng, lóe là hình ảnh đẹp, vừa hiện thực vừa lãng mạn. Những con cá vừa được kéo từ biển lên, ăm ắp khoang thuyền dưới ánh nắng hồng ban mai, chúng quẫy, đạp làm ánh lên những sắc màu rực rỡ, tươi vui; đó còn là hình ảnh ẩn dụ gợi sự giàu có của thiên nhiên, sự tươi đẹp của cuộc sống mới. Các từ chỉ màu sắc góp phần làm bức tranh thiên nhiên thêm lộng lẫy, rực rỡ.
=> Với cách dùng nhiều vần trắc, âm hưởng khỏe khoắn, nhịp thơ hối hả, ngôn ngữ thơ giàu chất tạo hình, tạo nên khúc tráng ca lao động hào hùng giữa biển trời bao la.
III. Đánh giá:
Những khổ thơ trên đã khắc họa vẻ đẹp hùng vĩ, tráng lệ và sự giàu có, trù phú của biển cả. Đồng thời cho thấy niềm vui, niềm hứng khởi của người lao động khi gặt hái được thành quả xứng đáng. Qua đây cho thấy tình yêu quê hương đất nước và tài năng của nhà thơ Huy Cận.
Câu hỏi trên thuộc đề trắc nghiệm
Đề thi vào 10 chuyên Văn - vòng 1 - Sở GD&ĐT Bắc Ninh năm 2014