Cảm nhận của anh/chị về tâm trạng và hành động của...
Câu hỏi: Cảm nhận của anh/chị về tâm trạng và hành động của nhân vật Mị trong đêm cởi trói cứu A Phủ ở Hồng Ngài (Vợ chồng A Phủ - Tô Hoài, Ngữ văn 12, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016). Từ đó liên hệ với tâm trạng và hành động của nhân vật Thị Nở khi chăm sóc Chí Phèo (Chí Phèo – Nam Cao, Ngữ văn 11, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016) để thấy được tình cảm của nhà văn đối với con người.
Đáp án
- Hướng dẫn giải
Phương pháp giải:
_Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).
_Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học.
Giải chi tiết:
Yêu cầu hình thức:
_Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm nghị luận văn học để tạo lập văn bản.
_Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.
Yêu cầu nội dung:
Giới thiệu tác giả Tô Hoài, tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”_Tô Hoài là cây bút xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại. Sáng tác của ông thiên về diễn tả sự thực đời thường. Ông có vốn hiểu biết phong phú, sâu sắc về phong tục, tập quán của nhiều vùng khác nhau trên đất nước ta. Ông cũng là nhà văn luôn hấp dẫn người đọc bởi lối trần thuật hóm hỉnh, sinh động của người từng trải, vốn từ vựng giàu có.
_ Truyện ngắn Vợ chồng A Phủ (1952) in trong tập Truyện Tây Bắc được tặng giải Nhất – Giải thưởng Hội văn nghệ Việt Nam 1954 – 1955.
Giới thiệu về nhân vật Mị*Chân dung, lai lịch:
_ Nhan sắc: “trai đến đứng nhẵn chân vách đầu buồng Mị” -> nhan sắc rực rỡ ở tuổi cập kê.
_ Tài năng: thổi sáo, thổi lá. Hay đến mức có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm thổi sáo đi theo Mị.
_ Phẩm chất tốt đẹp: Khi bố mẹ Mị hết đời chưa trả được món nợ cho thống lí Pá Tra, thống lí Pá Tra định bắt Mị về làm con dâu gạt nợ:
+ Hiếu thảo:“ Con sẽ làm nương ngô giả nợ thay cho bố”
+ Tự ti vào khả năng lao động: “Con nay đã biết cuốc nương làm ngô”
+ Khao khát tự do: “Bố đừng bán con cho nhà giàu”
-> Xứng đáng được hưởng hạnh phúc nhưng lại bị xã hội của tiền quyền, cường quyền và thần quyền vùi dập, đẩy vào ngã rẽ tăm tối.
*Số phận bất hạnh: bị biến thành con dâu gạt nợ.
_Nguyên nhân:
+ Do món nợ truyền kiếp.
+ Vì Mị bị A Sử lừa bắt về do hủ tục cướp vợ của người dân tộc thiểu số.
_ Ban đầu mới về, Mị phản kháng nhưng yếu ớt rồi muốn tự tự nhưng đến khi quen dần Mị chịu sự đày ải cả về thể xác lẫn tinh thần.
Phân tích hành động và tâm trạng của nhân vật Mị trong đêm cởi trói cho A Phủ* Tình huống gặp gỡ:
_ A Phủ: trong khi đi chăn bò cho nhà thống lí Pá Tra do mải bẫy nhím nên để hổ vồ mất một con bò -> bị trói đứng.
_ Mị: Sau đêm tình mùa xuân Mị rơi vào trạng thái tê liệt về tinh thần. Hàng đêm ngồi cạnh bếp lửa (cạnh chỗ A Phủ bị trói) hơ tay hơ chân.
-> Hai người gặp gỡ nhau.
* Sự thức tỉnh của Mị:
_ Nguyên nhân:
+ Giọt nước mắt A Phủ “giọt nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen lại”.
_Diễn biến tâm trạng:
+ Mị từ cõi quên trở về cõi nhớ, nhớ về kí ức đau khổ -> thương mình -> thương người.
+ Mị từ cõi vô thức dần sống lại ý thức, nhận ra dấu hiệu về cái chết -> càng thương hơn -> thương người lấn át cả thương thân -> Hành động cắt dây cởi trói.
+ Mị hốt hoảng, sợ hãi -> thúc đẩy bản năng tự vệ tích cực của Mị -> Mị vùng chạy theo A Phủ.
=> Hệ quả: Mị đã giải thoát không chỉ bản thân và còn giải thoát cho người cùng cảnh ngộ với mình, để hướng đến một cuộc sống tự do, hạnh phúc.
Liên hệ với tâm trạng và hành động của nhân vật Thị Nở khi chăm sóc Chí Phèo*Giới thiệu tác giả Nam Cao, tác phẩm Chí Phèo
*Giới thiệu nhân vật Thị Nở
*Phân tích hành động và tâm trạng của nhân vật Thị Nở khi chăm sóc Chí Phèo
_Hành động ân cần:
+Thị Nở giục hắn ăn nóng
+Bát cháo húp xong rồi, thị Nở đỡ lấy bát cháo và múc thêm bát nữa.
_Tâm trạng:
+Ngượng ngùng, biểu hiện của tâm lí một người đang yêu: “Thị Nở thì chỉ nhìn trộm hắn rồi lại toe toét cười.”
+Thương cảm với hoàn cảnh của Chí Phèo: “Thị Nở nhìn hắn, lắc đầu, thương hại.”
+Thấy hạnh phúc và thấy yêu và tin Chí:
++ Thị vẫn im lặng, cười tin cẩn
++ Thị không đáp, nhưng cái mũi đỏ của thị như càng bạnh ra.
++ Thị lườm hắn… Lúc tỉnh táo, hắn cười nghe thật hiền. Thị Nở lấy làm bằng lòng lắm.
=> Hệ quả:
_ Đối với Chí Phèo: Thức dậy trong Chí khát vọng sống và khát vọng trở lại làm người lương thiện.
_ Đối với thị Nở: Bộc lộ thiên tính nữ, tình yêu thương và sự quan tâm chắc sóc với người khác. Nhận lại tình yêu từ Chí Phèo tuy có ngắn ngủi.
*Điểm tương đồng và khác biệt
_Tương đồng:
+Cả hai nhân vật đều là nhân vật có số phận bất hạnh.
+ Những hành động của các nhân vật đều thể hiện tình yêu thương con người.
_Khác nhau:
+Hành động của Mị là hành động tự phát, xuất phát từ sự đồng cảm, cùng cảnh ngộ của hai thân phận nô lệ.
+Hành động của Thị Nở xuất phát từ tình yêu với một con người.
Tổng kết
Câu hỏi trên thuộc đề trắc nghiệm
Đề thi thử THPTQG môn Ngữ Văn - Sở GD&ĐT Điện Biên - năm 2018 (có lời giải chi tiết)