Suy nghĩ của anh/chị về quá trình thay đổi nhận th...
Câu hỏi: Suy nghĩ của anh/chị về quá trình thay đổi nhận thức của nhân vật Phùng trong truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” (Nguyễn Minh Châu, Ngữ văn 12, tập 1). Liên hệ với nhận thức của nhân vật Vũ Như Tô trong đoạn trích “Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài” (Kịch “Vũ Như Tô” – Nguyễn Huy Tưởng, Ngữ văn 11, tập 1); từ đó trình bày nhận thức của anh/chị về mối liên hệ giữa nghệ thuật và đời sống.
Đáp án
- Hướng dẫn giải
Phương pháp giải:
_Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).
_Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học.
Giải chi tiết:
Giới thiệu tác giả, tác phẩm_Nguyễn Minh Châu là cây bút xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại. Chặng đường sáng tác của ông được chia làm hai giai đoạn: trước những năm tám mươi, tác phẩm của ông mang khuynh hướng sử thi thiên về trữ tình lãng mạn; những năm cuối đời, ông chuyển hẳn sang cảm hứng thế sự với những vấn đề đạo đức và triết lí nhân sinh.
_Truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa được viết vào tháng 8 – năm 1983 in đậm phong cách tự sự - triết lí của Nguyễn Minh Châu.
Giới thiệu nhân vật Phùng_Phùng là một người lính của một thời rực lửa anh hùng.
_Trở về thời bình, anh là một nghệ sĩ nhiếp ảnh, một người nghệ sĩ tài hoa, nhạy cảm trước cái đẹp, có tâm với cuộc đời và luôn day dứt về thiên chức của mình.
Quá trình nhận thức của nhân vật* Nhận thức qua hai phát hiện ban đầu:
_ Phát hiện về cái đẹp, cái thiện: “Cái đẹp chính là đạo đức”.
_ Phát hiện về cái xấu, cái ác đằng sau cái đẹp, cái thiện.
=> Chiếc thuyền ngoài xa chính là hình ảnh cuộc đời khi nhìn ở tầm xa, khi qua sát với cái nhìn hời hợt
=> Cần nhìn nhận con người, sự việc thấu đáo, toàn diện.
_ Phê phán vị trưởng phòng -> phê phán những quan điểm nghệ thuật đang tồn tại nhan nhản trong thời kì trước đổi mới – nghệ thuật vô tâm, không quan tâm đến đời sống con người -> người nghệ sĩ phải thay đổi, trước hết là thay đổi tư tưởng.
* Nhận thức qua câu chuyện của người đàn bà hàng chài:
_ Cuộc đời và con người rất phức tạp đòi hỏi người nghệ sĩ phải dấn thân, phải dùng cái tâm của mình để cảm nhận, khám phá mới thấu hiểu hết được.
* Nhận thức mới khi đứng trước tấm ảnh của chiếc thuyền ngoài xa:
Nghệ thuật phải gắn liền với cuộc sống, không được xa rời cuộc sống và phải quay trở về để phục vụ cuộc sống.
Liên hệ với nhận thức của nhân vật Vũ Như Tô*Giới thiệu tác giả, tác phẩm
_Nguyễn Huy Tưởng là cây bút xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại. Ông có thiên hướng khai thác đề tài lịch sử và có đóng góp nổi bật ở thể loại tiểu thuyết và kịch. Văn phong của ông vừa giản dị, trong sáng, vừa đôn hậu, thâm trầm, sâu sắc.
_Vũ Như Tô là một trong những vở kịch nổi tiếng của ông.
_Phân tích nhận thức của Vũ Như Tô: Vũ Như Tô sai lầm trong nhận thức và hành động.
+ Mượn uy quyền và tiền bạc của Lê Tương Dực để thực hiện giấc mộng Cửu Trùng Đài->đó chính là tiền bạc, công sức của nhân dân ->không nhận ra đằng sau của việc làm mà chỉ nhìn thấy bề nổi.
+ Sẵn sàng ra lệnh chém giết những thợ bỏ trốn để duy trì kỷ luật trên công trường -> hành động tàn nhẫn, đặt công trình ấy lên trên tính mạng của vạn thợ -> Vũ Như Tô lại trở thành đáng sợ.
=>Vũ Như Tô là một thiên tài nhưng không phải là một hiền tài. Công trình mà Vũ Như Tô đang xây dựng lên là một bông hoa nhưng đồng thời lại là một bông hoa ác – không phải là hiện thân của cái thiện.
+Đến cuối cùng bi kịch của chính mình, Vũ Như Tô vẫn chưa hề thức tỉnh về những lầm lạc trong suy nghĩ, trong hành động của mình.
ð Với bi kịch này của nhân vật, tác giả vở kịch muốn dành sự cảm thông lớn cho tài năng của ông đồng thời muốn khẳng định nghệ thuật chân chính phải là nghệ thuật vị nhân sinh.
*Điểm tương đồng và khác biệt trong nhận thức giữa hai nhân vật:
_Giống: Cả hai nhân vật đều là người nghệ sĩ tài năng, biết trân trọng giá trị nghệ thuật.
_Khác nhau:
+Nhân vật Phùng đã biết nhận thức đúng đắn và dùng nghệ thuật của mình để phục vụ cuộc đời.
+Vũ Như Tô đã không nhận biết được điều đó và ông đã biến cả cuộc đời mình thành bi kịch không lối thoát.
Tổng kếtCâu hỏi trên thuộc đề trắc nghiệm
Đề thi thử THPT Quốc gia môn Ngữ Văn trường THPT chuyên Lê Hồng Phong - năm 2018 (có lời giải chi tiết)