1.Văn học trung đại Việt Nam từ thế kỉ X đến hết t...

- Hướng dẫn giải

Phương pháp giải:

Tái hiện kiến thức đã học về bài giảng

Giải chi tiết:

1._Văn học trung đại Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX có 3 đặc điểm lớn về nội dung:

+ Chủ nghĩa yêu nước.

+ Chủ nghĩa nhân đạo.

+ Cảm hứng thế sự.

2. *Chủ nghĩa yêu nước:

- Khái niệm: Là nội dung lớn, xuyên suốt quá trình tồn tại và phát triển của văn học trung đại Việt Nam.

- Cơ sở nguồn gốc: + Tư tưởng đặc thù của thời đại “trung quân ái quốc”.

                                + Truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam.

- Biểu hiện: Phong phú, đa dạng:

+Âm điệu hào hùng khi đất nước chống giặc ngoại xâm.

+Âm hưởng bi tráng khi nước mất , nhà tan.

+ Giọng diệu thiết tha khi đất nước thái bình, thịnh trị.

-Các âm điệu yêu nước thể hiện thành các phương diện tập trung sau đây và in dấu trong sáng tác của các tác giả nổi tiếng:

+ Ý thức độc lập, tự chủ, tự hào, tự cường dân tộc: Nam quốc sơn hà (Lí Thường Kiệt?), Đại cáo bình Ngô (Nguyễn Trãi),…

+ Lòng căm thù giặc và ý chí quyết chiến, quyết thắng kẻ thù: Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn),…

+ Tự hào trước chiến công của thời đại: Phò giá về kinh (Trần Quang Khải),…

+Tự hào trước truyền thống lịch sử: Phú sông Bạch Đằng (Trương Hán Siêu),…

+ Sự biết ơn, ca ngợi những người có công với đất nước: Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc (Nguyễn Đình Chiểu),…

+Tình yêu thiên nhiên, đất nước: in dấu trong hầu hết các sáng tác của các tác giả thời Lí – Trần, trong sáng tác của Nguyễn Trãi, Nguyễn Khuyến.

*Chủ nghĩa nhân đạo:

- Khái niệm: Là nội dung lớn, xuyên suốt quá trình tồn tại và phát triển của văn học trung đại Việt Nam.

- Cơ sở nguồn gốc: + Bắt nguồn từ truyền thống nhân đạo của người Việt Nam, từ cội nguồn văn học dân gian.

                            + Chịu ảnh hưởng từ tư tưởng nhân văn tích cực vốn có của Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo.

-Biểu hiện: Phong phú, đa dạng:

+Lòng yêu thương con người.

+Lên án, tố cáo những thế lực tàn bạo chà đạp lên con người.

+ Khẳng định, đề cao con người (phẩm chất, tài năng, khát vọng chân chính – khát vọng về quyền sống, quyền tự do, quyền hạnh phúc, quyền công lí và chính nghĩa).

+Đề cao quan hệ đạo đức, đạo lí tốt đẹp giữa người với người.

-Các tác giả, tác phẩm tiêu biểu:

+ Các tác phẩm Phật giáo thời Lí – Trần: Cáo bệnh, bảo mọi người (Mãn Giác thiền sư), Tỏ lòng (Không Lộ), sáng tác của Nguyễn Trãi, sáng tác của Nguyễn Bỉnh Khiêm, sáng tác của Nguyễn Dữ,...

+Các phẩm thế kỉ XVIII đến giữa thế kỉ XIX: Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm, thơ Hồ Xuân Hương, Truyện Kiều, Truyện Lục Vân Tiên,…