(2,0 điểm)

- Hướng dẫn giải

Phương pháp giải:

Căn cứ các bài về biện pháp tu từ; Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Giải chi tiết:

a/ Cả khổ thơ là những rung cảm ban đầu của người lính trên đường hành quân khi nghe tiếng gà trưa.

- Dòng thứ tư “Cục … cục tác cục ta” với việc lặp âm và những dấu chấm lửng đã mô phỏng sát đúng tiếng gà làm cho chuyện kể như được lồng vào một bức tranh nổi có tiếng gà vang vọng trong không gian.

- Lối dùng ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, lấy thính giác (nghe) thay cho cảm giác (thấy) và điệp ngữ “nghe” lặp lại ba lần ở đầu dòng thơ có tác dụng đem lại ấn tư ợng như tiếng gà ngưng lại, làm xao động không gian và xao động lòng người.

- Trật tự đảo của kết cấu so sánh: Nghe xao động nắng trưa (nổi bật nghĩa bóng) với Nghe nắng trưa xao động (nổi bật nghĩa đen) xen vào những trật tự đảo của câu trước và câu sau, làm cho âm điệu câu thơ thay đổi, tránh được sự nhàm chán và diễn tả được sự bồi hồi, xao xuyến của tâm hồn.

b/ Nhan đề "Bài thơ về tiểu đội xe không kính” có hai chữ "bài thơ" tưởng như là thừa thãi vì người đọc vốn đã dễ dàng nhận ra thể loại của tác phẩm. Nhưng đó là dụng ý nghệ thuật của tác giả Phạm Tiến Duật.

- “Bài thơ”: chất thơ toát lên từ hiện thực cuộc sống và chiến đấu của người lính lái xe Trường Sơn.

- “Tiểu đội xe không kính”:

+ Là một hiện tượng phổ biến trên tuyến đường Trường Sơn.

+ Gợi hiện thực chiến tranh ác liệt và vẻ đẹp của người lính dũng cảm, giàu ý chí.

=> Nhan đề vừa thể hiện được hiện thực nóng hổi nơi chiến trường, vừa tô đậm chất thơ của cuộc đời người lính.