(4,0 điểm)…Sóng thác đã đánh...

- Hướng dẫn giải

Phương pháp giải:

Giải chi tiết:

1. Giới thiệu chung:

- Nguyễn Tuân là một nghệ sĩ lớn, một phong cách nghệ thuật độc đáo, nổi bật nhất là sự tài hoa uyên bác. Ông có sở trường ở thể tùy bút. 

- "Người lái đò sông Đà"  là một trong những tác phẩm đặc sắc, kết tinh nhiều mặt phong cách Nguyễn Tuân, được in trong tập Sông Đà năm 1960.Tác phẩm viết về vẻ đẹp và tiềm năng của thiên nhiên và con người Tây Bắc. 

- Đoạn trích trên miêu tả một cuộc vượt thác leo nghềnh ngoạn mục của người lái đò để chiến thắng trùng vi thạch trận. Qua đó, thể hiện tình cảm của Nguyễn Tuân với con người lao động Việt Nam. 

2. Cảm nhận ông lái đò :

- Thiên nhiên dữ dội, sông Đà hiểm nguy là thử thách lớn với ông lái đò :

+ Trùng vi thạch trận thứ nhất: Bọn đá đứa thì “hất hàm” đứa thì “thách thức”, “mặt nước hò la ùa vào bẻ gãy cán chèo”, sóng nước “đá trái, thúc gối vào bụng vào hông thuyền”…Sóng thác đánh đòn hiểm độc nhất, luồng nước bóp chặ hạ bộ người lái đò; khiến ông bị thương, mặt méo bệch... Mặt sông tích tắc lòa sáng lên, tiếng hỗn chiến của đá nước thác…

+ Trùng vi thạch trận thứ hai: Sông nước bài binh bố trận ở khắp nơi, tăng nhiều cửa tử, cửa sinh nằm ở phía hữu ngạn…

+ Trùng vi thạch trận thứ ba: Sông Đà sắp đặt bên phải bên trái đều là luồng chết, luồng sống ở ngay giữa.

- Ông lái đò tài trí , khôn ngoan, linh hoạt, luôn có phong thái ung dung pha chút nghệ sĩ. Ông hiểu biết tường tận về tính nết của con sông, “ nhớ tỉ mỉ như đóng đanh vào lòng tất cả những luồng nước của tất cả con thác hiểm trở”. Ông “ nắm chắc binh pháp của thần sông, thần đá”, “ thuộc quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước hiểm trở” , biết rõ từng cửa tử, cửa sinh, trên thạch trận sông Đà.

- Ông là con người dũng cảm, say mê sông nước, say mê những cảm giác mạnh. Ông vừa bình tĩnh, vừa ung dung, linh hoạt, quả cảm đối đầu với khó khăn, hiểm nguy trong chuyến vượt thác. Tả xung hữu đột trước, trùng vi thạch trận của sông Đà, kiên cường nên chịu nỗi đau thể xác do cuộc vật lộn với sóng thác gây nên chiến thắng thác dữ bằng những động tác táo bạo, vô cùng chuẩn xác, mạch lạc ( tránh, đè, sấn, lái miết một đường chèo, phóng thẳng..)

- Bằng cách tạo nên tình huống đầy thử thách, sử dụng ngôn ngữ miêu tả đầy cá tính, giàu chất tạo hình, hoàn toàn phù hợp với đối tượng, tác giả đã khắc họa được sự từng trải, mưu mẹo, gan dạ của ông lái đò. Nguyễn Tuân tô đậm nét tài hoa , nghệ sĩ ở ông lái đò. Đây là cách viết phù hợp quan niệm nghệ thuật của nhà văn về con người , phù hợp với cái nhìn rộng mở của ông về phẩm chất tài hoa của người nghệ sĩ.

3. Suy nghĩ, tình cảm của nhà văn Nguyễn Tuân đối với conngười lao động Việt Nam :

- Ông lái đò là một hình tượng đẹp về người lao động mới . Qua hình tượng này, Nguyễn Tuân muốn phát biểu quan niệm : người anh hùng không chỉ trong chiến đấu mà còn có trong cả cuộc sống lao động bình thường. Ông lái đò chính là một người anh hùng như thế.

- Tác giả trân trọng, ngợi ca, ngưỡng mộ những con người bình thường, công việc bình thường, tôn kính công sức lao động con người thầm lặng đang góp sức vào công cuộc xây dựng đất nước.

- Nguyễn Tuân tìm thấy vẻ đẹp tài hoa nghệ sĩ trong những con người bình thường của cuộc sống khác với các sáng tác trước. 

4. Đánh giá chung:

- Bằng ngòi bút tài hoa uyên bác, cái nhìn cảnh vật và con người thiên về phương diện tài hoa nghệ sĩ , Nguyễn Tuân đã ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên và con người lao động Tây Bắc của Tổ Quốc.

- Tác phẩm như bài ca lao động của con người đang góp sức mình dựng xây đất nước…