(4 điểm)"Một ngón tay Tnú bốc...

- Hướng dẫn giải

Phương pháp giải:

Giải chi tiết:

1/ Giới thiệu chung:

- Nguyễn Trung Thành vốn là một chiến sĩ, một phóng viên. Đề tài sáng tác của ông: mảnh đất Tây Nguyên hoang dại, bí ẩn, cuộc sống chiến đấu anh dũng của nhân dân nơi đây. Phong cách nghệ thuật: đậm chất sử thi và cảm hứng lãng mạn.

- Truyện ngắn “Rừng xà nu” được viết năm 1965 in trong tập “Trên quê hương những anh hùng điện ngọc” là một trong số những tác phẩm nổi tiếng nhất thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

2/ Cảm nhận đoạn trích:

a/ Giới thiệu khái quát về Tnú và bối cảnh của đoạn trích:

- T nú là một người con của buôn làng Xô Man, một chiến sĩ Cộng sản.

- Vợ và con Tnu' bị bọn thằng Dục - tay sai của Mĩ giết hại ngay trước mắt anh. Uất hận sôi trào, Tnu' xông ra cứu vợ con nhưng không được. Chúng bắt anh, trói rồi ném xuống giữa nhà ưng. Rồi chúng đốt bàn tay Tnu' bằng dầu xà nu.

b/ Nội dung đoạn trích:

* Đoạn văn hướng đến khắc họa những đau đớn về thể xác của nhân vật Tnú cũng như ý chí, khí phách cách mạng của con người này:

- Đau đớn của Tnu': mười đầu ngón tay bốc cháy rất nhanh, mười ngón tay đã thành mười ngọn đuốc...Máu anh mặn chát ở đầu lưỡi. Răng anh đã cắn nát môi anh rồi. 

-> Tội ác man rợ của kẻ thù. Song chúng cũng không thể nào giết chết tinh thần của anh.

- Tnu' kiên cường, ý chí sắt đá: "Anh không kêu rên...Nhưng trời ơi! Cháy, cháy cả ruột đây rồi! Anh Quyết ơi! Không, Tnú sẽ không kêu! Không!". Dù đau đớn tột độ, Tnu' vẫn giữ vững tinh thần của người chiến sĩ Cộng sản. Và trong giây phút cận kề cái chết, Tnu' vẫn hô vang "giết" để chống lại kẻ thù.

=> Lát cắt về hình ảnh Tnú qua chi tiết này chính là sự phản chiếu cho nỗi đau và khí phách của dân làng Xô Man trước tội ác của Mĩ Ngụy.

* Sự nổi dậy của dân làng Xô Man:

- Bắt đầu từ các cụ già "Các cụ già chồm dậy". Rồi đến "Tiếng chân ai rầm rập quanh nhà ưng" với nhiều tiếng thét dữ dội. "Tiếng chân người đạp lên trên sàn nhà ưng ào ào". 

- Cụ Mết trở thành lãnh tụ của cuộc nổi dậy, hô vang “Chém! Chém hết!” và thằng Dục nằm dưới lưỡi mác của cụ.

- Tất cả thanh niên trong làng, mỗi người một cây rựa sáng loáng cũng đồng loạt xông lên tiêu diệt kẻ thù.

-> Đó là sự nổi dậy tất yếu, nó là kết quả của tình yêu buôn làng và nỗi căm giận sục sôi. Đồng thời cũng cho ta thấy một thông điệp: phải dùng bạo lực cách mạng để tiêu diệt bạo lực phản cách mạng.

c/ Nghệ thuật đoạn trích:

- Ngôn ngữ, tiết tấu nhanh tô đậm tính kịch kết hợp với bút pháp đặc tả, liệt kê, điệp (không thèm kêu van) đã mang đến nhiều ý nghĩa và liên tưởng cho người đọc.

3/ Trách nhiệm của thế hệ trẻ ngày nay với việc bảo vệ chủ quyền đất nước:

- Chúng ta đã giành được độc lập hơn 40 năm nay nhưng chủ quyền của dân tộc hiện nay vẫn bị đe dọa, nhất là trên khu vực biển Đông.

- Mỗi công dân Việt Nam nói chung và thế hệ trẻ nói riêng cần nâng cao tinh thần trách nhiệm trong việc bảo vệ nền độc lập và chủ quyền dân tộc.

- Liên hệ bản thân: 

+ Ra sức học tập, rèn luyện cả về thể chất, tinh thần, ý chí để xây dựng đất nước vững mạnh.

+ Nâng cao tinh thần cảnh giác trước âm mưu của các thế lực thù địch.

+ Tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, sẵn sàng lên đường khi Tổ quốc gọi tên.